Hơn nửa thế kỷ gắn bó với khí tượng thủy văn, GS Trần Tân Tiến là người tiên phong xây dựng mô hình dự báo bão, lũ, mở đường cho cảnh báo sớm ở Việt Nam. Nhân dịp Khoa Khí tượng, Thuỷ văn và Hải dương học sắp kỷ niệm 30 năm ngày thành lập, 59 năm truyền thống đào tạo, GS Trần Tân Tiến đã có những chia sẻ cởi mở về nghề "nắm cả bầu trời".

Ở tuổi 76, ánh mắt GS.TS.NGND. Trần Tân Tiến, nguyên Chủ nhiệm Khoa Khí tượng Thủy văn và Hải dương học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội) vẫn ánh lên niềm say mê khi nói về những đám mây, con gió, dòng nước, những điều vừa là đối tượng nghiên cứu, vừa là lẽ sống của đời ông. Từ ước mơ “nắm được con số để nắm được cả bầu trời”, ông đã góp phần đặt nền móng cho ngành dự báo sớm ở Việt Nam, giúp hàng nghìn người được an toàn qua mỗi mùa bão lũ.

GS.TS.NGND. Trần Tân Tiến, cha đẻ” mô hình dự báo lũ trước 3 ngày của Việt Nam.

“Cha đẻ” mô hình dự báo lũ trước 3 ngày của Việt Nam

Trong những ngày miền Bắc và miền Trung oằn mình chống chọi bão lũ, mỗi bản tin thời tiết chính xác không chỉ là thông tin mà là niềm hy vọng. Ít ai biết rằng, hơn hai thập niên trước, khi Việt Nam còn phụ thuộc phần lớn vào mô hình dự báo nước ngoài, nhóm nghiên cứu do GS. Trần Tân Tiến và cộng sự tại Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội) đã tiên phong xây dựng các mô hình dự báo bão và lũ nội địa, tạo nền tảng cho việc chủ động cảnh báo thiên tai. Trong đó, có công nghệ dự báo lũ trước 3 ngày, giúp chính quyền và người dân kịp thời sơ tán, giảm thiểu thiệt hại.

Chia sẻ về công trình này, GS Tiến cho hay, năm 2004, nhóm của ông triển khai đề tài “Xây dựng công nghệ dự báo lũ miền Trung thời hạn trước 3 ngày” (QGTĐ.04.04). Đây là công trình đầu tiên ở Việt Nam tích hợp khí tượng và thủy văn trong cùng hệ thống tính toán.

Từ kết quả nghiên cứu này, các nhà khoa học đã xây dựng thành công các mô hình dự báo hiện đại, trong đó nổi bật là mô hình động lực 4 công nghệ cho phép dự báo số lượng, phạm vi hoạt động của bão, thời tiết và sóng biển trên khu vực Biển Đông và vùng ven bờ Việt Nam. Những mô hình này trở thành cơ sở quan trọng cho hệ thống cảnh báo sớm về sóng, khí tượng thủy văn và các tai biến tự nhiên, đồng thời có thể phát hành dự báo độc lập, chính xác và kịp thời.

So với các hình thức dự báo trước đây, mô hình mới có mức độ chi tiết và độ phân giải cao hơn, mô phỏng rõ quỹ đạo, cường độ bão cũng như diễn biến thời tiết liên quan. Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu còn xây dựng các phương trình dự báo riêng cho từng yếu tố khí tượng như nhiệt độ tối cao, độ ẩm tương đối và lượng mưa tại 15 trạm khí tượng ven biển, giúp tăng độ chính xác và tính ứng dụng trong công tác phòng chống thiên tai và quản lý môi trường biển.

Tiếp sau đó, từ 2007–2010, GS Tiến tiếp tục dẫn dắt đề tài “Xây dựng quy trình công nghệ dự báo liên hoàn bão, sóng và nước dâng thời hạn trước 3 ngày” (KC.08.05/06-10), mô hình hóa toàn bộ quá trình hình thành, di chuyển và tác động của bão khi đổ bộ vào đất liền.

“Chúng tôi chạy hàng loạt mô hình tổ hợp, tổng hợp kết quả để đưa ra dự báo. Khi năng lực tính toán đủ mạnh, sai số tâm bão có thể giảm xuống chỉ còn 50–70 km. Từ những cơn bão ngoài khơi Philippines, mô hình có thể xác định trước khu vực bão sẽ đổ bộ vào Việt Nam, giúp địa phương chủ động phương án phòng tránh”, ông chia sẻ.

Hai công trình này đã nâng tầm năng lực dự báo của Việt Nam, giúp các cơ quan phòng chống thiên tai có thể hành động sớm hơn. Thành tựu đó cũng mang về Giải thưởng Khoa học Công nghệ ĐHQG Hà Nội và Cúp Vàng Hội chợ Khoa học Công nghệ TPHCM.

Nhưng với ông, phần thưởng lớn nhất là “mỗi lần dự báo đúng, đồng nghĩa với hàng nghìn sinh mạng và mái nhà được cứu”.

Cú rẽ sang ngành “nắm được con số, có thể nắm được cả bầu trời”

GS Trần Tân Tiến chia sẻ, ông sinh năm 1949 ở vùng chiêm trũng Hà Nam, nơi mùa nước dâng từng cuốn trôi cả làng xóm. Sống trong hoàn cảnh đó, từ nhỏ, cậu bé Trần Tân Tiến đã say mê tìm hiểu hiện tượng tự nhiên. “Tôi muốn hiểu vì sao trời mưa, vì sao có sấm chớp, và nếu đoán được điều đó, mình sẽ giúp được rất nhiều người", ông kể.

GS.TS. Trần Tân Tiến và đồng nghiệp, PGS.TS. Nguyễn Minh Trường chụp ảnh tại nhà Giáo sư George Kalos, Đại học Athens, Hy Lạp trong chuyến công tác nhằm trao đổi kinh nghiệm dự báo thời tiết bằng phương pháp số. Ảnh" NVCC.

Năm 1967, ông được chọn sang Liên Xô du học. Ban đầu, chàng sinh viên Tiến muốn theo học Vật lý điện tử, nhưng Trường Đại học Khí tượng Thủy văn Leningrad lại phân ông vào ngành dự báo số trị, một lĩnh vực khi ấy hầu như chưa ai biết đến.

“Chuyên ngành sâu của tôi là dự báo thời tiết bằng phương pháp số trị. Lúc đó, mảng dự báo có ba nhánh: dự báo bằng máy tính, dự báo bằng bản đồ và dự báo bằng đo đạc. Tôi được phân công vào mảng dự báo bằng máy tính, ngành không ai chọn vì khô khan, máy tính thì hiếm. Nhưng tôi nghĩ, nếu nắm được con số, mình có thể nắm được cả bầu trời. Và sau này mới thấy, đây là hướng đi trước thời đại”, ông cười nhớ lại.

Khi trở về nước năm 1973, ông nhận nhiệm vụ giảng dạy tại Đại học Tổng hợp Hà Nội, rồi gắn bó suốt hơn 40 năm. Từ một giảng viên trẻ, ông trở thành Chủ nhiệm Khoa Khí tượng Thủy văn và Hải dương học, góp phần đặt nền móng cho chương trình đào tạo và nghiên cứu của ngành.

Việc được học tập và làm việc cùng nhiều giáo sư hàng đầu của Nga đã giúp GS. Trần Tân Tiến hình thành phương pháp tư duy khoa học mạch lạc và cách giảng dạy đầy hệ thống – biết dẫn dắt, biến điều phức tạp thành giản đơn, khơi gợi ở người học khả năng tự suy luận và tìm ra lời giải.

Với học trò, ông không chỉ là người thầy nghiêm khắc mà còn là tấm gương của một nhà khoa học tận tụy, khiêm nhường. Ông luôn nhắc sinh viên của mình rằng: “Dự báo thời tiết không phải là đoán trời, mà là cứu người”.

Nhiều đồng nghiệp nhận xét, GS. Tiến là người thầy đồng hành cùng học trò trên mọi chặng đường nghiên cứu, từ ý tưởng ban đầu cho đến khi có được kết quả cuối cùng. Chính sự tận tâm và phương pháp đào tạo thực học ấy đã giúp nhiều thế hệ sinh viên của ông trưởng thành, trở thành những nhà khoa học, những người làm nghề vững vàng trong ngành khí tượng – thủy văn.

Dưới sự hướng dẫn của ông, hàng chục nghiên cứu sinh và thạc sĩ đã trưởng thành, trong đó có GS.TS Phan Văn Tân, PGS. TS. Mai Văn Khiêm, những người đang giữ trọng trách trong công tác dự báo bão hiện nay.

Dự báo sai, không chỉ là con số sai, mà là sinh mạng con người

“Dự báo phải có trách nhiệm. Khi anh nói sai, không chỉ là con số sai, mà là sinh mạng con người”, đó là triết lý mà Giáo sư Trần Tân Tiến luôn nhắc với học trò và đồng nghiệp suốt hơn nửa thế kỷ gắn bó với ngành khí tượng thủy văn.

Theo GS Tiến, việc kết nối khí tượng với thủy văn để nâng cao năng lực cảnh báo thiên tai rất quan trọng. Nếu kết hợp dự báo mưa với mô hình dòng chảy, ta có thể kéo dài thời gian cảnh báo lũ quét thêm vài ngày, đủ để chính quyền di dời dân, cứu được sinh mạng.

Cả một đời cống hiến cho khoa học, cho khí tượng – thủy văn, một trong những điều trăn trở của ông là làm sao có được thế hệ kế cận, thu hút được sinh viên giỏi vào ngành.

Theo GS. Tiến, khí tượng Thủy văn là ngành khoa học nền tảng, gắn trực tiếp với an toàn và sinh kế của người dân, nhưng lại đang đối diện với thực tế “thiếu người giỏi, thừa khó khăn”.

Theo ông, để thay đổi tình hình, cần có chính sách học bổng, hỗ trợ tài chính, tạo điều kiện nghiên cứu thực tế cho sinh viên, thu hút được sinh viên giỏi. Điều đáng lo ngại, là Khoa Khí tượng Thủy Văn và Hải dương học mỗi năm có khoảng 100 chỉ tiêu cho 3 chuyên ngành nhưng rất khó tuyển đủ. Nếu cố tuyển cho đủ với số điểm thấp, thì việc đào tạo nhân lực công tác trong ngành Khí tượng – Thủy văn – Hải dương học sẽ rất khó khăn.

“Đây là ngành học khó, đòi hỏi tư duy Toán, Lý tốt, lại phải làm việc trong điều kiện khắc nghiệt, lương bổng thì thấp. Nếu không có cơ chế để người làm khoa học sống được bằng nghề, thì khó mà thu hút người giỏi,” ông nói.

Xa hơn, ông đề xuất tư duy “thị trường hóa tri thức”, những sản phẩm dự báo, phân tích, mô hình thời tiết có thể trở thành dịch vụ thương mại, mang lại thu nhập chính đáng cho người làm nghề.

“Không thể bán được thời tiết, nhưng có thể bán được tri thức. Khi sinh viên thấy ngành mình có giá trị thực tế, được xã hội ghi nhận, họ sẽ tự tìm đến. Muốn có nhân tài, trước hết phải tạo được môi trường để nhân tài sống được”, ông nói.

Cùng với đó, ông cho rằng trong lĩnh vực Khí tượng Thủy văn và Hải dương học, cần có phương tiện bảo vệ cho các cán bộ nghiên cứu khi xảy ra bão. Theo nguyên tắc phòng chống thiên tai, khi có bão thì không được ra biển, nên nhiều khi ông và các đồng nghiệp phải thả máy đo ngoài khơi trước đó, để máy tự động ghi lại các thông số trong thời gian bão. “Không ít lần, khi bão tan, nhóm nghiên cứu ra thu hồi thì máy đã trôi mất từ lúc nào không hay”, ông chia sẻ.

Theo Tri thức và Cuộc sống.

Em Trương Ngọc Linh, lớp K66 Khoa học và Công nghệ thực phẩm, Khoa Môi trường, Trường ĐHKHTN – ĐHQGHN đã hoàn thành chương trình học sau 3,5 năm, tốt nghiệp loại xuất sắc (GPA 3.62/4). Cùng với các bạn tốt nghiệp đợt tháng 12/2024 và tháng 3/2025, chiều ngày 14/5/2025, Linh được nhận bằng tốt nghiệp. Bí quyết tốt nghiệp sớm loại xuất sắc của em nằm ở 3 chữ: CHỦ ĐỘNG, CÂN BẰNG, CHĂM CHỈ.

Nỗ lực học tập và sự hỗ trợ, định hướng từ thầy cô

Trương Ngọc Linh cho biết, em chọn học ngành Khoa học và Công nghệ thực phẩm của Trường ĐHKHTN – ĐHQGHN do bị thu hút bởi chữ “khoa học”. Em quan tâm đến Công nghệ thực phẩm nên tìm hiểu thông tin và thấy: ngành Khoa học và Công nghệ thực phẩm của Trường ĐHKHTN gắn liền với khoa học chứ không đơn giản là các kỹ năng, kỹ thuật chế biến. Việc chọn ngành của em cũng được định hướng từ gia đình, đặc biệt khi nhà có chị họ đã tốt nghiệp khoa Môi trường, Trường ĐHKHTN và có việc làm ổn định.

Sinh viên Trương Ngọc Linh, K66 Khoa học và Công nghệ thực phẩm tốt nghiệp sớm nhờ sự chủ động và chăm chỉ.

Được sự động viên từ bố mẹ và người thân, cô học sinh Trường THPT Chu Văn An, Thái Nguyên bước chân vào Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN với sự hứng khởi, hăm hở quyết tâm theo đuổi con đường khoa học trong lĩnh vực Công nghệ thực phẩm. Thế nhưng, ngay từ học kỳ đầu tiên, Linh cảm thấy chới với.

“Đó là khoảng thời gian em cảm thấy khó khăn nhất. Kiến thức ở trường đại học hoàn toàn mới, khác kiến thức cấp 3. Hoá, Sinh, Vật lý nâng cao hơn. Đã thế, do Covid, lớp phải học trực tuyến, đến nửa sau của học kỳ mới học trực tiếp” – Linh nói.

Điện quang là một trong những môn khó nhất với Linh. Rất may, cô giáo bộ môn cũng hiểu sinh viên ngành Khoa học và Công nghệ thực phẩm hầu như không mạnh về Vật lý. Vì thế cô sát sao hơn, dạy và chữa từng bài tập. Bạn nào không hiểu, tối cô lại dạy trực tuyến. Nhờ sự nhiệt tình từ cô giáo và nỗ lực của bản thân, Linh qua môn Điện quang ở mức khá. Ngoài môn Điện quang, Linh còn đối mặt với việc “sốc” khi môn được xem là sở trường của mình - môn Hoá - em cũng rất khó khăn để hiểu bài. Kết quả thi môn Hoá của em cũng chỉ đạt B cộng, không được như kỳ vọng.

Tuy gặp một số khó khăn trong học tập, nhưng Linh không ngừng nỗ lực và phấn đấu. Em tích cực tham gia nghiên cứu khoa học từ năm nhất, đạt giải Khuyến khích nghiên cứu khoa học cấp Khoa, hai lần được nhận học bổng khuyến khích học tập của Trường.

Bước ngoặt đến với Linh khi một ngày em nhận được những trao đổi mang tính định hướng từ GS.TS. Nguyễn Mạnh Khải - Trưởng khoa Môi trường. Thầy nói với em về lý do ngành Khoa học và Công nghệ thực phẩm thuộc khoa Môi trường; sự ảnh hưởng trực tiếp từ môi trường, đất, nước, không khí lên thực phẩm; ảnh hưởng của cơ thể người khi ăn uống thực phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm... Những trao đổi của thầy khiến em có cái nhìn bao quát hơn về ngành mà mình đang theo đuổi, thấy được mối quan hệ liên ngành ở nhiều lĩnh vực. 

Kỳ nghỉ hè năm thứ 3, với gợi ý từ thầy Trưởng khoa, Linh vừa thực tập, vừa làm khoá luận ở Trường ĐH Y Dược Thái Nguyên. Cùng với đó, đầu năm thứ tư, Linh sắp xếp học dồn các môn để có thể hoàn thành chương trình học. Áp lực nhân đôi khi tháng 12/2024, Linh thi học kỳ. Ngay tháng 1/2025, em bảo vệ luận văn tốt nghiệp với đề tài: “Nghiên cứu hàm lượng một số nguyên tố (Fe, Zn, Pb, Cd) trong gạo tại khu vực Sapa, tỉnh Lào Cai và nguy cơ phơi nhiễm đối với người dân tại khu vực Sapa, tỉnh Lào Cai”.

Trương Ngọc Linh (áo trắng) trong một chuyến thực tế ở Lào Cai.

Đề tài to, lại là thành viên duy nhất trong lớp bảo vệ luận văn sớm khiến Linh không khỏi hoang mang, lo lắng. Em trao đổi với GS.TS. Nguyễn Mạnh Khải, cũng là thầy hướng dẫn, mong muốn rút gọn đề tài ở một số phần, nhưng thầy bảo: “Em có thể làm được, em nên làm”. Vậy là Linh lại tiếp tục cố gắng.

Bên cạnh việc học tập, viết khóa luận, từ thông tin và sự định hướng của thầy cô, Linh tìm hiểu các giáo sư thuộc các chuyên ngành khác nhau để xin học bổng trao đổi sinh viên và học bổng du học thạc sĩ. Sự kiên trì của em đã có kết quả khi sáng ngày 14/5/2025, ngay trước thời điểm nhận bằng tốt nghiệp, Trường Đại học Y khoa Cao Hùng - Đài Loan (Trung Quốc) đã gửi thư xác nhận đồng ý cấp cho em học bổng trao đổi học tập trong 6 tháng với mức 10 ngàn Đài tệ/tháng. Trước đó, Linh cũng đã apply chương trình thạc sĩ ở Đại học Y khoa Cao Hùng - Đài Loan và hiện đã được chấp nhận.

Chủ động, bứt phá đúng thời điểm

Trương Ngọc Linh cho biết, khi mới vào trường, em chưa có ý định đi du học cũng như tốt nghiệp sớm. Em chỉ học tập với tâm thế nỗ lực, chăm chỉ để có thể đạt kết quả tốt nhất. Ngoài học tập, em còn làm gia sư Toán và Tiếng Anh cho các em nhỏ cấp 2, mục đích để ôn lại kiến thức của chính bản thân. Nhờ chăm chỉ, em chưa phải học cải thiện môn nào, cũng chưa từng thi trượt khi kết thúc học phần. Em tự học tiếng Anh giao tiếp hàng ngày, học tiếng Anh chuyên ngành dưới sự hướng dẫn của giáo viên bộ môn, tìm đọc các bài báo khoa học.

Cơ hội tốt nghiệp sớm và du học mới chỉ mở ra từ đầu năm thứ tư, sau khi em đi thực tập. Từ sự phân tích, định hướng của các thầy cô, Linh suy nghĩ về việc tìm kiếm học bổng du học để có thể phát triển bản thân. Nhờ vốn tiếng Anh chăm chỉ tích lũy, cộng với kiến thức chuyên môn vững, Linh tự tin trao đổi với các giáo sư nước ngoài và  apply học bổng. 

“Em muốn học về độc chất trong thực phẩm nên tìm hiểu các giáo sư có đề tài tương tự. Các giáo sư rất nhiệt tình. Khi biết em là sinh viên Trường ĐHKHTN – ĐHQGHN, các giáo sư rất sẵn lòng giải đáp thắc mắc” - Linh cười nói.

Hỏi Linh về bí quyết học tập để đạt kết quả xuất sắc trong 3,5 năm, Linh chia sẻ: “Đầu tiên, em nghĩ mình phải biết sắp xếp thời gian hợp lý, cân bằng giữa học tập và cuộc sống, giữa việc học và giải trí. Cụ thể, có thể học một tiếng, chơi 20 phút, nói chung phải tìm cách cân bằng. Bên cạnh đó là việc tạo ra kế hoạch cho bản thân ở từng ngày và từng giai đoạn. Mỗi ngày đều phải tự biết những việc nên làm trong ngày, thời điểm phải hoàn thành nó; không để suy nghĩ linh tinh chiếm quá nhiều thời gian học tập của bản thân. Thứ hai, nên chủ động trong việc tự học, nghe thầy cô giảng bài, xin lời khuyên từ các thầy cô; có gì không hiểu thì hỏi thẳng thầy cô. Thứ ba, bản thân mình cũng phải cần cù, chăm chỉ, siêng năng, thức khuya, dậy sớm. Tất nhiên không phải quãng thời gian nào cũng thức khuya, dậy sớm, mà chỉ có khoảng thời gian nào đấy thôi”. Linh cũng cho rằng em có sự may mắn khi quê ở Thái Nguyên, nhờ đó có cơ duyên đi thực tập ở Đại học Y dược Thái Nguyên mà có thể tốt nghiệp sớm.

Trong câu chuyện, Linh nhắc nhiều đến sự chủ động, bởi “không ai hiểu khi mình không nói”. Tại sao mình bắt người khác phải đoán ý, giúp đỡ, trong khi mình có thể chủ động bày tỏ, chủ động xin lời khuyên, thậm chí chủ động nhờ trợ giúp nếu có khó khăn? Linh cho biết em không ngại việc gặp trực tiếp thầy cô để hỏi, không chỉ là với thầy Trưởng khoa - một người theo em là rất vui tính, mà với bất cứ thầy cô nào.

Một sự chủ động nữa để có thể tốt nghiệp đúng hạn và tốt nghiệp sớm, theo Linh là khi phòng Đào tạo gửi danh sách môn học, sinh viên cần nghiên cứu, sắp xếp môn cần học, để khi Nhà trường mở cổng đăng ký môn học thì mình đã sẵn sàng. 

“Quá trình là quan trọng, nhưng chặng cuối bao giờ cũng quan trọng hơn. Chăm chỉ, nỗ lực là việc hàng ngày, nhưng bứt phá đúng thời điểm thì mình có thể vọt lên một cách nhanh chóng” - Linh nói.

Trước khi giành được học bổng thạc sĩ danh giá châu Âu, Hằng đã tích lũy kinh nghiệm qua chương trình trao đổi học tập tại Nhật Bản và 2 tháng thực tập tại một tập đoàn đa quốc gia của Mỹ.

Nguyễn Minh Hằng, sinh viên năm cuối lớp Tài năng Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, đã xuất sắc giành học bổng thạc sĩ toàn phần Erasmus Mundus của Liên minh châu Âu. Suất học bổng này cho phép Hằng tham gia khóa học tại nhiều quốc gia trong vòng 2 năm, trong đó năm đầu tiên tại Tây Ban Nha và Pháp.

“Em rất háo hức với cơ hội này. Em mong có thể tiến thêm một bước từ việc nghiên cứu hóa trong phòng thí nghiệm đến ứng dụng vào thực tiễn”, Minh Hằng chia sẻ.

Nguyễn Minh Hằng hiện là sinh viên năm cuối lớp Tài năng Hóa học, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên. Ảnh: NVCC

Vốn là cựu học sinh chuyên Hóa của Trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong (Nam Định) và từng đạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm lớp 11, Hằng thi vào Trường ĐH Khoa học Tự nhiên để có cơ hội đào sâu về hóa. Đỗ vào lớp Tài năng Hóa học, nữ sinh được dẫn dắt bởi các giáo sư đầu ngành, từ đó dần mở ra các hướng nghiên cứu mới.

“Khi vào học, em nhận thấy ngành hóa có rất nhiều phân mảng. Mỗi người có thể sở hữu một thế mạnh riêng, nếu nắm bắt được và kiên trì theo đuổi, mình có thể phát triển trong các nhánh ấy”.

Từ lời khuyên của thầy cô, mùa hè năm nhất, Hằng xin vào lab nghiên cứu về Hóa dược và tổng hợp hữu cơ của PGS.TS Mạc Đình Hùng. Ban đầu, khi chưa có nhiều kinh nghiệm, nữ sinh được giao đọc các bài báo để hiểu hơn về hướng nghiên cứu. Sau khoảng 2 tháng làm quen và cơ bản nắm được hướng đi, Hằng được thầy tin tưởng giao đề tài. 

Chỉ trong vòng chưa đầy 1 năm, nữ sinh đã có bài báo đầu tiên với vai trò tác giả chính đăng trên European Journal of Organic Chemistry, tạp chí Q1 (nhóm uy tín nhất). Đề tài nghiên cứu của Hằng liên quan đến tổng hợp các hợp chất hữu cơ chứa nguyên tố lưu huỳnh từ lưu huỳnh nguyên chất.

“Đặc thù của việc nghiên cứu là trong mỗi khâu có thể xảy ra vấn đề khác nhau. Dù đã được thầy cảnh báo trước, khi gặp vấn đề, đôi khi cả nhóm vẫn hoảng loạn. Dẫu vậy, kết quả cuối cùng luôn là cảm xúc vỡ òa khiến việc nghiên cứu trở nên thú vị”, Hằng nói.

Đây cũng là đề tài giúp Hằng chinh phục giải Nhất hội nghị nghiên cứu khoa học sinh viên cấp trường và giải Ba nghiên cứu khoa học cấp Bộ. Trong các hội nghị này, nữ sinh có cơ hội trình bày và nhận góp ý từ các nhà khoa học cùng lĩnh vực để gợi mở ý tưởng cho nghiên cứu tiếp theo.

Hằng từng thực tập 2 tháng tại Mỹ. Ảnh: NVCC

Đầu năm thứ ba, Hằng đại diện trường tham gia chương trình trao đổi 8 ngày tại Nhật Bản, nơi em được nghe các bài giảng về ứng dụng hóa học trong đời sống, năng lượng, môi trường, bán dẫn và tham quan trung tâm nghiên cứu quốc gia về gia tốc hạt. 

Chuyến đi ấy khiến Hằng nhận ra ngành hóa không chỉ tạo ra chất mới mà còn có nhiều ứng dụng khác, nên khi trở về, nữ sinh bắt đầu tìm hiểu việc áp dụng hóa học vào giải quyết các vấn đề cuộc sống.

Bước ngoặt từ một chương trình thực tập

Mùa hè năm 2024, khi biết tới chương trình thực tập thường niên tại Tập đoàn Honeywell (Mỹ), Hằng quyết định thử sức. “Em tìm hiểu và được biết tập đoàn có một nhánh làm về nhiên liệu xanh sử dụng chế phẩm sinh học hoặc năng lượng hydro. Em thấy đây là lĩnh vực khá thú vị và muốn tham gia để cập nhật những phát triển mới trong mảng năng lượng và môi trường”, nữ sinh chia sẻ.

Vượt qua nhiều ứng viên, Hằng giành được cơ hội thực tập tại Mỹ 2 tháng và đã trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất màng điện phân nước trong thời gian này.

Kết thúc kỳ thực tập, Hằng được ban lãnh đạo đánh giá có sự cầu tiến, sẵn sàng học hỏi, cởi mở trong việc nhận các đánh giá mang tính xây dựng, còn bản thân em thấy chuyến đi này giúp mình "thu hẹp định hướng tương lai”. 

“Em rất hứng thú với lĩnh vực kỹ thuật màng trong ngành năng lượng và càng chắc chắn hơn về hướng đi sắp tới”, Minh Hằng nói.

Minh Hằng vừa giành học bổng thạc sĩ toàn phần Erasmus Mundus của Liên minh châu Âu. Ảnh: NVCC

Trở về sau chuyến thực tập, Hằng nộp hồ sơ thạc sĩ theo học bổng Erasmus Mundus. Với sự chuyển hướng từ nghiên cứu hóa hữu cơ sang kỹ thuật màng, Hằng nhận thấy việc học lên cao là cần thiết để bổ sung kiến thức, đặc biệt về công nghệ kỹ thuật hóa, giúp em có nền tảng vững chắc trước khi ứng dụng vào thực tế.

Ở thời điểm nộp hồ sơ, Hằng có IELTS 8.0, GPA 3.87 - mức cao nhất toàn khoa, và một bài báo quốc tế Q1. Ngoài ra, nữ sinh có kinh nghiệm nghiên cứu và thực tập tại mảng gần chương trình học thạc sĩ. 

Nhờ sự thể hiện năng lực nghiên cứu chuyên sâu, sẵn sàng theo đuổi ngành học, Hằng đã nhận được học bổng toàn phần Erasmus Mundus 2 năm cho chương trình thạc sĩ ngành Kỹ thuật màng. Ngoài chi phí học tập, nữ sinh sẽ nhận được 1.400 euro/tháng sinh hoạt phí.

Là người đồng hành với Hằng tại lab từ năm thứ 2, PGS.TS Mạc Đình Hùng ấn tượng về học trò bởi sự chăm chỉ, say mê làm nghiên cứu, luôn có mục tiêu, kế hoạch rõ ràng.

“Hằng có một hồ sơ rất ấn tượng. Ngoài kinh nghiệm nghiên cứu và thực tập, bạn còn có điểm số đứng đầu khoa. Đây có lẽ là một trong những sinh viên ‘siêu sao’ nhất của khoa Hóa”, PGS.TS Mạc Đình Hùng nói.

Minh Hằng cho hay, sau khi hoàn thành chương trình thạc sĩ, em mong muốn tiếp tục theo đuổi chương trình tiến sĩ và được tham gia vào tiến trình xây dựng, phát triển những ứng dụng mới trong mảng năng lượng xanh.

Theo Vietnamnet.

Bùi Văn Ban, sinh viên lớp K66 Khoa học Vật liệu, Khoa Vật lý, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên tốt nghiệp đại học sau 3,5 năm với điểm trung bình tích lũy 3.62/4.00, đạt loại xuất sắc. Em cho biết mình có kế hoạch tốt nghiệp sớm từ năm thứ hai để có thể học tiếp thạc sĩ Công nghệ Bán dẫn cùng người yêu.

Động lực du học cùng người yêu

“Ở thời điểm mới nhập học, em chưa có ý tưởng cũng như kế hoạch cho việc tốt nghiệp sớm. Quyết định này chỉ được em đưa ra từ năm 2 do nhiều nguyên nhân và dự định, trong đó mong muốn đi du học sau đại học cùng người yêu là động lực quan trọng nhất” – Ban cho biết. 

Người yêu của Ban là sinh viên cùng ngành Khoa học Vật liệu, Trường ĐHKHTN nhưng học trên em một khoá. Cả hai cùng có kế hoạch du học sau khi tốt nghiệp đại học. Vì vậy, từ học kỳ 2 của năm thứ hai, Ban lên kế hoạch học tập để tốt nghiệp sớm. 

Để làm điều này, từ đầu năm 3, Ban đã tăng cường các tín chỉ chuyên ngành để bổ sung kiến thức chuyên môn và bắt đầu làm khóa luận tốt nghiệp. Em đã bảo vệ thành công khóa luận tốt nghiệp sớm 1 năm và do đó hoàn thành tích lũy tín chỉ sau 3 năm rưỡi của chương trình đại học. Em tốt nghiệp vào đợt xét tháng 3 năm 2025, do đó ra trường sớm khoảng 3 – 4 tháng trước hạn. 

Sinh viên Bùi Văn Ban, Lớp K66 Khoa học Vật liệu tốt nghiệp sớm với loại xuất sắc.

Ban chia sẻ, trong quá trình thực hiện kế hoạch ra trường sớm, có nhiều trải nghiệm thú vị, nhưng bên cạnh đó cũng có một số bất cập mà em đã trải qua. Việc tham gia nghiên cứu khoa học và hoàn thành sớm chương trình học giúp em tích lũy được phần nào kiến thức cũng như kinh nghiệm quý báu so với các bạn đồng trang lứa, đồng thời nhận được sự ưu ái, quý mến của nhiều thầy cô trong Khoa và bộ môn. Đi kèm với đó, chương trình học nặng nề và lịch thi dày đặc là điều khó có thể tránh khỏi. Dĩ nhiên, ở một vài thời điểm, em cũng đối mặt với những áp lực về thời gian, đặc biệt là việc cân đối giữa học kiến thức tại trường – làm nghiên cứu tại phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, sự ủng hộ của rất nhiều người xung quanh, trong đó có bố mẹ, anh chị và người yêu càng giúp em củng cố quyết tâm ra trường sớm. 

Nhờ những nỗ lực của mình, trong 3,5 năm đại học, Ban đã đạt được 1 số thành tích như: học bổng khuyến khích học tập một số kỳ học, giải Nhì giải thưởng Nguyễn Hoàng Phương năm 2024, giải Nhì hội nghị khoa học sinh viên khoa Vật lý năm 2024…

Tháng 5/2024, Bùi Văn Ban bảo vệ thành công đề tài khóa luận: "Nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ Au lên khả năng tăng cường hiệu suất chuyển đổi quang điện hóa của vật liệu tổ hợp nano Au-TiO2 ứng dụng trong tách nước". Đây là đề tài có nội dung bán dẫn trong quang xúc tác. Giáo viên hướng dẫn em là TS. Nguyễn Tiến Thành, Viện Khoa học Vật liệu. Sau khi bảo vệ khóa luận, em hoàn thành tiếp một số môn học và đến nay đã chính thức tốt nghiệp đại học.

Quyết tâm theo đuổi mục tiêu 

Trước khi vào Trường ĐHKHTN, Ban là học sinh lớp ban A, Trường THPT Ngô Quyền, Hải Phòng. Lúc đó, định hướng của em là các ngành liên quan đến khoa học kỹ thuật. Sau khi tìm hiểu, biết về lĩnh vực công nghệ bán dẫn, Ban đã lựa chọn Trường ĐHKHTN để theo học vì biết Trường ĐHKHTN hướng tới mục tiêu đào tạo khoa học cơ bản. “Em muốn học khoa học cơ bản liên quan đến bán dẫn” – Ban nói.

Thời điểm Ban quyết định tốt nghiệp sớm, GPA của em không cao, việc học đối với em không hề nhẹ nhàng. Nhưng vì kế hoạch tương lai, Ban đã quyết tâm ra trường sớm ít nhất một kỳ bằng cách đẩy dồn các môn học lên. 

Ban cho biết, đối với em, thời gian áp lực nhiều nhất chắc là giai đoạn ôn thi. Thứ hai là giai đoạn khoảng 2-3 tháng trước khi làm khóa luận. Lúc này có những công việc xử lý dữ liệu và nhiều việc khác dồn dập. Kể cả viết khóa luận em cũng phải hoàn thành trong thời gian ngắn.

Hỏi về kỹ năng học tập, Ban chia sẻ thật lòng là em cũng không quá chi tiết và cẩn trọng trong việc ghi lại kiến thức. Theo em, để học tập tốt, chỉ đơn giản là khi lên lớp, cần có thái độ tập trung nhất định. Cái đấy không chỉ giúp hiểu sâu, hiểu rộng mà mình có thể bao quát: môn đó gồm những kiến thức gì và mục tiêu mình nhắm đến là gì? Như vậy, kết thúc môn học, tự mình sẽ biết phải ôn cái gì, phải tập trung vào dạng kiến thức nào. 

Giờ đây, khi đã chính thức tốt nghiệp, Ban có quãng thời gian thảnh thơi hơn trước khi chính thức tiếp tục việc học để theo đuổi lâu dài lĩnh vực công nghệ bán dẫn. Hiện tại, em đang nộp hồ sơ chương trình INTENSE – chương trình đào tạo thạc sĩ công nghệ bán dẫn liên kết giữa Trường ĐHKHTN và Đại học Quốc lập Dương Minh Giao thông Đài Loan (NYCU). Người yêu của Ban thì đã tốt nghiệp đại học vào hè 2024 và hiện đang học thạc sĩ năm nhất ở Đài Loan.

Với kinh nghiệm cá nhân trong việc tốt nghiệp sớm, Ban muốn nhắn nhủ đến các bạn sinh viên: “Hãy định hình một con đường mà bản thân bạn muốn theo đuổi đến cùng. Khi có được điều đó, các bạn sẽ nhận ra tầm quan trọng và niềm đam mê với việc học và nghiên cứu, những thứ đóng vai trò là hành trang, điểm tựa cho tương lai mà các bạn đang bước đến”. 

Nguyễn Văn Phú tốt nghiệp thủ khoa Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội) với điểm GPA 3.92/4, từng giành 7/8 kỳ học bổng của trường, có công bố quốc tế.

Nguyễn Văn Phú thay mặt sinh viên phát biểu tại lễ tốt nghiệp của Đại học Khoa học Tự nhiên. Ảnh: HUS.

“Bốn năm trước, từ mảnh đất miền Trung, mình không ngại chấp nhận thử thách, chọn một mình ra Hà Nội để nuôi dưỡng niềm đam mê nghiên cứu khoa học", Nguyễn Văn Phú chia sẻ với Tri Thức - Znews.

Văn Phú (22 tuổi) là cựu học sinh lớp chuyên Hóa học, trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, Bình Định. Ngày 30/6, Phú chính thức tốt nghiệp trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội). Với GPA 3.92/4.0, nam sinh có điểm số cao nhất trong hơn 830 sinh viên tốt nghiệp đợt tháng 6/2024 của trường.

Từng là nam sinh mê game

Trước khi có những bước tiến vượt bậc trong con đường học thuật, ít ai biết Phú từng là nam sinh mê game. Ba năm lớp 7, 8, 9, hầu như ngày nào cũng vậy, cứ đi học về, Phú lại vào quán net và chơi điện tử từ 18h đến 22h.

Dù Phú không trốn học, nhiều lần được chọn vào đội tuyển học sinh giỏi của trường, việc ham chơi, bỏ bê ôn luyện đã khiến nam sinh “thi lần nào là trượt lần đó".

Chỉ tới năm lớp 9, khi thi trượt học sinh giỏi cấp tỉnh môn Hóa học, nam sinh mới nhận ra mình đã bỏ lỡ nhiều cơ hội. Thấy con buồn, mẹ của Phú quyết định cho con thi vào trường chuyên của tỉnh. Lúc này, Phú mới quyết tâm bỏ game và làm lại.

“Đỗ trường chuyên, được học cùng thầy cô, bạn bè giỏi, có cơ hội đi học tại Nghệ An, Hà Nội, tham gia nhiều kỳ thi học sinh giỏi… mình càng có thêm động lực. Đây cũng là thời điểm mình nhen nhóm ý định sẽ ra Hà Nội học đại học”, Phú nói.

Nam sinh cho biết trong quá trình ôn thi học sinh giỏi quốc gia ở bậc THPT, Phú cùng các bạn trong đội tuyển có cơ hội ra Hà Nội để ôn tập. Ở đây, nam sinh được gặp gỡ, trao đổi với nhiều thầy cô giỏi, được biết về Đại học Khoa học Tự nhiên. Thế nhưng khi đó, Phú vấp phải phản ứng của anh trai khi chọn đi học xa nhà, lại không có người quen tại Hà Nội.

“Anh trai hay họ hàng, người quen của mình đều chọn học tập và làm việc tại TP.HCM. Mình đã đi ngược lại, chọn ra Thủ đô", Phú cho hay sau một thời gian ngắn thuyết phục, chia sẻ dự định với bố mẹ và anh trai, cuối cùng, Phú cũng nhận được sự đồng ý của cả gia đình.

Nhờ đoạt giải nhì quốc gia, Văn Phú được tuyển thẳng vào chương trình đào tạo tài năng ngành Hóa học, Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội).

Năm 2020, Văn Phú được tuyển thẳng vào chương trình đào tạo tài năng ngành Hóa học, Đại học Khoa học Tự nhiên. Ảnh: NVCC.

Phương pháp học kỷ luật, có công bố quốc tế

Những ngày đầu ở Hà Nội, Phú “vỡ mộng nhẹ" khi có cảm giác môi trường không phù hợp với mình. Sự đông đúc của đường xá, đồ ăn không hợp khẩu vị, nhưng đó chỉ là chuyện nhỏ. Nam sinh đã quen với việc sống xa nhà, tự lập ngay từ khi học cấp 3 ở trường chuyên.

“Việc không có người quen ở Hà Nội cũng không phải trở ngại khi bạn bè, thầy cô ở trường đều cởi mở, hỗ trợ mình rất nhiều trong học tập cũng như cuộc sống", Phú nói.

Suốt 4 năm, ngoài học trên trường, Phú dành nhiều thời gian tự nghiên cứu, đảm bảo thời gian tự học gấp 2-3 lần trên lớp. Nam sinh tạo kỷ luật bản thân, hàng ngày đều bỏ sách ra học, kể cả ngày nghỉ.

Ở trên lớp, Phú hầu như tập trung nghe giảng thay vì chép lại y nguyên những gì thầy nói. Về ký túc xá, nam sinh mới bắt đầu viết lại những kiến thức mình đã thu nhận, biến kiến thức của thầy thành kiến thức riêng. Cách học này khiến Phú nắm vững kiến thức, việc ôn thi hay áp dụng vào thực hành, nghiên cứu cũng đỡ vất vả hơn.

“Từ cấp 3, mình đã áp dụng cách học này. Việc tập trung nghe giảng tốt kết hợp tự học giúp mình tiến bộ nhanh hơn", Phú nói.

Ngay từ học kỳ 2 năm nhất, Phú đã được nhận vào phòng thí nghiệm Hóa Dược do PGS.TS Mạc Đình Hùng (Phó trưởng khoa Hóa học, Trưởng phòng thí nghiệm Hóa Dược, Đại học Khoa học Tự nhiên) hướng dẫn. Phú nói cậu may mắn có được cơ hội này bởi thông thường, sinh viên học năm thứ 3 mới được lên phòng thí nghiệm.

Nhờ được tiếp cận và định hướng sớm, Phú nhanh chóng tham gia và các hoạt động nghiên cứu khoa học. Nam sinh theo đuổi chuyên ngành Hóa hữu cơ, nghiên cứu phát triển phản ứng mới tổng hợp các hợp chất hữu cơ sử dụng lưu huỳnh, ứng dụng vào lĩnh vực vật liệu.

“Để thành thạo và thực sự làm nghiên cứu khoa học, mình phải học rất nhiều từ thầy Hùng và các anh chị ở phòng thí nghiệm. Mình học cách làm việc, cách sắp xếp thời gian, công việc, học và bổ sung thêm kiến thức chuyên môn và kỹ năng làm thí nghiệm", Phú chia sẻ.

Theo nam sinh, với hầu hết sinh viên, việc làm nghiên cứu khoa học khó khăn ở chỗ xử lý vấn đề mới. Để làm được, sinh viên phải có nền tảng kiến thức tốt, đáp ứng được các kỹ năng làm thí nghiệm cơ bản, nhìn ra điểm bất thường trong vấn đề…

Tháng 8/2023, dưới sự hướng dẫn của PGS.TS Mạc Đình Hùng và TS Nguyễn Thanh Bình (Viện Hóa học Chất tự nhiên thuộc Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp), Phú là đồng tác giả bài báo khoa học được đăng trên tạp chí khoa học quốc tế Organic Letters 2023 (hạng Q1, nhóm 5% tạp chí có uy tín cao trong lĩnh vực Hóa hữu cơ).

Bài báo có tên Sulfur-Promoted Oxidative Cyclization of Pentan-1-ones: Direct Access to Tetrasubstituted Furans from Deoxybenzoins and Chalcones.

“Đây là dấu mốc lớn trong quá trình học tập của mình, cũng là bàn đạp để mình cố gắng nhiều hơn trong tương lai", Phú nói.

Trao đổi với Tri Thức - Znews, PGS.TS Mạc Đình Hùng cho biết từ năm nhất, Văn Phú đã đến gặp và xin được làm tại phòng thí nghiệm Hóa Dược. Sau một thời gian làm quen với phòng thí nghiệm, Phú đã thực hiện các đề tài nghiên cứu với các sinh viên khóa trên.

Thầy Hùng nhận xét Phú là sinh viên rất nghiêm túc trong công tác nghiên cứu khoa học. Những năm đầu tiên, tuy kinh nghiệm thực hành chưa hoàn toàn tốt, song Phú có khả năng phân tích kết quả và tìm hiểu tài liệu rất tốt.

Tới năm thứ ba đại học, Phú đã hỗ trợ thầy Hùng trong việc tổ chức các buổi thảo luận chuyên đề về Hóa học hữu cơ cho sinh viên của phòng thí nghiệm.

“Phú có khả năng truyền đạt và nghiệp vụ sư phạm tốt, vì vậy tại các buổi thảo luận, em đã giúp đỡ sinh viên trong nhóm rất nhiều”, thầy Hùng chia sẻ.

Về đề tài Sulfur-Promoted Oxidative Cyclization of Pentan-1-ones: Direct Access to Tetrasubstituted Furans from Deoxybenzoins and Chalcones, theo thầy Hùng, đây là đề tài do phòng thí nghiệm Hóa Dược kết hợp với TS Nguyễn Thanh Bình. Thầy Hùng và thầy Bình đã thảo luận hướng nghiên cứu và giao cho Phú cùng một sinh viên khác thực hiện.

“Phú là người thực hiện những bước thăm dò đầu tiên và phát hiện ra hiện tượng bất thường của phản ứng, từ đó làm cơ sở để hoàn thiện và phát triển phản ứng này", thầy Hùng cho biết.

Văn Phú tốt nghiệp thủ khoa Đại học Khoa học Tự nhiên. Ảnh: NVCC.

Bốn năm đại học, thủ khoa đầu ra của Đại học Khoa học Tự nhiên cũng giành được học bổng khuyến khích học tập loại xuất sắc (cao nhất) ở 7/8 kỳ học, cùng nhiều học bổng do doanh nghiệp tài trợ.

Dù việc học và nghiên cứu chiếm nhiều thời gian, Phú vẫn tranh thủ đi làm gia sư. Khoản thu nhập từ công việc này cùng học bổng giúp nam sinh tự trang trải học phí và sinh hoạt ngay từ năm nhất đại học.

Trước khi tốt nghiệp, Phú đã nộp hồ sơ và trúng tuyển vào chương trình thạc sĩ Hoá học phân tử và bề mặt của Đại học Paris-Saclay (Pháp), học bổng tiến sĩ tại Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore).

Tuy nhiên, do có sự yêu thích nhất định và “ước mơ lớn" vào Đại học Paris-Saclay, Phú quyết định tạm gác lại dự định du học, lùi lại một năm để chuẩn bị hồ sơ ứng tuyển lại chương trình học bổng của trường.

“Sau khi hoàn thành chương trình trao đổi sinh viên tại Đài Loan vào giữa tháng 7 tới, mình sẽ vào TP.HCM để thực hiện một số dự định về công việc và tiếp tục chuẩn bị hồ sơ du học”, Phú chia sẻ.

Theo Tri Thức - Znews.

Dù vẫn chưa tốt nghiệp, Phương Trang đã được ngôi trường hàng đầu châu Á cấp học bổng toàn phần trong suốt 4 năm học tiến sĩ tại Singapore.

Ngô Phương Trang (sinh năm 2002) hiện là sinh viên ngành Máy tính và Khoa học thông tin thuộc khoa Toán - Cơ - Tin học, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội.

Ngay trước khi hoàn thành khóa luận tốt nghiệp, Phương Trang đã được ĐH Quốc gia Singapore, ngôi trường top 3 châu Á, cấp học bổng toàn phần tiến sĩ ngành Công nghệ số trong tài chính. Ngoài học phí, Trang cũng được cấp thêm chi phí sinh hoạt khoảng 3.000SGD mỗi tháng trong suốt 4 năm.

Nữ thủ khoa “kép” của ngành

Có mẹ là giáo viên Toán cấp THCS, bố là giảng viên của Trường ĐH Kiến trúc Hà Nội, từ khi còn học cấp 2, Trang đã được bố mẹ định hướng thi vào chuyên Toán. “Khi học Toán, em thấy nhiều điều rất thú vị, chẳng hạn mình có thể xây dựng và phát triển tư duy logic, khả năng phân tích, lập luận dựa trên các con số”, Trang nói.

Nhờ vậy, đến năm cấp 3, Phương Trang thi đỗ vào lớp chuyên Toán của Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam. Tự nhận thời phổ thông “không quá nổi trội”, thậm chí đôi lúc Trang cũng cảm thấy thất vọng về bản thân nhưng theo em áp lực đồng trang lứa cũng là động lực để mình phấn đấu.

Năm 2020, thời điểm thi đại học, Trang trở thành thủ khoa đầu vào ngành Máy tính và Khoa học thông tin của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên.

Ngô Phương Trang giành học bổng toàn phần tiến sĩ tại Singapore khi chưa tốt nghiệp. Ảnh: NVCC

Từ năm đầu, nữ sinh đã đặt ra mục tiêu đi du học sau khi tốt nghiệp. Để chuẩn bị cho điều đó, Phương Trang cố gắng ngay từ giai đoạn đầu tiên của bậc đại học phải đạt điểm GPA ấn tượng.

Dù đây không phải là yếu tố tiên quyết nhưng theo nữ sinh, muốn nhắm vào các trường top đầu, điểm GPA cao sẽ là lợi thế vì năng lực của các ứng viên đều rất cạnh tranh. Ở thời điểm nộp hồ sơ, kết quả học tập của Trang ở mức Xuất sắc với 3.73/4.0, đồng thời cũng là thủ khoa của ngành.

“Luôn lên thời gian biểu cụ thể cho từng ngày là điều em kiên trì làm ngay từ năm nhất. Mặc dù có thể mình sẽ không làm theo đúng như lịch trình 100% nhưng khi biết lên kế hoạch và hoàn thành kế hoạch sẽ giúp bản thân quản lý thời gian hiệu quả và nhìn được lộ trình từng bước đi thế nào”. Qua các năm, Trang vẫn liên tục áp dụng phương pháp ấy.  Vì thế, nữ sinh có thể kiểm soát và hoàn thành nhiều việc một lúc.

Đến năm thứ 2, Trang bắt đầu lộ trình xây dựng hồ sơ. Mục tiêu ban đầu của nữ sinh là học bổng Erasmus Mundus của Liên minh châu Âu. Dẫu vậy, khi chia sẻ ý định này với các thầy cô trong khoa và được gợi ý cơ hội học thẳng lên bậc tiến sĩ tại Singapore, Trang quyết định chuyển hướng thử sức.

Ngoài thành tích học tập, học bổng tiến sĩ còn chú trọng vào khả năng và kinh nghiệm nghiên cứu khoa học. Vì thế giữa năm thứ hai, Trang xin tham gia vào lab về học tăng cường - một nhánh của học máy. Quá trình làm việc tại lab khiến Trang nhận ra những kiến thức chuyên ngành đều là nền tảng quan trọng cho việc làm nghiên cứu.

“Ngoài ra, muốn làm nghiên cứu, trước hết sinh viên cũng cần có thời gian tìm hiểu kỹ lưỡng về hướng nghiên cứu của từng thầy cô trong trường, từ đó chọn được mảng chuyên sâu và kết nối để xin vào lab”.

Trong quá trình nghiên cứu, Trang cảm thấy may mắn vì được giáo viên hướng dẫn chi tiết cách viết một bài báo khoa học, cách trình bày ý tưởng và chọn lọc từ ngữ phù hợp. Nhờ vậy, đến cuối tháng 4/2024, Trang có một bài báo đăng trên tạp chí Q1 - Neural Computing and Applications - liên quan đến học tăng cường trong vai trò đồng tác giả.

Trước đó, Trang cũng có nghiên cứu về “Xây dựng chiến lược sạc thích ứng cho các mạng cảm biến sạc lại không dây sử dụng kết hợp hệ thống logic mờ và học tăng cường” đoạt giải Nhất cấp Khoa Toán - Cơ - Tin học, giải Ba cấp Trường ĐH Khoa học Tự nhiên.

Đến năm 2024, Trang tiếp tục đoạt giải Nhất cấp Khoa Toán - Cơ - Tin học, giải Nhất cấp Trường ĐH Khoa học Tự nhiên với đề tài “Tối ưu chiến lược sạc theo hướng học tăng cường dựa vào chính sách nhằm cực đại thời gian giám sát mạng cảm biến sạc không dây”.

Trang từng là Phó Chủ tịch Hội sinh viên Trường ĐH Khoa học Tự nhiên. Ảnh: NVCC

Với thư giới thiệu, theo Trang, sinh viên cần giữ liên lạc với các thầy cô, đặc biệt là những người trực tiếp giảng dạy hoặc hướng dẫn, bởi họ sẽ có cái nhìn sâu sắc nhất và biết điểm mạnh của sinh viên để đưa vào thư giới thiệu.

Trải qua vòng hồ sơ, Trang lọt vào vòng phỏng vấn. Giáo sư phỏng vấn Trang khi ấy là trưởng khoa Tài chính của ĐH Quốc gia Singapore, đồng thời là Giám đốc chương trình học bổng. “Trong cuộc phỏng vấn, em được hỏi rất nhiều về kinh nghiệm nghiên cứu và khả năng nghiên cứu độc lập. Trước đó, em đã phải tìm hiểu rất nhiều thông tin về khoa cũng như giáo sư có hướng nghiên cứu mình quan tâm để tăng tỷ lệ được nhận”.

Theo Trang, tất cả những việc này nên được tìm hiểu và thực hiện càng sớm càng tốt. Quãng thời gian năm 4 là thời điểm sinh viên hoàn chỉnh hồ sơ và nộp đơn ứng tuyển.

Từng khóc vì quá áp lực

Là nữ sinh có nhiều thành tích nổi trội và được thầy cô kỳ vọng, song Trang thừa nhận từng có những giai đoạn “áp lực tới mức phát khóc”. 

“Em có mục tiêu đi du học, vì thế việc phải giữ điểm số cao luôn là điều khiến em thấy áp lực. Năm thứ 3, em từng đạt điểm C Nhập môn An toàn máy tính. Đó là môn thi cuối cùng của học kỳ nhưng kết quả lại kéo toàn bộ sự nỗ lực của cả kỳ học ấy xuống. Thời điểm ấy em cũng vừa được bầu làm Phó Chủ tịch Hội Sinh viên trường. Áp lực khiến em phát khóc, nhưng đó cũng là bài học quý giá giúp em học cách phân bố thời gian tốt hơn”, Trang nhớ lại.

Quãng thời gian sinh viên, ngoài mục tiêu giành học bổng tiến sĩ, Trang còn có những kỷ niệm đáng nhớ như được trở thành diễn giả của một cuộc hội thảo với chủ đề “Tăng cường sự tham gia của các nhà khoa học nữ trong lĩnh vực STEM tại Việt Nam”. 

Dưới góc nhìn của một sinh viên nữ đang theo đuổi nghiên cứu khoa học, Trang thẳng thắn chia sẻ quan điểm rằng “dù là nữ hay nam, khả năng nghiên cứu cũng đều ngang nhau, chỉ là bản thân có tự tin và lựa chọn theo đuổi hay không”.

Trang cũng là một trong số những sinh viên tiêu biểu của trường được lựa chọn tiếp đón Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long và phu nhân trong chuyến thăm Việt Nam vào cuối tháng 8/2023. Cơ hội được trò chuyện và ngồi ăn trưa cùng Thủ tướng cũng giúp Trang học được phong thái của các nhà lãnh đạo -vừa gần gũi nhưng vẫn uy nghiêm.

Trang là diễn giả tại hội thảo “Tăng cường sự tham gia của các nhà khoa học nữ trong lĩnh vực STEM tại Việt Nam”. Ảnh: NVCC

Ngày 4/8 tới đây, Trang sẽ lên đường sang Singapore du học. Hướng nghiên cứu mới của Trang liên quan đến Công nghệ số trong tài chính - một lĩnh vực hoàn toàn khác mà nữ sinh chưa từng thử sức trước đây.

“Thời gian đầu chuyển hướng có lẽ sẽ mất nhiều thời gian để làm quen. Đặc biệt, chương trình học cũng em cũng có nhiều ràng buộc về điểm số, đóng góp nghiên cứu để tiếp tục xét cấp học bổng. Do đó, giai đoạn đầu em sẽ gặp nhiều áp lực trong vấn đề tìm hướng nghiên cứu trong lĩnh vực mới”, Trang nói.

Dẫu vậy, nữ sinh vẫn hy vọng trong 4 năm tiến sĩ sẽ có thêm nhiều bài báo công bố chất lượng, có nhiều cơ hội liên kết với các nhóm nghiên cứu khác trong cùng lĩnh vực ở các trường đại học khác trên toàn thế giới.

Theo Vietnamnet.

Em Nguyễn Đình Tiến, lớp K65 Quốc tế Vật lý học (khoá QH 2020), Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHKHTN - ĐHQGHN) vừa giành học bổng Tiến sĩ toàn phần cho 5 năm học tại Trường Đại học Bách Khoa Paris và Trường Đại học Sư phạm Pari (Pháp). Chàng trai phương Nam ra Hà Nội học vì “muốn biết mùa đông Hà Nội lạnh như thế nào” không ngờ có ngày mình đạt học bổng tiến sĩ tại hai trường đại học danh giá ở Pháp ngay khi chưa tốt nghiệp đại học.

Nguyễn Đình Tiến, lớp K65 Quốc tế Vật lý học, Trường ĐHKHTN – ĐHQGHN.

Năm 2020, sau khi hoàn thành 2 năm học tại Trường ĐH Bách Khoa TP.HCM, ngành kỹ sư chất lượng cao Việt - Pháp, Nguyễn Đình Tiến (sinh năm 1999) có quyết định bất ngờ: thi lại vào Trường ĐHKHTN – ĐHQGHN, ngành quốc tế Vật lý.

Với mọi người, đây là điều bất ngờ, nhưng với Tiến, để ra quyết định này, em đã suy nghĩ nhiều, đưa ra quyết định sau một thời gian “xác định được rõ hơn tính cách, năng lực và các mối quan tâm của bản thân”. 

“Lý do chính em chọn trường ĐHKHTN – ĐHQGHN là vì xếp hạng và chất lượng của chương trình đào tạo của ngành Vật lý nói riêng và khoa học cơ bản nói chung luôn được đánh giá hàng đầu tại Việt Nam. Lý do thứ hai, nghe hơi buồn cười một chút: em muốn biết mùa đông Hà Nội lạnh như thế nào!” - Tiến cho biết: 

Tháng 10 năm 2020, chàng trai Sài Gòn khăn gói ra Hà Nội nhập học, bắt đầu quá trình thử thách bản thân khi sống độc lập một mình ở môi trường hoàn toàn mới mẻ. Bước vào Trường ĐHKHTN – ĐHQGHN ở độ tuổi khá chững chạc, lại có mục tiêu đã được xác định cụ thể, rõ ràng, Tiến luôn chủ động học và đọc, tìm hiểu kiến thức. Thời điểm đó, em quan tâm chủ yếu đến các vấn đề cơ bản của Vật lý lý thuyết hiện đại. Các vấn đề này – theo em - có thể so sánh với tầng cao nhất của một toà nhà. Muốn xây một toà nhà vững chãi buộc phải có  nền tảng tốt - là kiến thức Vật lý trước thế kỷ 20: cơ học lý thuyết, cơ học thống kê, điện và từ, bên cạnh đó là phương pháp toán nói chung. Các thầy, cô giảng dạy ở Khoa Vật lý, Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN rất khuyến khích và kiên nhẫn trong việc giải đáp các câu hỏi mà sinh viên gặp phải trong quá trình tự mở rộng kiến thức, điều này khiến Tiến như được tiếp thêm động lực.

Từ năm thứ ba, Tiến chuyển sự quan tâm tới lĩnh vực tính toán lượng tử. Em xin gia nhập nhóm nghiên cứu của TS. Nguyễn Quốc Hưng (Trung tâm Nano và Năng lượng, Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN). Là một tiến sĩ du học từ Mỹ về (Tiến sĩ ở Đại học Brown về Vật lý lượng tử), cựu sinh viên lớp cử nhân khoa học tài năng Vật lý, Tiến sĩ Hưng có đủ kiến thức và kinh nghiệm để hỗ trợ Tiến, giúp em có không gian nhất định trong việc tự do trả lời các câu hỏi bản thân đặt ra trong quá trình tìm hiểu những vấn đề mới. Tuy nhiên, thầy cũng rất sát sao để đảm bảo sinh viên của mình không đi xa khỏi mục tiêu nghiên cứu. 

Với sự tích cực tìm hiểu kiến thức mới cộng với kiến thức nền tảng tích luỹ từ trước, Tiến đã nhanh chóng bắt nhịp với nhóm nghiên cứu và có công bố quốc tế chung sau một năm gia nhập nhóm. Các kết quả em có được sau đó đang được hoàn thiện và hi vọng sẽ kịp công bố trong nửa cuối năm nay. 

Tháng 2/2024, Tiến nhận được thư thông báo trúng học bổng bậc Tiến sĩ tại Trường ĐH Bách Khoa Paris (Ecole polytechnique), ngành Công nghệ lượng tử chỉ sau 2 tháng apply học bổng. Đây là học bổng toàn phần cho 5 năm học, trao bởi trường Đại học Bách Khoa Paris. Cùng thời điểm, em nhận được thông báo trúng học bổng toàn phần cho 5 năm học thẳng lên Tiến sĩ tại Trường Đại học Sư phạm Pari (Pháp).

Sinh viên Nguyễn Đình Tiến tại Đại học Quốc gia Singapore

Hỏi về kinh nghiệm để đạt học bổng toàn phần từ các trường đại học quốc tế danh giá, Tiến chia sẻ: Em nghĩ rằng, ngoài việc có công bố sớm thì việc được nhận thực tập tại Trung tâm Công nghệ lượng tử tại Đại học Quốc gia Singapore (tháng 7-10/2023 và từ tháng 2/2024 đến nay) cũng giúp cho hồ sơ của em trở nên thuyết phục hơn rất nhiều. 

Trong lần đầu đến Singapore, Tiến may mắn có cơ hội học một hướng nghiên cứu hoàn toàn mới: sửa lỗi lượng tử (hướng này hoàn toàn khác so với hướng của nhóm ở Việt Nam là điều khiển qubit siêu dẫn). Nắm bắt cơ hội, em đã tìm kiếm các vị trí nghiên cứu chữa lỗi lượng tử trên hệ qubit siêu dẫn để kết nối với kinh nghiệm sẵn có và được tiếp tục nhận vào một nhóm khác ở cùng trung tâm. 

Tiến cho rằng việc có được một câu chuyện liền mạch cũng như kinh nghiệm làm việc ở cả mảng vật lý lý thuyết và thực nghiệm đã giúp cho thư động lực của em có phần nổi bật so với các ứng viên khác.

“Hơn nữa, nếu đảm bảo có đủ ba yếu tố gồm: GPA cao, có kinh nghiệm tham gia nghiên cứu khoa học, và tiếng Anh tốt thì việc xin học bổng du học không quá khó khăn, đặc biệt là các ngành khoa học cơ bản” – Tiến khẳng định.

Đầu tháng 6 vừa qua, Tiến đã bảo vệ thành công đề tài khoá luận tốt nghiệp với nội dung: “Điều khiển tối ưu mạch siêu dẫn lượng tử ba mức”, đạt điểm 10. Đề tài được hội đồng khoa học đánh giá cao do đây là vấn đề cập nhật của thế giới. 

Đánh giá về học trò của mình, TS. Nguyễn Quốc Hưng, Phó Giám đốc Trung Tâm Nano và Năng lượng cho biết: Tiến có ưu điểm là sử dụng tiếng Anh rất tốt, Do tiếng Anh tốt, ham mê lượng tử, nên năng lực đọc báo của bạn rất tốt. Đề tài khoá luận chỉ là một góc rất nhỏ của những cái Tiến đã làm. Kết quả nghiên cứu mà em đạt được lớn hơn rất nhiều. 

Nói về dự định sắp tới, Tiến cho biết, em sẽ tập trung hoàn toàn vào việc hoàn thành bậc Tiến sĩ tại Pháp. Sau đó, có thể em sẽ đến Mỹ theo đuổi bậc sau tiến sĩ, tiếp tục khám phá khoa học, và trở về Việt Nam làm việc tại một thời điểm thích hợp khi em cảm thấy đã tích luỹ đủ kinh nghiệm và năng lực.

Sau 4 năm khám phá Hà Nội, Tiến nhận xét: “Mùa đông Hà Nội rất thú vị nếu được thảnh thơi ngắm phố xá với một ly cà phê. Nhưng riêng về đồ ăn thì em vẫn thích Sài Gòn hơn!”.

Một số thành tích của sinh viên Nguyễn Đình Tiến, lớp K65 Quốc tế Vật lý học, Trường ĐHKHTN - ĐHQGHN:

Phạm Thị Hồng - nghiên cứu sinh (NCS) ngành Vật lý chất rắn, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN là một trong hai NCS được trao học bổng của Quỹ học bổng lãnh đạo trẻ Ryoichi Sasakawa, Nhật Bản (Sylff) năm học 2023 - 2024. 

Phạm Thị Hồng và các cộng sự đã thực hiện đề tài: “Nghiên cứu hiệu ứng làm mát bức xạ sử dụng vật liệu thuần điện môi định hướng ứng dụng” với mục đích tìm ra vật liệu làm mát bề mặt mà không tiêu hao năng lượng, từ đó giúp giảm tiêu thụ điện năng cho việc làm mát không khí, giảm lượng khí thải CO2 trong môi trường do thiết bị làm mát gây ra và tạo môi trường mát cho mọi người trong mùa hè.

Hồng cho biết, khi còn ngồi trên ghế nhà trường, cô đã có niềm đam mê Vật lý và quyết định theo học tại Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, một trong những trường hàng đầu về nghiên cứu cơ bản. Trong 4 năm học đại học, niềm đam mê khoa học ngày càng lớn hơn khi Hồng tham gia các lớp học và làm khóa luận tốt nghiệp, được tiếp xúc với nhiều dự án khoa học hấp dẫn và được học hỏi rất nhiều các kĩ năng nghiên cứu khi cùng làm việc với các thầy cô tại Trường.

“Sau khi tốt nghiệp đại học, niềm đam mê khoa học của tôi càng lớn hơn nên tôi tiếp tục học lên bậc cao hơn. Tôi đã tham gia các dự án khoa học cùng các thầy cô, hướng dẫn sinh viên và trao đổi nghiên cứu khoa học ở nước ngoài để thỏa mãn niềm đam mê khoa học của mình. Đồng thời, tôi cũng hy vọng các kết quả nghiên cứu khoa học cơ bản được khai thác vào ứng dụng thực tiễn”, Phạm Thị Hồng cho hay.

Vật liệu làm mát bề mặt không tiêu hao năng lượng

Tại Việt Nam, nhu cầu sử dụng điện để làm mát không khí vào mùa hè là rất cao, trong khi đó tình trạng thiếu điện cho sinh hoạt ngày càng gia tăng. Hầu hết mọi người đều lựa chọn các thiết bị làm mát để làm mát không khí như điều hòa, quạt điều hòa. Vì vậy, năng lượng tiêu thụ điện tăng mạnh vào mùa hè dẫn đến tình trạng thiếu điện và ảnh hưởng đến môi trường. Các nhà nghiên cứu tính toán rằng, điều hòa không khí là nguyên nhân thải ra tương đương 1.950 triệu tấn carbon dioxide (CO2) mỗi năm, tương đương 3,94% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu. Vấn đề nóng lên toàn cầu đang là vấn đề nghiêm trọng, được quan tâm của mọi quốc gia trên thế giới và Việt Nam.

Để giải quyết vấn đề này, Phạm Thị Hồng và các cộng sự đề xuất đề tài: “Nghiên cứu hiệu ứng làm mát bức xạ sử dụng vật liệu thuần điện môi định hướng ứng dụng” với mục đích là giảm tiêu thụ điện năng cho việc làm mát không khí, giảm lượng khí thải CO2 trong môi trường do thiết bị làm mát gây ra và tạo môi trường mát cho mọi người trong mùa hè.

Mục tiêu của đề tài là tìm ra vật liệu làm mát bề mặt mà không tiêu hao năng lượng. Từ đó, lớp phủ làm mát giúp giảm chi phí làm mát cho các công trình xây dựng tiết kiệm điện lên tới 30%. Vì vậy, vật liệu làm mát thụ động sẽ giúp tiết kiệm năng lượng làm mát, đặc biệt vào mùa hè khi nhu cầu điện tăng cao. Năm 2023, tình trạng thiếu điện trầm trọng, trong khi nhu cầu làm mát không khí sẽ cao trong mùa hè. Lớp phủ làm mát thụ động sẽ giúp tiết kiệm chi phí làm mát. Bài toán cần giải quyết là giảm lượng khí thải CO2 và điện năng tiêu thụ để làm mát không khí. Hơn nữa, vật liệu làm mát bức xạ đóng góp trong mục tiêu “Net Zero” trên toàn thế giới và giảm chứng chỉ carbon-neutral để bảo vệ môi trường. Khi vấn đề này được giải quyết, nhiều người đã có được không gian sống thoải mái trong mùa hè.

Trong hai năm nghiên cứu đề tài này, nhóm nghiên cứu của Hồng đã thành công với các sản phẩm làm mát thụ động dựa trên các hạt có kích thước khác nhau trộn trong nền nhựa acrylic. Nó có khả năng phản xạ hoàn toàn đến 98% năng lượng bức xạ mặt trời chiếu đến trong vùng bước sóng từ 0.3 - 2.5 μm và bức xạ chọn lọc đến 93% trong vùng trong suốt của khí quyển trong vùng bước sóng từ 8 - 13 μm. Do đó, nhiệt độ bề mặt được phủ lớp làm mát thụ động xấp xỉ bằng nhiệt độ bóng râm vào ban ngày và thấp hơn nhiệt độ không khí từ 2 –8o C vào ban đêm. Từ kết quả này, nhóm khẳng định rằng vật liệu làm mát thụ động sẽ là một giải pháp chống nóng và làm mát vào mùa hè. Nhóm tin tưởng rằng, lớp phủ làm mát đóng góp giảm tiêu thụ điện năng và khí thải CO2. Hơn nữa, vật liệu này không có khí thải như chlorofluorocarbons (CFC) và hydrochlorofluorocarbons (HCFC) gây ô nhiễm từ máy điều hòa không khí và làm hỏng tầng ozone. Từ đó, vật liệu làm mát thụ động đóng góp vào vấn đề bảo vệ môi trường. Đồng thời, vật liệu này không tốn năng lượng nên có khả năng ứng dụng trong phạm vi rộng và có thể phủ lên các bề mặt khác nhau như tôn, tường, gỗ, xi măng… cũng như thi công dễ dàng. Do đó, vật liệu làm mát có thể được sử dụng cho các nhà dân ở các khu vực có khí hậu nóng, khắc nghiệt, người dân ở vùng sâu, vùng xa có nền kinh tế khó khăn; được sử dụng để giải quyết vấn đề làm mát cho vật nuôi, giúp cải thiện năng suất sản xuất chăn nuôi.

Mặt khác, vật liệu làm mát có nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ không khí vào ban đêm từ 2 - 5oC do khả năng bức xạ sóng điện từ ra thẳng ngoài vũ trụ trong vùng cửa sổ trong suốt khí quyển từ 8 - 13 μm. Đây sẽ là kết quả đầy tiềm năng trong việc ứng dụng thu nước sạch từ thiên nhiên. Do bề mặt có nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ không khí dưới bóng râm, nó có khả năng ngưng tụ hơi nước vào ban đêm. Thí nghiệm này rất phù hợp đối với vùng cao nơi thiếu nước sinh hoạt và tưới tiêu, hoặc nơi đảo xa nơi thiếu nguồn nước ngọt. Vì vậy, Hồng và cộng sự đang xây dựng và thiết kế thiết bị thu nước, dự kiến kết quả là 2-3 lít nước trong 1 đêm. Nguồn nước này cung cấp nước tưới tiêu cho người dân hoặc qua bộ lọc để thành sản phẩm nước uống hàng ngày. Đây sẽ là giải pháp đầy tiềm năng trong việc giải quyết vấn đề thiếu hụt nguồn nước sạch ở vùng đảo và vùng cao.

Đề tài của Phạm Thị Hồng được Quỹ Nippon, Nhật Bản và ĐHQGHN đánh giá là có tính ứng dụng cao, hứa hẹn đóng góp cho giải quyết các vấn đề xã hội như sinh kế, bảo vệ môi trường, phát triển bền vững cho không chỉ Việt Nam mà còn cho thế giới, phù hợp với triết lý và mục tiêu của Học bổng Sylff và Quỹ Nippon cũng như thỏa thuận giữa Quỹ Nippon, Quỹ Tokyo và ĐHQGHN.

Môi trường nghiên cứu giúp phát huy tối đa khả năng nghiên cứu, sáng tạo

Phạm Thị Hồng cho biết cô rất vinh dự khi được nhận học bổng Sylff. Do một số phép đo trong quá trình làm nghiên cứu phải thực hiện ở nước ngoài với chi phí cao nên Hồng sẽ dùng học bổng này một phần làm học phí, một phần chi trả cho đo đạc các mẫu thí nghiệm.

“Tôi sẽ tiếp tục con đường nghiên cứu khoa học và tìm ra nhiều loại vật liệu có ứng dụng thực tiễn cao. Mục tiêu là đưa các sản phẩm nghiên cứu trong phòng thí nghiệm có thể thương mại hóa và có ứng dụng thực tiễn cao”, Phạm Thị Hồng bày tỏ.

Trong quá trình học tập và làm nghiên cứu tại ĐHQGHN, các nghiên cứu của Hồng được tiến hành chủ yếu tại Trung tâm Nano và Năng lượng, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên. Phạm Thị Hồng cùng các nghiên cứu viên khác được sử dụng cơ sở vật chất sẵn có, chế tạo mẫu và thực hiện các phép đo quang học, nhiệt học cơ bản từ máy móc từ khoa Vật lý và Trường ĐH Khoa Học Tự Nhiên.

Phạm Thị Hồng chia sẻ: “Các giảng viên của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên với chuyên môn giỏi luôn hỗ trợ chúng tôi trong quá trình nghiên cứu và phân tích dữ liệu đo đạc. Nhà trường cũng tạo điều kiện sử dụng các thiết bị có sẵn tại trường cũng như luôn thông báo về những chương trình trao đổi và học bổng, tạo điều kiện cho chúng tôi phát triển không những trong nước mà còn ở nước ngoài. Với tiềm năng mạnh mẽ về khoa học công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao, ĐHQGHN tạo điều kiện và môi trường thuận lợi để các nhà nghiên cứu phát huy tối đa khả năng nghiên cứu, sáng tạo, đẩy mạnh thương mại hóa các kết quả nghiên cứu ra ngoài xã hội”.

Quỹ học bổng lãnh đạo trẻ Ryoichi Sasakawa (Sylff) là sáng kiến hợp tác của Quỹ Nippon, nhà tài trợ và Quỹ Nghiên cứu Chính sách Tokyo, đơn vị quản lý chương trình. Sylff được lấy cảm hứng từ tầm nhìn của Ryoichi Sasakawa, nhà từ thiện và chủ tịch sáng lập của Quỹ Nippon và được khởi xướng vào năm 1987 để hỗ trợ những sinh viên xuất sắc có tiềm năng lãnh đạo cao theo đuổi nghiên cứu sau đại học về khoa học xã hội và nhân văn. Tại Việt Nam, ĐHQGHN và ĐHQG Tp. Hồ Chí Minh vinh dự là 2 trong 69 trường đại học danh tiếng từ 44 quốc gia trên thế giới nhận sự hỗ trợ của Quỹ Nippon làm quỹ học bổng bồi dưỡng các tài năng trẻ đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước.

Theo VNU.

Là một trong số ít sinh viên đạt điểm GPA toàn khóa 3.53, tốt nghiệp thủ khoa đầu ra ngành Khoa học Vật liệu, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN, Đinh Thế Nam cũng là một “thợ săn học bổng” chính hiệu.

Cơ duyên đặc biệt với Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN

Yêu thích các môn tự nhiên, trong thời gian đăng kí nguyện vọng xét tuyển đại học, Đinh Thế Nam luôn băn khoăn về việc chọn trường học cho mình. Khi ấy, chị gái của Nam - cựu sinh viên của Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQGHN có khuyên Nam chọn Trường ĐH Khoa học Tự nhiên. Theo lời chị thì Trường ĐHKHTN rất tốt, lại được trang bị nhiều thiết bị thí nghiệm hiện đại, đội ngũ thầy cô đều là giáo sư, phó giáo sư đầu ngành, uy tín,… và quan trọng là học phí khá thấp so với các trường khác, mà chất lượng đào tạo hàng đầu."

Thủ khoa ngành Khoa học Vật liệu K64, Khoa Vật lý, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN Đinh Thế Nam

Nam bén duyên với Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN từ đó. Nam thấy ngành Khoa học Vật liệu, hoàn toàn phù hợp với định hướng chuyên ngành màng mỏng bán dẫn mà em theo đuổi

Môi trường học thuật lí tưởng

Khoa Vật lý là một trong những khoa có truyền thống lâu đời của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN. Đội ngũ giảng viên là những chuyên gia đầu ngành, có kinh nghiệm đào tạo. Theo học tại Khoa, Nam không chỉ được học lý thuyêt mà còn được thực hành trong hệ thống phòng thí nghiệp “đỉnh của chóp”.

Nam và nhiều sinh viên khác choáng ngợp khi được học cùng thiết bị thí nghiệm hiện đại hàng đầu thế giới như máy gia tốc, kính hiển vi điện tử quét, các hệ laser, hệ siêu máy tính, ... “Khoa và nhà trường cũng khuyến khích sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học từ sớm, nên chúng em cũng được tiếp cận và khai thác hệ thống nghiên cứu hiện đại này” - Nam chia sẻ.

Sau 4 năm học tập tại trường, được sự giúp đỡ của thầy cô, Thế Nam đã hoàn thành chương trình đào tạo, sẵn sàng áp dụng kiến thức và kĩ năng cơ bản về bộ môn Toán, Vật Lý để áp dụng cho nghiên cứu khoa học. “Những kiến thức chuyên ngành được các thầy cô bộ mộn tận tình truyền đạt, giúp em dễ hiểu hơn và tập trung hơn trong mỗi giờ học. Chúng em cũng may mắn khi được học tập cùng các Giáo sư, Phó giáo sư - những “cây đa, cây đề” trong Khoa - như thầy Lê Văn Vũ, thầy Bạch Thành Công, thầy Nguyễn Quang Báu…”

Nam kể: “Nhớ lần học môn Điện và Từ, 12 giờ đêm em nhắn tin cho giảng viên để hỏi bài, nghĩ rằng sáng dậy cô sẽ trả lời, nhưng không ngờ cô vẫn đang thức. Cô đã tận tình trả lời em ngay lúc đó. Các thầy cô cũng rất vui tính, như thầy Nguyễn Hoàng Nam, thầy Hoàng Chí Hiếu luôn xen kẽ những câu chuyện, thông điệp thú vị vào bài giảng, để tiết học của sinh viên vui vẻ hơn, vừa học được kiến thức, vừa học được những kĩ năng xã hội. Các giảng viên cũng luôn khích lệ chúng em phát biểu đóng góp xây dựng bài, với phương châm học và làm việc chủ động, sáng tạo – cũng là điều đã giúp em củng cố thêm kiến thức và sự tự tin, bồi dưỡng niềm say mê nghiên cứu”.

Triết lý trong đào tạo nhân tài của ĐHQGHN là đào tạo tinh hoa. Đào tạo ở ĐHQGHN không chỉ nhằm trang bị cho sinh viên đầy đủ kiến thức, năng lực sáng tạo, phẩm chất đạo đức, mà còn chú trọng đào tạo cho sinh viên ngoại ngữ, các kỹ năng và năng lực tổ chức, đặc biệt là phát triển tư duy, tầm nhìn, tạo cho sinh viên có đầy đủ bản lĩnh và nghị lực để vào đời và sáng nghiệp.

Ngoài các giờ học và giờ thực hành trên phòng thí nghiệm, Thế Nam cũng tham gia các Câu lạc bộ Vật lý, tham gia các hoạt động nghiên cứu học thuật như Cách mạng A+, Lab Tour. “Hằng năm, nhà trường cũng tổ chức các Hội nghị Khoa học sinh viên, là sân chơi giúp chúng em có cơ hội trình bày những nghiên cứu và giao lưu học hỏi”.

Và kết quả mà Đinh Thế Nam nhận được là vô cùng xứng đáng, khi mà GPA của bạn dần được cải thiện sau 4 năm học. Tốt nghiệp thủ khoa đầu ra Ngành Khoa học Vật liệu với GPA toàn khóa 3.53, bảo vệ khóa luận tốt nghiệp đạt 10/10, Nam còn là “thợ săn học bổng” chính hiệu với học bổng khuyến khích học tập nhiều học kỳ liên tiếp; học bổng dành cho sinh viên tốt nghiệp loại giỏi toàn khóa; học bổng Odon Vallet năm học 2021-2022; học bổng Đào Minh Quang năm học 2021-2022. Bạn cũng là một trong 6 sinh viên xuất sắc của Khoa Vật lý nhận Giải thưởng Nguyễn Hoàng Phương năm học 2021-2022. Đinh Thế Nam cũng nhiều lần được nhận  Giấy khen của Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Tự nhiên trong học tập và tích cực trong công tác lớp.

Không chỉ học giỏi, Thế Nam còn là một gương mặt trẻ tiêu biểu cho hoạt động ngoại khóa và Đoàn, Hội. Nam đã vinh dự được nhận danh hiệu Gương mặt trẻ tiêu biểu cấp cơ sở năm 2022; danh hiệu Sinh viên 5 tốt cấp ĐHQGHN, cấp Thành phố Hà Nội và từng giành Giải 3 cuộc thi “Đại sứ truyền thông HUS” năm 2023.

Khi là sinh viên theo học tại Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN, Nam có cơ hội nhận được nhiều loại học bổng khuyến khích học tập ngoài ngân sách đến từ cá nhân, tổ chức, … “Gia đình em cũng không thuộc diện khá giả, nên những nguồn học bổng như vậy đã giúp em và gia đình đỡ được phần nào chi phí cho học tập” - Nam bộc bạch.

Cơ hội việc làm rộng mở cho ngành Khoa học Vật liệu

“Khoảng thời gian từ năm 2021 trở về trước, bản thân Nam nhận thấy rất ít sinh viên có quan tâm tới ngành học này. Điều này cũng cho thấy, đây là một ngành học chưa được phổ biến tại Việt Nam, so với các ngành học thông thường khác”. Trên thực tế, “ma trận” các ngành học như công nghệ thông tin, kinh tế, ngân hàng, … luôn là những ngành “hot”, thu hút nhiều sinh viên theo học. Những ngành như khoa học cơ bản lại có rất ít sinh viên theo học, mặc dù khoa học cơ bản là cốt lõi của sự phát triển thế giới, đặc biệt trong thời kì công nghệ 4.0. Khi nhu cầu thị trường ngày càng tăng, nguồn cung thấp, đồng nghĩa với việc nhà tuyển dụng cần săn đón các sinh viên ngay khi vừa tốt nghiệp.

Hiện nay, các sản phẩm về vật liệu dẫn thuốc, thực phẩm bổ trợ, vật liệu cho lọc nước, nhận biết về chất độc, thiết bị tiết kiệm điện, thiết bị tích điện năng pin mặt trời, … đều là sản phẩm của quá trình nghiên cứu về khoa học vật liệu. Tốt nghiệp ngành Khoa học Vật liệu, sinh viên hoàn toàn có có hội làm việc tại các công ty, tập đoàn công nghệ cao như LG, Samsung, Canon, … và được làm việc theo đúng chuyên ngành. Mỗi năm, Khoa Vật lý đều tổ chức các chương trình hướng nghiệp và mời các tập đoàn về phỏng vấn, tuyển nhân sự trực tiếp, nên sinh viên đều có cơ hội việc làm tốt. Bên cạnh đó, các chương trình liên kết với các đại học trong nước và quốc tế của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên cũng mở rộng, giúp sinh viên có cơ hội học cao hơn và có cơ hội du học. “Bản thân em cũng may mắn có cơ hội nhận được học bổng toàn phần từ Chính phủ Nhật Bản để theo học chương trình sau đại học tại Viện Công nghệ Tokyo. Có lẽ, điều may mắn và sáng suốt nhất mà em đã chọn là đăng kí vào trường và lựa chọn ngành học này”.

Thủ khoa đầu ra Đinh Thế Nam quan tâm và thích thú chính sách thu hút và đãi ngộ cho các nhà khoa học của ĐHQGHN hiện nay. Thế Nam mong rằng sau khi hoàn thành khóa học ở nước ngoài, Nam sẽ về nước, tiếp tục tham gia công tác giảng dạy và nghiên cứu, như con đường mà Thầy em PGS.TS Bùi Nguyên Quốc Trình cũng như nhiều giảng viên đã và đang đi. Đinh Thế Nam quan niệm, cống hiến cho quê hương đã là một điều tuyệt vời. Và được trưởng thành trên mảnh đất Việt Nam chắc chắn sẽ tuyệt vời hơn nữa!

Theo VNU.

“Nếu chưa có ai nhận làm, thì mình nhận - tôi thầm nghĩ như vậy khi quyết định trở thành trưởng nhóm nghiên cứu mạnh của nhà trường” - Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Thị Ngọc Mai (Trưởng Bộ môn Hóa học phân tích, Khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội) chia sẻ, khi bắt đầu cuộc trò chuyện với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam.

Vì sao tôi chọn nghề nhà giáo?

Nữ phó giáo sư sinh năm 1977 vốn là một thiếu nữ Hà thành, từng là cựu học sinh lớp chuyên tiếng Nga tại Trường Trung học phổ thông chuyên Hà Nội - Amsterdam. Đến năm học lớp 11, cô nhận ra rằng Hóa học có nhiều điểm thú vị gắn với cuộc sống, nên dần chuyển định hướng. Mặc dù ở trên lớp vẫn học chuyên ngữ cùng các bạn, nhưng đến lúc thi đại học, cô lại chọn cả khối D và khối A.

Năm 1992, cô nữ sinh đã lựa chọn và trở thành sinh viên ngành Hóa học tại Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội khi ấy, rồi cứ thế học tiếp lên thạc sĩ. Thêm một dấu mốc quan trọng nữa đối với cô chính là học bổng nghiên cứu sinh ở Hà Lan, đã mở ra cánh cửa đến với lựa chọn trở thành giảng viên Khoa Hóa học như bây giờ.

“Trong thời gian hơn 10 năm gắn bó với giảng đường rồi với phòng thí nghiệm, tôi bắt đầu có mong muốn làm giảng viên tại ở chính ngôi trường đại học đã đào tạo ra mình. Sau khi hoàn thành nghiên cứu ở Hà Lan, tôi đã được nhận về công tác tại Khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội), đúng Bộ môn Hóa học Phân tích, nơi mà mình từng bảo vệ khóa luận tốt nghiệp hồi đại học.

Đến nay vẫn thỉnh thoảng có người hỏi vì sao tôi chọn nghề nhà giáo? Đó cũng có thể coi là một phần “truyền thống gia đình” - vì gia đình tôi có nhiều người theo nghề này, từ ông bà, đến các bác và bố mẹ tôi, đều là những người giáo viên và giảng viên, đã phần nào truyền cảm hứng cho tôi. Thêm nữa, trong thời gian làm tốt nghiệp ở các bậc đại học và sau đại học, sự gắn kết giữa các thành viên nhóm nghiên cứu và sự nhiệt tình của các thầy cô giáo hướng dẫn đã góp phần tạo thêm động lực cho quyết định theo đuổi nghề.

Trở về Trường Đại học Khoa học Tự nhiên từ năm 2006, tính ra đến nay đã bước sang năm thứ 18 tôi gắn bó ở đây, mọi thứ đến rất nhẹ nhàng và tự nhiên. Ngẫm lại, âu cũng là một cái duyên” - nữ giảng viên tâm sự.

Là một người có năng lượng tích cực, khi nhìn lại chặng đường đã đi qua, tôi luôn thấy sự lạc quan và những kỷ niệm vui nhiều hơn.

“Như khi một mình đến một đất nước xa lạ làm nghiên cứu sinh, khó khăn về sinh hoạt, bất đồng ngôn ngữ và văn hóa, không phải trở ngại quá lớn, khi tôi có thể bắt nhịp trong vài tháng đầu. Về nghiên cứu, tuy cũng có nhiều lúc, không đi theo đúng những gì mình mong đợi, nhưng tôi cũng chỉ cảm thấy mệt mỏi một chút, rồi lại tập trung hơn để vượt qua...” - nữ phó giáo sư nhớ lại.

Hướng dẫn sinh viên, không có nghĩa là mình đã biết tất cả

Phó Giáo sư Phạm Thị Ngọc Mai chia sẻ: “Giảng viên trẻ khi mới đi dạy chỉ lớn hơn sinh viên vài tuổi, tuy có nhiều lúc phải hơi “gồng lên” một chút, nhưng bù lại, khoảng cách nhỏ này thì lại dễ dàng gắn kết với sinh viên, cô trò thường xuyên nói chuyện, trao đổi với nhau thân thiết”.

Theo cô Mai, trở thành giảng viên cũng là thêm một lần cô được đồng hành và trải nghiệm cùng các thế hệ sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh.

“Đối với những học trò mà tôi hướng dẫn nghiên cứu, tôi luôn tâm niệm là mình không chỉ là giảng viên, mà còn là một “người bạn” cùng khám phá thêm về những điều chưa biết. Bởi, khi mình hướng dẫn, không có nghĩa là mình đã biết tất cả, mà vấn đề đó vẫn đang mở ra phía trước với những kiến thức vô tận. Tức là tôi chỉ biết hơn các trò một chút, dùng chính kiến thức và kinh nghiệm của mình để hướng dẫn cho các bạn làm tốt hơn, chứ bản thân tôi cũng không thể biết trước các kết quả nghiên cứu sẽ như thế nào.

Thế nên, hướng dẫn sinh viên cũng mang lại cho tôi cảm giác hồi hộp y như bản thân làm nghiên cứu vậy. Có những lúc cả cô và trò đều thất vọng vì chưa có kết quả..., nhưng trong vai người thầy, tôi nhanh chóng động viên học trò để kiên trì đi đến thành công.

Tôi cũng lấy câu chuyện từ chính mình để chia sẻ với các em: Khi làm nghiên cứu, xác định thất bại sẽ nhiều hơn thành công. Nhất là đối với những vấn đề càng mới, thì nghiên cứu càng gian nan, càng phải dày công theo đuổi ...” - cô tâm sự.

Theo chia sẻ của nữ phó giáo sư, những giai đoạn hướng dẫn học trò hoàn thành khóa luận, luận văn và luận án tốt nghiệp thì công việc trở nên bận rộn hơn thường lệ. Sau những giờ trao đổi trực tiếp ở trường, cô trò thường xuyên phải trao đổi online đến đêm khuya, hay tranh thủ vào những ngày nghỉ cuối tuần.

“Đối với phụ nữ làm nghiên cứu, người ta thường so sánh là thiệt thòi hơn về mặt thời gian so với nam giới. Thực ra cũng đúng phần nào, vì chúng tôi không thể lúc nào cũng chỉ tập trung vào khoa học, phải phân bổ được thời gian cho gia đình để cân bằng cuộc sống. Các thầy thường thuận lợi hơn trong khoản này, chứ tôi thì không thể cả ngày cặm cụi ở phòng lab.

So với công việc văn phòng, thì giảng viên cũng có những lúc vất vả hơn, như dành hầu hết thời gian buổi tối để đọc tài liệu và chuẩn bị bài giảng hay kế hoạch nghiên cứu, bởi làm giảng viên đại học mà không học hỏi sẽ bị “cùn” mất” - cô Mai hóm hỉnh ví von.

Nữ trưởng nhóm nghiên cứu mạnh đầu tiên của trường

Năm 2023, Phó Giáo sư Phạm Thị Ngọc Mai là nữ trưởng nhóm nghiên cứu mạnh đầu tiên của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội). Trong một lần chia sẻ về chủ đề Phụ nữ và kỹ năng mềm trong nghiên cứu khoa học, cô Mai từng nói: “Phụ nữ được mệnh danh là phái đẹp, nên phần lớn đều hướng tới Marylin Monroe. Phụ nữ còn được gắn mác là phái yếu, nên phần lớn đều muốn tránh xa những công việc khó khăn nặng nhọc như làm khoa học. Vậy phụ nữ có thể làm khoa học giỏi, và có thể trở thành một trưởng nhóm nghiên cứu mạnh được không ?

Câu trả lời cổ điển tất nhiên là có thể, nếu như bạn làm việc thật chăm chỉ. Tuy nhiên, với sự thay đổi nhanh chóng của khoa học và công nghệ hiện nay, nếu như vậy sẽ là chưa đủ. Người phụ nữ, đặc trưng với tính chất mềm mại uyển chuyển của nước, cũng nên sử dụng thêm một số kỹ năng mềm trong nghiên cứu khoa học như tạo dựng mạng lưới làm việc, gắn kết các thành viên, khích lệ người học say mê nghiên cứu,…”.

Nhắc đến động lực để đảm nhận vị trí của một trưởng nhóm nghiên cứu mạnh, nữ phó giáo sư nói: “Chỉ đơn giản là thấy chưa có ai nhận làm, nên tôi nhận. Tôi cũng muốn thử sức mình trong việc tập hợp các nhà khoa học có cùng định hướng chuyên môn để tổ chức hoạt động nghiên cứu khoa học và đào tạo sau đại học đạt hiệu quả tốt. Nhóm nghiên cứu của chúng tôi có 6 thành viên, đều là những thầy cô giảng viên có thành tích công bố khoa học nổi trội, đang công tác tại các cơ sở giáo dục đại học trong và ngoài nước.

Trong quá trình chuẩn bị để hình thành nhóm nghiên cứu, tôi gặp một số khó khăn trong việc gia đình, nhưng nhờ việc sắp xếp kế hoạch hợp lý và sự chia sẻ, hỗ trợ nhiệt tình của các thành viên nhóm nên mọi việc đều suôn sẻ. Nhờ vậy, chúng tôi càng thêm tự tin với nhóm nghiên cứu của mình”.

Nữ phó giáo sư cũng tự nhận mình là một người có rất nhiều sự lạc quan: “Đó có thể là thế mạnh lớn nhất của tôi. Vì khi nhận thấy cuộc sống có những trở ngại, thì việc luôn hướng về phía trước để mỗi buổi sáng thức dậy với năng lượng tích cực, chúng ta sẽ không bị những khó khăn giữ mình lại mà luôn luôn cố gắng vượt qua và vươn lên”.

Những món quà độc đáo của sinh viên

Theo chân Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Thị Ngọc Mai đi dọc hành lang Khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, mới thấy cô thực sự gần gũi với sinh viên như thế nào. Không có khoảng cách quá lớn, các bạn sinh viên thoải mái nói chuyện với cô như một “người chị lớn” trong nhà.

Trên chiếc bàn nằm ngay sát cửa ra vào của cô Mai, là vô số những tấm thiệp, những món quà handmade của các thế hệ sinh viên. Cô nói: “Ở chỉ là một phần nhỏ những sự đáng yêu của các bạn sinh viên thôi, khá nhiều món tôi phải trưng ở nhà... Mỗi bạn có một ấn tượng riêng về cô giáo nên quà tặng cũng đầu tư tâm sức nhiều lắm, để ghi dấu ấn riêng tặng cô. Mỗi tấm thiệp tự tay làm lại ghi những lời chúc rất đáng yêu, ngộ nghĩnh, có bạn còn kỳ công vẽ những hình ảnh liên quan đến chuyên ngành hóa học của cô... nhân các dịp kỷ niệm: Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10 hay sinh nhật.

Mà nhớ nhất, có lẽ là một món quà ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 vô cùng độc đáo, tôi chưa được nhận bao giờ. Đó là đúng ngày lễ, các bạn nam trong lớp xếp hàng trên bục giảng để hát tặng cô”.

Theo Giáo dục Việt Nam.

Ngày 31/8/2023 là một ngày đặc biệt với Rupasinghe Arachchige Hasara Savindi Rupasinghe – cô gái xinh đẹp đến từ đất nước Sri Lanka. Hôm nay em chính thức nhận tấm bằng cử nhân loại Giỏi - ngành Hoá học (chương trình đào tạo tiên tiến), và có thể trở về nước sau quãng thời gian học tập tại ngôi trường đại học hàng đầu về Khoa học tự nhiên của Việt Nam: Trường ĐHKHTN – ĐHQGHN.

GS.TSKH. Vũ Hoàng Linh, Hiệu trưởng Trường ĐHKHTN trao bằng tốt nghiệp cho sinh viên R.A. Hasara Savindi Rupasinghe tại Phòng truyền thống Nhà trường, ngày 31/8/2023.

4 năm trước, với kết quả cao trong kì thi đại học, Savindi trúng tuyển vào một trong những trường đại học tốt nhất ở Sri Lanka. Tuy nhiên, trong thời gian chờ đợi nhập học, biết thông tin về chương trình trao đổi sinh viên Việt Nam – Sri Lanka với học bổng toàn phần dành cho sinh viên đại học, Savindi không ngần ngại đăng ký, bởi đã từ lâu, em có ước mơ du học.

Được lựa chọn tham gia chương trình học bổng ngành Khoa học tự nhiên tại Việt Nam, Savindi tiếp tục tìm hiểu về các Trường đại học ở Việt Nam và quyết định đăng ký theo học Trường ĐHKHTN – ĐHQGHN, ngành Hoá tiên tiến vì “Trường ĐHKHTN là một trong những trường đại học tốt nhất Việt Nam với các chương trình đào tạo đạt tiêu chuẩn chất lượng cao; ngành Hoá tiên tiến được giảng dạy bằng tiếng Anh ở hầu hết các học phần”.

Sau khi hoàn thành các thủ tục giấy tờ, Savindi nhận được thư trúng tuyển của Trường ĐHKHTN. Thời điểm đó, mặc dù chưa đến Việt Nam nhưng Savindi đã được các thầy cô giáo của Trường và Khoa Hóa học giúp đỡ hoàn thành các thủ tục giấy tờ để chuẩn bị nhập học và đăng ký ở tại Ký túc xá của Trường. Tháng 1/2020, Savindi đến Việt Nam, được sắp xếp ở trong Ký túc xá Mễ Trì.

 Do nhập học muộn một học kỳ (ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19), Savindi chỉ có ba năm rưỡi để hoàn thành chương trình học. Trong đợt bùng phát Covid, Savindi phải ở Ký túc xá trong vài tháng mà không được đến trường. Bên cạnh đó, Savindi còn gặp khó khăn về vấn đề ngôn ngữ. Tuy nhiên em cho biết “không cảm thấy căng thẳng bởi luôn nhận được sự hỗ trợ từ các thầy cô và bạn học”.

Savindi trong ngày nhận bằng tốt nghiệp.

Do một số học phần được giảng dạy bằng tiếng Việt, trong khi vốn tiếng Việt của Savindi còn hạn chế, nên các thầy cô đã hỗ trợ dịch hoặc cung cấp bài giảng bằng tiếng Anh. Các bạn cùng lớp, cùng khoa, cùng phòng thí nghiệm và cả các bạn ở các khoa khác giúp đỡ em trong việc gửi thông báo của trường, giúp dịch thuật và mọi vấn đề dù nhỏ nhất. “Nhờ sự giúp đỡ của các thầy cô và bạn học mà em có thể hoàn thành tất cả các môn học như các bạn sinh viên khác trong lớp, hoàn thành chương trình đào tạo đúng hạn. Em rất biết ơn và sẽ không bao giờ quên sự giúp đỡ này” – Savindi bày tỏ.

PGS.TS. Nguyễn Thị Ánh Hường, giảng viên Khoa Hoá học, đồng thời là người hướng dẫn nghiên cứu khoa học, hướng dẫn khoá luận tốt nghiệp của sinh viên Savindi cho biết: “Savindi là một trong những sinh viên nước ngoài xuất sắc nhất. Em chăm chỉ, tự giác, làm việc độc lập và có sự tương tác tốt với giáo viên. Mặc dù Covid-19 làm ảnh hưởng đến việc đi lại và nghiên cứu, nhưng nhờ sự chủ động, Savindi đã hoàn thành tốt đề tài của mình”.

Savindi trong ngày bảo vệ khoá luận tốt nghiệp.

Trước ngày trở về nước, Savindi chia sẻ: “Đất nước Việt Nam rất đẹp, con người Việt Nam tốt bụng. Lựa chọn du học ở Việt Nam là một quyết định đúng đắn của em!”.

Savindi và một người bạn, người em sinh viên Trường ĐHKHTN chụp hình kỷ niệm.

Dự định của Savindi là đi làm công ty ở Sri Lanka trong hai năm, tìm kiếm cơ hội du học, học lên thạc sĩ.

Câu chuyện của Savindi là động lực và sự cổ vũ cho các bạn nước ngoài muốn du học đến Việt Nam nói chung và Khoa Hóa học – Trường Đại học Khoa học Tự nhiên nói riêng. Bằng sự nỗ lực của bản thân, tình yêu thương và sự giúp đỡ của tất cả thầy cô, bạn bè, các bạn sẽ vượt qua tất cả và đạt được ước mơ của mình!

Những ngày này, trong khi các bạn cùng khoá đang chuẩn bị bước vào năm học mới thì em Đỗ Minh Ngọc, lớp K65 Công nghệ Sinh học (Chất lượng cao) đã có quyết định tốt nghiệp đại học và đang chuẩn bị học tiếp lên thạc sĩ. Em đã hoàn thành chương trình cử nhân khoa học ngành Công nghệ Sinh học của Trường ĐHKHTN chỉ trong 3 năm với xếp hạng xuất sắc (GPA 3.63/4).

Do dịch bệnh Covid 19 nên tháng 10/2020, các tân sinh viên K65 Trường ĐHKHTN mới chính thức nhập học và Ngọc cũng trong số đó. Ngay khi chính thức trở thành sinh viên Trường ĐHKHTN, Ngọc đã xác định cho mình một tâm thế học tập nghiêm túc, quyết tâm dành học bổng như là một phần thưởng hữu ích sau mỗi kỳ học tập.

Sinh viên Đỗ Minh Ngọc.

“Em tận dụng tối đa thời gian học tập trên lớp, ghi chép bài chi tiết, đầy đủ; gần như em không nghỉ buổi học nào. Em không ghi bài vào vở đóng sẵn mà ghi vào vở dạng giấy rời; khi hết môn, em dập ghim lại là có thể thành ngay đề cương. Vì tận dụng tối đa thời gian trên lớp nên khi về nhà, mỗi ngày em chỉ cần khoảng 1 tiếng để ôn bài” – Ngọc chia sẻ.

Một cuốn vở ghi chép của Ngọc.

Các môn đại cương vốn là “nỗi ám ảnh” của không ít sinh viên, nhưng với Ngọc, “em thấy các môn đại cương là môn dễ được điểm cao. Ví dụ như Giải tích, Đại số tuyến tính - là các môn có lý thuyết, có công thức, mình áp dụng vào là được”. Điểm mấu chốt để đạt điểm A ở các môn này, theo Ngọc là: tập trung nghe giảng và ghi chép, ngày nào cũng về làm bài tập, tập hợp các đề và giải lần lượt. Ngọc còn đặc biệt thích thú học các môn đại cương vì “làm được bài A thì lại giải được bài B, do các bài có liên quan đến nhau, từ dễ đến khó. Nó như một thách thức nhưng cứ tuần tự như vậy, việc giải được bài đem lại cho em sự phấn khích. Hơn nữa, thầy giáo dạy môn Giải tích hay khuyến khích điểm cộng khi làm được bài tập về nhà khó, vì vậy em càng hứng thú”!

Đến khi học môn chuyên ngành, tưởng như với kinh nghiệm và thành tích học sinh giỏi môn Sinh học, Ngọc sẽ dễ dàng vượt qua. Nhưng thực tế không phải vậy, Ngọc đã gặp khó với hai môn chuyên ngành, trong đó có môn “Nhập môn Công nghệ Sinh học”. Môn học này theo Ngọc thách thức ở chỗ “các đáp án cứ nửa đúng, nửa sai đòi hỏi sinh viên phải nắm rất chắc kiến thức. Tuy vậy, những môn càng khó nên em phải càng cố gắng hết sức”.

Nhằm rèn luyện kỹ năng chuyên môn và có thêm kiến thức thực tế, từ năm thứ hai, Ngọc xin vào nhóm nghiên cứu của TS. Lê Thị Hồng Nhung, bộ môn Hóa Sinh và Sinh học phân tử, khoa Sinh học để làm đề tài nghiên cứu khoa học. Kiến thức thu được từ thực hành nghiên cứu theo em là rất quý giá và hữu ích, bổ sung cho việc học chuyên ngành. Ngoài ra, thời gian làm việc trên lab còn giúp em rèn luyện tính tỉ mỉ, kiên trì – đức tính cần phải có của người làm khoa học.

Đỗ Minh Ngọc và các bạn trong đợt thực tập tại Viện Công nghệ Phacogen của lớp Công nghệ Sinh học Chất lượng cao

Bí quyết để đạt kết quả học tập tốt, theo Ngọc, cần phải chú ý điểm thường xuyên, điểm giữa kỳ, tích cực khi làm việc nhóm. Nhiều bạn coi nhẹ các điểm thường xuyên, điểm đánh giá giữa kỳ, các điểm bài tập, thuyết trình,… vì nghĩ nó không quan trọng, nhưng thực tế, nó rất quan trọng, có lúc là “cứu cánh” khi điểm thi cuối kỳ hơi thấp một chút. Hơn nữa, khi các điểm thành phần cao, lúc thi cuối kỳ cũng đỡ bị áp lực. 

Để có thể kết thúc thời gian học tập 4 năm đại học trong 3 năm, Ngọc tìm hiểu khung chương trình của các anh chị khóa trước và lên kế hoạch cho mình. Trong khi một học kỳ trung bình các bạn học 16-18 tín chỉ thì Ngọc đăng ký học hơn 20 tín chỉ, thậm chí có học kỳ Ngọc đăng ký gần 30 tín chỉ. “Em không cảm thấy áp lực. Học nhiều môn em còn thấy thuận lợi bởi các môn có liên quan tới nhau. Thực tế, ngoài những lúc học, em vẫn đi chơi, đi ăn với bạn, vẫn “cày phim” đều” – Ngọc cười chia sẻ.

Đỗ Minh Ngọc và các bạn trong cuộc thi Olympic Sinh học 2022- CLB Sinh học HUS

Nhận xét về Ngọc, TS. Lê Thị Hồng Nhung, bộ môn Hóa Sinh và Sinh học phân tử, Khoa Sinh học, Trường ĐHKHTN cho biết: Ngọc thông minh, chăm chỉ, có tinh thần học tập chủ động và rất quyết tâm trong học tập. Không chỉ vậy, em còn có định hướng rõ ràng, có kế hoạch, có mục tiêu. Vì vậy em đã hoàn thành chương trình cử nhân Công nghệ Sinh học với xếp hạng xuất sắc chỉ trong 3 năm.

Tốt nghiệp sớm 1 năm, Ngọc cũng có chút bâng khuâng. Nhưng em không dành thời gian “gap year” mà học luôn thạc sĩ bởi nhận thấy tiềm năng phát triển của ngành Công nghệ Sinh học. Tranh thủ thời gian học lên cao để có kiến thức chuyên sâu hơn trước khi chính thức đi làm là một cách “đón đầu chủ động”. Ngọc cho là như vậy.

Đỗ Minh Ngọc (áo đen) và người chị thân thiết Nguyễn Diễm Quỳnh, K64 Công nghệ Sinh học.

Vượt qua nỗi thất vọng về bản thân khi trượt nguyện vọng 1, 4 năm sau, Lê Đức Quân (Đại học Khoa học Tự nhiên) xuất sắc giành học bổng toàn phần thạc sĩ tại Canada.

Lê Đức Quân nhận học bổng thạc sĩ toàn phần chuyên ngành Hoá phân tích từ Đại học York (Canada). Ảnh: NVCC.

Lê Đức Quân hiện là sinh viên năm 4 ngành Hóa dược, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. Cuối tháng 6, Quân mới chính thức tốt nghiệp. Nhưng ngay từ tháng 5, nam sinh đã nhận thông báo trúng tuyển học bổng thạc sĩ toàn phần chuyên ngành Hóa phân tích từ Đại học York (Canada).

“Sáng sớm hôm đó, mình kiểm tra email khi vừa thức dậy. Nhìn thấy thông báo trúng tuyển sớm từ giáo sư, mình tỉnh cả ngủ, vỡ òa sung sướng, hạnh phúc và tự hào vô cùng", Quân chia sẻ.

Từng trượt nguyện vọng 1 vì chủ quan

Những năm học phổ thông, Quân nhiều năm đạt học sinh giỏi. Tuy nhiên, trong kỳ thi đại học năm 2019, Quân lại thiếu một chút điểm để đỗ nguyện vọng 1 vào Đại học Dược Hà Nội.

Chia sẻ với Tri thức trực tuyến, nam sinh cho biết trong thời gian ôn tập, cậu đều đạt kết quả tốt trong các kỳ thi thử, nhất là bài thi môn Hóa.

Điều đó khiến Quân tự tin quá mức, cậu bỏ qua môn Hóa và dành hầu hết thời gian cuối cùng để ôn tập các môn còn lại.

“Thế nhưng, với sự chủ quan đó, mình đã bỏ lỡ cơ hội đỗ nguyện vọng 1. Điểm bài thi môn Hóa học thậm chí còn thấp hơn điểm của 2 môn còn lại trong tổ hợp A00”, Quân chia sẻ.

Buồn, chán nản và thất vọng về bản thân là những gì Quân trải qua trong suốt khoảng thời gian sau đó. Chỉ đến khi đọc được câu chuyện Tái ông thất mã, nam sinh mới nhận ra khi cánh cửa này đóng lại, cánh cửa khác sẽ mở ra. Thời điểm đó, cậu quyết định nộp hồ sơ vào ngành Hóa dược, Đại học Khoa học Tự nhiên, để thực hiện ước mơ trở thành nhà khoa học.

Quân cho biết ngay từ nhỏ, cậu đã nhen nhóm ước mơ này để sáng chế ra loại thuốc chữa căn bệnh ung thư vòm họng của bố. Thế nhưng, bố đã mất khi cậu 16 tuổi, điều này càng thôi thúc cậu thực hiện những mục tiêu mình đã đề ra để giúp đỡ những bệnh nhân ung thư khác.

Quả ngọt sau những nỗ lực

Tại Đại học Khoa học Tự nhiên, mỗi sinh viên đều phải lựa chọn một chuyên ngành để tham gia nghiên cứu khoa học. Để tiến nhanh đến ước mơ, Quân theo đuổi ngành Hóa phân tích, dưới sự hướng dẫn trực tiếp của PGS.TS Nguyễn Thị Ánh Hường.

Những ngày đầu, chưa có kinh nghiệm, chân tay lóng ngóng, cộng thêm việc chưa tối ưu được thời gian, kết quả nghiên cứu của Quân thường không thuận lợi.

Dần dần, nam sinh sợ việc phải lên phòng thí nghiệm, sợ làm hỏng hóa chất hoặc thiết bị. Thế nhưng, sau thời gian tự tìm hiểu và có hướng dẫn của phó giáo sư, Quân tự tin và dần thu lại kết quả khả quan.

Mọi chuyện tưởng chừng thuận lợi, thế nhưng, nam sinh lại gặp khó khăn khi Covid-19 chặn đứng việc lên phòng thí nghiệm của sinh viên. May mắn, nhận được sự hỗ trợ của phó giáo sư, Quân được làm quen với môi trường phòng thí nghiệm chuyên nghiệp, đồng thời được thực tập tại Viện Kiểm nghiệm an toàn thực phẩm quốc gia.

Đến tận cuối năm 3, Quân mới được quay trở lại phòng thí nghiệm của trường. Nam sinh bắt đầu hăng say hơn với việc nghiên cứu.

“Mình dành hầu hết thời gian rảnh ở phòng thí nghiệm, hơn 20 giờ/tuần. Mỗi khi phát hiện ra điều gì mới mẻ, mình lại cảm thấy sung sướng, hạnh phúc bởi có những nghiên cứu phải thực hiện cả năm mới có kết quả", Quân kể.

Dù việc học và nghiên cứu chiếm nhiều thời gian, Quân vẫn tranh thủ đi làm gia sư để kiếm thêm thu nhập bởi từ khi bố mất, mẹ là trụ cột trong nhà. Mọi gánh nặng tài chính đều phụ thuộc vào tiền lương giáo viên của mẹ.

“Mình đi làm gia sư ngay từ năm nhất. Bên cạnh đó, nhờ có học bổng từ nhà trường và doanh nghiệp, mình có số vốn nhỏ để đầu tư vào một số kênh tài chính. Nhờ vậy, mình có thể tự lo học phí hệ chất lượng cao cũng như phụ giúp mẹ một số khoản nhỏ trong nhà", Quân chia sẻ.

Mọi nỗ lực của Quân được đền đáp khi cậu giành giải ba cuộc thi Sinh viên nghiên cứu khoa học. Những kết quả nghiên cứu của cậu cũng được xuất bản trên tạp chí khoa học uy tín và hội nghị khoa học quốc tế. Không những thế, khóa luận tốt nghiệp của Quân cũng đạt 9,7/10 điểm. Cuối tháng 6, Quân sẽ tốt nghiệp loại giỏi với GPA 3.5/4.

Bốn năm đại học, Quân theo đuổi ngành Hóa phân tích, dưới sự hướng dẫn trực tiếp của PGS.TS Nguyễn Thị Ánh Hường. Ảnh: NVCC.

Chọn học thạc sĩ tại Canada

Để theo đuổi con đường nghiên cứu, Quân lựa chọn học thạc sĩ ngay sau khi tốt nghiệp đại học. Cơ duyên với Đại học York (Canada) đến với Quân cũng rất tình cờ.

Tháng 2, nam sinh có cơ hội tham gia hội thảo khoa học của GS Hóa học Sergey Krylov (Đại học York) và biết đến các học bổng của trường.

“Sau hội thảo, mình được dẫn giáo sư đi tham quan các địa điểm nổi tiếng ở Hà Nội. Nhờ đó, mình có cơ hội chia sẻ với giáo sư về nguyện vọng du học và được giáo sư động viên nộp hồ sơ vào trường", Quân nói.

Sau hôm đó, trở về nhà, Quân nhanh chóng chuẩn bị hồ sơ và gửi đến GS Sergey Krylov. Chỉ khoảng một tuần sau, nam sinh nhận thư mời phỏng vấn, đáp ứng được các yêu cầu và được nhận vào nhóm nghiên cứu.

Từ bước đà này, Quân tiếp tục nộp hồ sơ xin học bổng toàn phần (trị giá 1,5 tỷ đồng/2 năm học) và nhận được sự đồng ý của nhà trường.

Chia sẻ kinh nghiệm của bản thân, Quân cho biết vì nộp hồ sơ qua giáo sư, điều quan trọng, sinh viên phải thể hiện cho giáo sư thấy bản thân là người xứng đáng được trao cơ hội. Để làm được điều đó, Quân cho rằng quá trình 4 năm đại học chính là sự chuẩn bị tốt nhất.

Theo đó, bảng điểm là thứ đầu tiên giáo sư và bộ phận tuyển sinh nhìn vào và đánh giá. Tiếp đó, sinh viên phải thể hiện sự quyết tâm và định hướng cá nhân rõ ràng. Theo Quân, thư giới thiệu cũng là yếu tố quan trọng giúp mình nhận thông báo trúng tuyển.

“Bộ phận tuyển sinh yêu cầu 2 lá thư giới thiệu từ các thầy cô mình từng làm việc cùng. Đây hoàn toàn là bí mật giữa giáo sư tại Đại học York và Đại học Khoa học Tự nhiên. Vì vậy, đó là những đánh giá công tâm nhất", Quân chia sẻ.

Theo Tri thức trực tuyến.

Tháng 9 tới, với học bổng danh giá nhất châu Âu - Erasmus Mundus - Ngân Hà (sinh viên năm 4, Đại học Khoa học Tự nhiên) sẽ sang Pháp du học thạc sĩ tại Đại học Paris Saclay.

Nguyễn Như Ngân Hà hiện là sinh viên năm cuối, lớp Tài năng Hóa học, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. Ảnh: NVCC.

Hồi tháng 2, khi nộp hồ sơ chương trình học bổng Erasmus Mundus, Nguyễn Như Ngân Hà nhận thông báo sẽ có kết quả vào ngày 27/3. Thế nhưng, đến ngày hẹn, dù ngóng đợi từ sáng sớm, nữ sinh vẫn không nhận được bất kỳ email nào từ ban tổ chức.

Hụt hẫng, lo lắng là những cảm xúc Hà trải qua. Hai ngày sau, mọi thứ vẫn vậy, cô vẫn không nhận được thông tin gì dù liên tục kiểm tra hộp thư đến.

“Phải đến ngày 30/3, mình mới nhận được thư chấp nhận của chương trình. Lúc đó, mình vui lắm, thở phào nhẹ nhõm vì mọi nỗ lực và cố gắng suốt gần 4 năm đã được đền đáp", Hà chia sẻ.

Từng chỉ coi du học là một lựa chọn

Nguyễn Như Ngân Hà hiện là sinh viên năm cuối, lớp Tài năng Hóa học, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Chia sẻ với Tri thức trực tuyến, Hà cho biết khi bắt đầu học năm nhất, nữ sinh chưa định hướng rõ ràng việc đi du học. Thời điểm đó, cô chỉ coi du học là một lựa chọn thay vì đặt mục tiêu cụ thể.

“Nghĩa là, nếu cơ hội đến, mình sẽ đi du học. Nếu không, mình vẫn tiếp tục học và làm việc ở Việt Nam”, Hà chia sẻ.

Thế nhưng, dần dần, cuối năm nhất, du học trở thành mục tiêu mà Hà đặt quyết tâm phải đạt được. Lý giải điều này, Hà cho biết du học thạc sĩ sẽ là cơ hội lớn để cô tiếp cận với môi trường học tập quốc tế cũng như cơ sở vật chất, trang thiết bị tiên tiến. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để cô trải nghiệm môi trường mới với các nền văn hóa khác nhau.

Bên cạnh đó, dưới dự chỉ dẫn, động viên của PGS.TS Mạc Đình Hùng (Đại học Khoa học Tự nhiên) và gia đình, bạn bè, Hà được tiếp thêm động lực để hướng tới mục tiêu du học.

Ngay sau đó, việc đầu tiên Hà làm là xác định rõ định hướng nghiên cứu và nguyện vọng của bản thân. Sau đó, nữ sinh mới bắt đầu tìm kiếm và tìm hiểu về các chương trình và học bổng du học thạc sĩ.

“Mình mất một năm để xác định bản thân cũng như quyết định nộp hồ sơ tới chương trình nào. Ban đầu, mình nhắm tới học bổng Chính phủ Pháp và một số chương trình khác. Nhưng cuối cùng, mình quyết định gửi hồ sơ đến chương trình SERP+ của học bổng Erasmus Mundus. Đây là lựa chọn phù hợp nhất ở thời điểm đó", Hà nói.

Nữ sinh cho biết SERP+ là chương trình liên ngành về Hóa - Lý và Khoa học vật liệu, đặc biệt là vật liệu nano.

Được biết, Erasmus Mundus (EM) là học bổng danh giá do Ủy ban châu Âu tài trợ, tạo điều kiện cho sinh viên sống và học tập trong môi trường đa quốc gia, đa văn hóa. Điều này đúng với định hướng và mong muốn của của Hà khi lựa chọn chương trình thạc sĩ.

Bên cạnh đó, với mức học bổng 44.150 euro (tương đương 1,1 tỷ đồng) cho 2 năm học, Hà sẽ được hỗ trợ toàn bộ học phí và chi phí sinh hoạt, di chuyển, bảo hiểm…

Ngân Hà tập trung vào thế mạnh học thuật trong hồ sơ du học. Ảnh: NVCC.

Chiến thuật giành học bổng dù không có lợi thế IELTS

Hà đánh giá EM là học bổng mang tính cạnh tranh cao do chấp nhận hồ sơ của ứng viên ở bất kỳ ngành nào, từ bất kỳ nước nào trong và ngoài Liên minh châu Âu. Bên cạnh đó, EM cũng một học bổng merit-based (học bổng tài năng, chú trọng vào thành tích học tập). Vì vậy, các ứng viên phải có thành tích học tập tốt, đòi hỏi phải chuẩn bị trong thời gian dài.

Do vậy, khi xác định rõ mục tiêu học bổng, Hà chỉ mất 3 tháng để làm hồ sơ, nhưng những nội dung đưa vào trong đó là gần 4 năm cố gắng của nữ sinh.

Bên cạnh đó, đánh giá điểm IELTS không phải thế mạnh, Hà lên chiến thuật, tập trung vào các yếu tố khác liên quan đến học thuật.

“Các yếu tố liên quan đến học thuật rất quan trọng, là yếu tố ghi điểm lớn. Vì vậy, mình phải chuẩn bị từ sớm và đường dài", Hà nói.

Thời điểm nộp hồ sơ, GPA của Hà ở mức 3.73/4. Nữ sinh có kinh nghiệm nghiên cứu và các giải thưởng về nghiên cứu khoa học. Cô cũng có một công bố khoa học trên tạp chí quốc tế Organic Chemistry Frontiers, đây là điểm cộng rất lớn trong bộ hồ sơ xin học bổng. Những điều này đều được thể hiện trong CV, thư động lực và thư giới thiệu của Hà, là minh chứng cho năng lực của cô.

Bài luận cũng là yếu tố được Hà chú tâm. Nữ sinh mất gần một tháng để hoàn thành. Trong đó, cô nhấn mạnh về kinh nghiệm nghiên cứu, cùng các thành tích, giải thưởng đã nhận. Hà cũng nêu rõ mục tiêu, định hướng của bản thân ở hiện tại và tương lai.

Chia sẻ về yếu tố hoạt động ngoại khóa, nữ sinh đánh giá EM hướng đến giao lưu văn hóa, sinh viên có cơ hội học tập tại ít nhất hai đại học ở 2 quốc gia châu Âu. Chính vì vậy, nếu có cơ hội, Hà khuyên ứng viên nên tham gia các chương trình trao đổi quốc tế. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, Hà chú trọng tham gia các hoạt động trong nước như Trường hè Khoa học Việt Nam, câu lạc bộ học thuật tại trường…

Gần 4 năm chuẩn bị và 1,5 tháng chờ đợi, cuối cùng, Ngân Hà đã nhận quả ngọt là thư trúng tuyển học bổng dù cuối tháng 6, cô mới tốt nghiệp đại học loại xuất sắc (GPA 3.77/4). Tháng 9 tới, nữ sinh sẽ bắt đầu học kỳ đầu tiên tại Đại học Paris Saclay ở Pháp. Ở kỳ tiếp theo, cô chọn tới Ba Lan, theo học tại Đại học Adam Mickiewicz.

Theo Tri thức trực tuyến.

Là thủ khoa đầu vào khóa QH.2019 chương trình cử nhân Khoa học tài năng Vật Lý, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN, Trần Thị Y Vân - sinh viên năm thứ tư, vẫn đang nỗ lực từng ngày để có thể theo đuổi đam mê của mình. Nữ sinh ngành Vật lý đã chia sẻ những kinh nghiệm học tập của bản thân giúp cải thiện điểm số và bí quyết công bố bài báo trên tạp chí khoa học quốc tế uy tín.

Trần Thị Y Vân sinh năm 2001, là cựu học sinh lớp chuyên Lý tại Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN. Ngay từ khi học cấp 2, Y Vân đã từng đoạt giải Nhì kỳ thi chọn học sinh giỏi môn Vật lý cấp thành phố Hà Nội. Cô bạn còn xuất sắc đạt danh hiệu học sinh giỏi trong 12 năm liên tục.

Y Vân chia sẻ: “Ban đầu khi mới học lên THCS, mình nhận ra Vật lý là môn mới nên khá hứng thú. Khi theo học thì thấy Vật lý rất hay và là môn học có thể áp dụng vào thực tế”. Cô bạn cũng cho biết thêm: “Đã từng có lúc mình rất phân vân trong việc chọn ngành học và muốn rẽ ngang sang lĩnh vực Kinh tế, nhưng sau thời gian dài suy nghĩ thì mình nhận ra lợi thế của bản thân khi theo học Vật lý đồng thời cũng nhận được sự ủng hộ từ gia đình nên mình đã lựa chọn ngành này là đích đến”.

Y Vân nói thêm, ngành học này không chỉ đòi hỏi sinh viên phải chăm chỉ học tập, tìm tòi thêm các tài liệu mà sinh viên cũng phải có đam mê và niềm yêu thích với Vật lý mới có thể theo đuổi hết mình.

“Bằng sự nỗ lực của bản thân và sự hỗ trợ nhiệt tình từ đội ngũ giảng viên Khoa Vật lý - các giáo sư, tiến sĩ, các chuyên gia đầu ngành, mình đã đạt được những kết quả hiện tại” - Nữ sinh chia sẻ.

Sau những giờ học tập trên giảng đường, cô gái thường dành thời gian đi làm thêm để tích lũy kinh nghiệm hay tham gia các hoạt động xã hội, nghiên cứu khoa học. “Bản thân mình đã trưởng thành hơn nhiều nhờ việc tham gia các hoạt động đó” - Trần Thị Y Vân cho biết.

Cô nàng rất sợ cảm giác tiếc nuối, vì vậy, cô luôn cố gắng hết sức mình để hoàn thành công việc, thử thách một cách tốt nhất. “Mình nghĩ rằng chính nhờ nỗi sợ ấy mà bản thân mình mạnh mẽ hơn để trở thành một Y Vân như bây giờ. Mình cũng nhận được sự giúp đỡ của thầy cô, bạn bè, được trao cơ hội để thử sức với những điều mới mẻ, từ đó mình khám phá ra những thế mạnh mới của bản thân và có thể phát triển nó”, Y Vân chia sẻ.

Y Vân cho hay, kết quả học tập bạn có được xuất phát từ thói quen học tập tốt. “Khi đã thiết lập được lịch trình cho bản thân, chúng ta sẽ có thêm thời gian để tham gia nghiên cứu khoa học hay các cuộc thi. Trong môi trường đại học, kết quả học tập tốt còn giúp mình xây dựng nền móng vững chắc cho tương lai”, 10x cho biết. Y Vân cũng nói thêm, thói quen học tập cũng sẽ ảnh hưởng đến thói quen sinh hoạt, làm việc sau này. Nếu xây dựng được thói quen tốt thì bản thân sẽ có lối sống kỷ luật hơn.

Bật mí bí quyết học tốt, Y Vân cho rằng điều này không quá khó. Mỗi người chỉ cần nghiêm khắc hơn với bản thân mình, tập trung nghe giảng hơn hay dành nhiều thời gian hơn để ôn thi là đã có thể đạt kết quả tốt hơn. “Đối với các bạn sinh viên năm thứ nhất mới tiếp xúc với môi trường đại học chắc hẳn còn nhiều bỡ ngỡ và những điều hấp dẫn hơn xung quanh, quãng thời gian này, các bạn nên học cách quản lý thời gian để không quá sa đà vào những việc khác mà sao nhãng việc học tập của bản thân”, Y Vân đưa ra lời khuyên.

Cũng theo nữ sinh này, ngoài việc học tập trên giảng đường và tham gia các câu lạc bộ, hoạt động xã hội thì việc tham gia nghiên cứu khoa học cũng là một trong những điều kiện để đánh giá kết quả học tập cuối khóa. Vì vậy, các bạn cần phải phân chia thời gian hợp lý để có thể tham gia các hoạt động kể trên, điều này sẽ giúp các bạn phát triển một cách toàn diện nhất.

Với cá nhân Y Vân, quãng thời gian là sinh viên năm thứ nhất, cô nàng không tham gia nghiên cứu khoa học nhiều mà tập trung làm quen với cách học và môi trường đại học, học thêm các kỹ năng mềm, làm quen và xây dựng các mối quan hệ mới. Hết năm thứ nhất, khi bản thân đã quen và tìm ra phương pháp học tập phù hợp, cô nàng dành nhiều thời gian hơn để tham gia các hoạt động xã hội và nghiên cứu khoa học. Nữ sinh cho biết sẽ tận dụng những khoảng thời gian trống trong năm học để tập trung cho nghiên cứu và sẽ học nhiều hơn trước các kỳ thi. Điều này giúp Y Vân duy trì được kết quả học tập và cũng trưởng thành hơn trong việc nghiên cứu khoa học.

“Ngoài ra, còn một việc vô cùng quan trọng là đừng để bản thân kiệt sức với những việc đó. Mình không giỏi trong việc chịu áp lực nên luôn để cho bản thân thư giãn khi thấy cần thiết và không quá ép buộc bản thân. Khi có cơ hội, mình luôn dành tặng cho bản thân những buổi đi chơi hay du lịch để có thể nạp lại năng lượng cho những công việc sau đó. Nhờ những quãng nghỉ này, tâm trạng mình sẽ tốt lên, từ đó hiệu quả công việc cũng cao hơn”, Y Vân nói.

Trong cuộc sống, Y Vân quan niệm cơ hội đến với mỗi người không nhiều. Vì vậy, khi có cơ hội làm điều gì đó, dù khó đến mấy, chúng ta hãy cố gắng thử một lần. Dù thất bại, ít nhất, mỗi người cũng đã nỗ lực vượt qua sức ì của bản thân để thực hiện nó. Ước mơ của Vân là trở thành nhà khoa học. Còn hiện tại, cô gái muốn được đến Na Uy để ngắm cực quang.

Theo VNU.

Với điểm tổng kết 3,95/4, Nguyễn Tiến Đạt, sinh viên K62 Tài năng Hoá học là thủ khoa đầu ra của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội).

Quê ở Thanh Hoá, Nguyễn Tiến Đạt vốn là cựu học sinh chuyên Hoá của Trường THPT Chuyên Lam Sơn.

Những năm cấp 2, Đạt đã có niềm yêu thích các môn Khoa học tự nhiên đặc biệt đam mê môn Hoá. Những bài học về hợp chất xung quanh cuộc sống trở nên thú vị khiến Đạt tò mò, say sưa tìm hiểu. Đạt từng đoạt giải Nhất thành phố Thanh Hoá và giải Nhì cấp tỉnh môn Hoá học.

Lên cấp 3, Tiến Đạt tiếp tục đoạt giải Nhì thi học sinh giỏi quốc gia môn Hoá học năm 2017.

Nguyễn Tiến Đạt là cựu học sinh Trường THPT Chuyên Lam Sơn (Thanh Hóa). Ảnh: NVCC

Từ nỗi sợ tiếng Anh đến 7.0 IELTS, giành nhiều học bổng

Quyết định chọn vào thẳng Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, nam sinh Thanh Hoá cho rằng đây là một trong những ngôi trường có lịch sử lâu đời với nhiều thành tích cũng như có các giảng viên đầu ngành lĩnh vực Hoá học.

Dù vậy ở năm đầu tiên đại học, Đạt gặp không ít khó khăn vì sự thay đổi môi trường cũng như cách học. Đặc biệt chương trình lớp Tài năng được giảng dạy bằng tiếng Anh ít nhiều khó khăn cho một sinh viên chuyên về tự nhiên. 

Môi trường học ở lớp Tài năng với nhiều bạn rất giỏi, kiến thức chuyên sâu là động lực cho Đạt bứt phá. Nếu tiếp thu chậm, không hiểu ngay vấn đề, Đạt không ngần ngại nhờ sự giúp đỡ của thầy cô và các bạn. 

Theo Đạt, thu hút nhất chính là những giờ thực hành. Hoá là môn học thực nghiệm nên thời gian thực hành sẽ giúp hiểu bài nhanh và cụ thể hoá các bài học lý thuyết. Đầu năm thứ 2, Tiến Đạt xin đi thực tập tại phòng thí nghiệm với các giảng viên trong trường. Nam sinh làm những công việc đơn giản nhất như xử lý mẫu phản ứng đến tham gia các đề tài nghiên cứu của phòng thí nghiệm.

Hai môn Hoá học hữu cơ và Hoá học vô cơ được Đạt yêu thích nhất vì nội dung học liên quan đến khoa học về nguyên tố, liên kết phân tử, về hợp chất xung quanh, nhờ đó giải thích được quy trình trong tự nhiên hay tìm ra những hợp chất mới. Bên cạnh đó môn Hoá lý, Phân tích,… rất quan trọng để trang bị kiến thức, phương pháp đo, phương pháp làm thí nghiệm.

Để đạt điểm cao trong các kỳ thi, theo Đạt cần có sự chủ động, không để dồn ứ hay ôn thi nhồi nhét vào cuối kỳ. Ngoài ra, tăng cường tìm tài liệu, đọc sách báo, nghiên cứu khoa học để mở mang kiến thức và duy trì việc học tiếng Anh.

Từ nỗi sợ tiếng Anh, Đạt đã yêu thích và xác định tiếng Anh không còn là môn học mà là công cụ tiếp cận những tri thức tiên tiến. Các tài liệu nước ngoài giúp Đạt phát triển kỹ năng đọc – viết, qua đó học được từ mới, cách hành văn và cách viết như thế nào. Mỗi ngày, Đạt nghe một bài tiếng Anh để rèn luyện phản xạ.

Đến thời điểm ra trường, Tiến Đạt đã đạt 7.0 IELTS.

Năm thứ 3, Đạt tham gia trao đổi sinh viên tại ĐH Công nghệ Nanyang (Singapore). Với Đạt đây là khoảng thời gian quý giá để tích luỹ kiến thức vì được nghiên cứu trong môi trường học đại học nước ngoài, được tiếp cận với các nhóm nghiên cứu mới, các giảng viên nước ngoài.

Với nỗ lực của mình, Đạt giành nhiều học bổng như học bổng Odon Vallet 2019, UOP Honeywell 2019, hay học bổng của Mitsubishi UFJ 2020…, giành giải Ba nghiên cứu khoa học cấp trường năm 2020.

Nhiều lần thất bại khi làm khóa luận tốt nghiệp

Theo Đạt, đề tài tốn nhiều công sức nhất chính là khoá luận. Nam sinh nghiên cứu về “Tổng hợp và nghiên cứu phức chất nickel dithiocarbamate chứa vòng anthracene”. Với đề tài này, Đạt mất 1 năm ròng rã làm hết thí nghiệm này sang thí nghiệm khác, tổng hợp chất từ nhiều chất khác nhau, trong đó có nhiều chất mới chưa có quy trình cụ thể.

Nam sinh trải qua vài thất bại khi nghiên cứu đề tài này.

Mỗi lần sai Đạt đều ghi chép cẩn thận vào sổ. Với đặc thù ngành Hoá không phải lúc nào cũng sẵn chất để thực hiện, vì vậy Đạt luôn tận dụng thời gian ở phòng thí nghiệm. Những thất bại giúp Đạt tích luỹ kiến thức, trau dồi thêm các phản ứng tương tự ở các tạp chí quốc tế. Đầu năm thứ 4, Đạt thu thập xong số liệu và dành kỳ 2 để viết khoá luận tốt nghiệp.

Sau nhiều lần chỉnh sửa, Tiến Đạt nhận được 9,7 điểm khóa luận tốt nghiệp và trở thành thủ khoa đầu ra của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội) với điểm GPA đạt 3,95/4.

Nam thủ khoa nhìn nhận, Hoá học còn nhiều vấn đề mới, chưa được khám phá. Đây sẽ là động lực để Đạt bước tiếp chặng đường dài phía trước. Hiện tại Tiến Đạt đã nộp hồ sơ du học và đang chờ đợi kết quả từ các trường. Cậu hi vọng có cơ hội sang nước ngoài để nghiên cứu chuyên sâu hơn.

Theo Vietnamnet.

Cùng theo học tại lớp K62 Tài năng Hóa của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, cả 4 sinh viên này đều xuất sắc giành được học bổng toàn phần thạc sĩ tại Pháp khi chưa tốt nghiệp đại học.

Hoàng Thị Hiếu: Chú trọng điểm GPA, tập trung thời gian cho nghiên cứu

Cuối năm thứ 4 đại học, Hoàng Thị Hiếu nhận được thư đồng ý cấp học bổng thạc sĩ toàn phần theo học 2 năm chuyên ngành Hóa lý vật liệu phân tích tại Trường Paris-Saclay (Pháp). Với thầy cô và bạn bè, kết quả này không quá bất ngờ, bởi Hiếu là lớp trưởng năng động của lớp Cử nhân Hóa học tài năng, có điểm GPA 3.75/4.0 - là một trong 3 sinh viên có điểm GPA cao nhất khoa Hóa và cũng có bài công bố trên tạp chí Q1.

Hiếu cho biết, khi bắt đầu nhen nhóm ý định đi du học bậc thạc sĩ, nữ sinh đã rất nghiêm túc với việc xây dựng CV. Theo Hiếu, điểm GPA là một yếu tố cần được chú trọng để giúp bộ hồ sơ “mạnh hơn”.

“Điểm GPA sẽ là một minh chứng cho năng lực của người học và cũng giúp giá trị của ứng viên nâng lên. Các trường thường nhìn vào những sinh viên có điểm GPA cao để chắc chắc rằng “người này có thể đáp ứng được yêu cầu khi theo học ở bậc cao hơn”.

Tuy nhiên, điểm GPA thấp cũng không có nghĩa khó giành được học bổng. Hiếu cho rằng, ứng viên cần phải biết chịu trách nhiệm và giải thích được tại sao GPA của mình lại ở mức đó, ví dụ có thể vì chuyển ngành, chưa quen cách học hay vì một số yếu tố khác,… Ứng viên có thể khắc phục điều đó bằng thư động lực, hoạt động ngoại khóa hay kinh nghiệm nghiên cứu.

Hoàng Thị Hiếu, sinh viên lớp K62 Tài năng Hóa của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, giành học bổng toàn phần thạc sĩ tại Trường Paris-Saclay (Pháp).

Trong 4 năm đại học, ngoài việc duy trì tốt thành tích trên lớp, Hiếu cũng tích cực săn tìm những học bổng được giới thiệu từ nhà trường. Nữ sinh từng giành học bổng trao đổi 6 tháng tại Trường ĐH Kỹ thuật Munich (Đức); học bổng sinh viên xuất sắc của Odon Vallet; học bổng sinh viên xuất sắc Vingroup;…

Ngoài ra, Hiếu còn giành nhiều thời gian cho việc tích luỹ kinh nghiệm nghiên cứu khoa học. Mỗi tuần, nữ sinh thường dành thời gian 2 – 3 ngày để thực hành trên lab.

Cuối năm 4, Hoàng Thị Hiếu đã trở thành tác giả thứ 2 trong bài báo công bố quốc tế mang tên “Synthesis and application of polycation-stabilized gold nanoparticles as a highly sensitive sensor for molecular cysteine determination” được đăng trên tạp chí Microchemical Journal (ISI- Q1 in Analytical chemistry, IF 4.821).

“Nhờ vào quá trình trau dồi kỹ năng làm việc trên lab đã giúp em thể thể hiện được kiến thức, năng lực nghiên cứu qua bài đăng trên tạp chí ISI. Ngoài ra, việc giành được học bổng của các quỹ khác nhau cũng phần nào thể hiện được quá trình học tập của em trong hồ sơ. Em nghĩ đó cũng chính là lý do khiến mình được lựa chọn”, Hiếu chia sẻ.

Đỗ Tuấn Tú: Cần thể hiện rõ ràng quan điểm và những điều mình muốn

Từng là cựu học sinh Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam, tuy nhiên Đỗ Tuấn Tú không đi du học ngay từ bậc đại học như các bạn trong lớp mà quyết định theo học 4 năm đại học ở Việt Nam để “trải nghiệm đủ” trước khi lên đường du học bậc thạc sĩ.

“Em xác định sẽ đi du học nên đã chuẩn bị tiếng Anh từ khá sớm. Ngoài ra, em cũng trau dồi thêm kinh nghiệm nghiên cứu trong suốt 4 năm theo học tại trường. Ở bậc thạc sĩ đòi hỏi ở việc nghiên cứu khá nhiều, do đó việc có kinh nghiệm nghiên cứu, theo em cũng là một điểm cộng”.

Lựa chọn lĩnh vực Hóa Vật liệu từ bậc đại học, Tú cũng mong muốn sẽ tiếp tục theo đuổi ngành này trong 2 năm học thạc sĩ.

Đỗ Tuấn Tú, sinh viên lớp K62 Tài năng Hóa của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, giành học bổng Erasmus Mundus của Liên minh châu Âu.

Mới đây, Tuấn Tú đã nhận được học bổng Erasmus Mundus của Liên minh châu Âu. Nam sinh cho biết, lợi thế của mình là việc chuẩn bị hồ sơ từ khá sớm và một thái độ quyết tâm “muốn được đi học”.

“Điều này đã được em thể hiện rất rõ qua thư động lực. Trong thư, em nêu ra những điểm mạnh của bản thân và những điều em nghĩ mình sẽ phù hợp với chuyên ngành này. Em cũng bày tỏ những mục tiêu cụ thể nếu được vào trường,… Điều này giúp hội đồng tuyển sinh nhận ra rằng em rất mong muốn được học tập tại đây và đã có động lực học tập rõ ràng, cụ thể”.

Còn ở thư giới thiệu, nam sinh cho rằng nên chọn những người theo sát, nắm rõ khả năng, thế mạnh của mình hơn ai hết. Theo Tú, một lá thư chất lượng không phải lúc nào cũng nhấn mạnh điểm số của người học.

“Việc tìm được người hiểu mình và hướng nghiên cứu mà mình đang theo đuổi, theo em là điều quan trọng hơn, bởi nhờ thế họ cũng sẽ viết được nhiều và viết được sâu sắc.

Để nhờ được các thầy cô như vậy, ngay từ khi còn đi học, mình cần chịu khó đóng góp ý kiến, tích cực thảo luận hay tham gia làm nghiên cứu, từ đó có thể phát triển mối quan hệ chặt chẽ với giáo viên và dễ dàng thảo luận những điều mình muốn thể hiện trong thư giới thiệu”, Tú cho hay.

Bùi Thị Trà My: “Apply” trái ngành không phải là rào cản

Từ năm thứ 2, Trà My xác định mục tiêu sẽ đi du học. Mặc dù có thành tích học tập xuất sắc nhưng My không có thế mạnh về hoạt động ngoại khóa, vì thế, nữ sinh bắt đầu trau dồi tiếng Anh và tập trung lên lab nhiều hơn. Suốt quãng thời gian đó, My tham gia vào lab Hóa Dược của PGS.TS. Mạc Đình Hùng.

“Em nhận thấy rằng bản thân phù hợp với các thành tích về học thuật hơn. Vì thế, từ năm 2, em bắt đầu tìm kiếm các học bổng liên kết trường”.

Nữ sinh từng giành học bổng trao đổi 6 tháng tại Trường ĐH Kỹ thuật Munich (Đức). Năm 2020, My là đồng tác giả của nghiên cứu “Synthesis and crystal structure of peptide dimethyl biphenyl hybrid” trên Acta Crystallographica Section E. 

Mới đây, nữ sinh đã giành được học bổng thạc sĩ năm thứ 2 ngành Hóa môi trường do Quỹ Năng lượng và Môi trường tài trợ.

Bùi Thị Trà My, sinh viên lớp K62 Tài năng Hóa của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, giành học bổng thạc sĩ năm thứ 2 ngành Hóa môi trường do Quỹ Năng lượng và Môi trường tài trợ.

“Em đã suy nghĩ khá lâu về việc sau đại học mình muốn theo đuổi ngành gì. Em nghĩ Hóa môi trường là một ngành có tính ứng dụng cao nên đã “apply” vào dù bản thân đang học Hóa dược”.

Mặc dù ứng tuyển trái ngành nhưng My cho biết, điều đó không phải là rào cản. Trong hồ sơ của mình, nữ sinh đã thể hiện được quyết tâm theo đuổi ngành này thông qua mục tiêu học tập. Dù theo đuổi trái ngành, nhưng My cũng lý giải được mong muốn theo đuổi chương trình và mục tiêu sau khi ra trường.

“Thành tích học tập có thể chứng minh được rằng bản thân ứng viên là người chăm chỉ và sở hữu năng lực học tập tốt. Ngoài ra, mình có thể biến bất lợi trái ngành thành một lợi thế bằng cách thể hiện cho hội đồng đồng tuyển sinh thấy được, mình có thể thành công với ngành học mới bằng quá trình trang bị kiến thức và các kỹ năng liên quan.

Thư giới thiệu của giảng viên cũng có thể là một yếu tố giúp đánh giá thái độ học tập, khẳng định thành tích của mình trên trường và thể hiện được sự dễ dàng thích nghi và sẵn sàng tiếp nhận lĩnh vực mới”.

Nữ sinh cũng cho rằng, may mắn khi xin thư giới thiệu, thầy cô biết và hiểu về mình, có uy tín về nghiên cứu.

Thái Ngọc Anh: Cần phải có mục đích rõ ràng, hết mình với mục tiêu

Thái Ngọc Anh là một sinh viên tiêu biểu của khoa Hóa, cũng là gương mặt trẻ tiêu biểu cấp ĐH Quốc gia Hà Nội. Nữ sinh đạt điểm GPA lên tới 3.92/4.0; 2 lần giành học bổng Odon Vallet, hàng loạt giải thưởng quốc gia môn Hóa từ cấp phổ thông và nhiều học bổng danh giá khác.

Mới đây, Ngọc Anh còn giành được học bổng Chất lượng cao của Đại sứ quán Pháp dành cho bậc học Thạc sĩ 2.

Thái Ngọc Anh, sinh viên lớp K62 Tài năng Hóa của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, giành học bổng Chất lượng cao của Đại sứ quán Pháp dành cho bậc học Thạc sĩ 2.

Ngọc Anh cho biết, do xác định mục tiêu du học từ sớm nên trong hai năm đầu, nữ sinh đã nỗ lực trau dồi tiếng Anh, thi chứng chỉ ngoại ngữ bên cạnh việc tập trung học tập trên lớp, duy trì GPA ở mức xuất sắc. Ngoài ra, Ngọc Anh cũng tích cực trau dồi thêm kiến thức chuyên môn, củng cố “sức mạnh” cho CV.

Thời điểm “apply” học bổng du học cũng là lúc trùng với kỳ học nặng nhất trong 4 năm đại học. Mặc dù đã có những căng thẳng, nhiều đêm phải thức khuya viết báo cáo thực tập, nhưng việc học tập và làm việc có kế hoạch đã giúp Ngọc Anh vượt qua được khó khăn.

Trong hai năm cuối đại học, ngoài việc vẫn duy trì những thành tích học tập tốt trên lớp, Ngọc Anh còn tích luỹ được những kinh nghiệm nghiên cứu khoa học khi là đồng tác giả của một bài báo đăng trên tạp chí Journal of the American Chemical Society (JACS) với chỉ số IF là 15.419 .

Với việc đạt học bổng của Đại sứ quán Pháp dành cho bậc học thạc sĩ, sau khi tốt nghiệp Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, Ngọc Anh sẽ tiếp tục đến Pháp để theo đuổi ước mơ của mình.

Theo TS Phạm Tiến Đức- Phó Trưởng phòng đào tạo, giảng viên khoa Hoá học, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, sinh viên ngành Hoá học có cơ hội nhận được nhiều học bổng uy tín. Sinh viên có thể đăng kí 4 ngành cơ bản là Hoá vô cơ, Hoá hữu cơ, Hoá phân tích và Hoá lý nhưng sinh viên đều được hỗ trợ nghiên cứu đa dạng cả công nghệ, hoá dược, hoá dầu, hoá môi trường. Vì vậy, nếu ở trong nước, các em có thể làm việc trong rất nhiều lĩnh vực từ hàn lâm đến công nghệ, kĩ thuật, từ cơ quan nhà nước như các trường đại học, viện nghiên cứu tới các công ty nước ngoài với mức lương cao. Thậm chí, rất nhiều sinh viên có việc làm trước khi tốt nghiệp.

Theo Vietnamnet.

Trang đang là sinh viên K62 Tiên tiến Hoá học, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHQG Hà Nội).

Trong bài báo, Thuỳ Trang đề cập tới khả năng xử lý hợp chất hữu cơ gây ô nhiễm trong nước thải y tế bằng phương pháp hấp phụ sử dụng vật liệu Nanosilica chế tạo từ vỏ trấu biến tính bằng polyme tự tổng hợp.

Phương pháp này giúp loại bỏ dư lượng kháng sinh trong nước thải y tế, ngăn chặn tình trạng phát thải kháng sinh gây ảnh hưởng môi trường. Đặc biệt, vật liệu dùng để hấp phụ hướng tới phát triển xanh, bền vững, thân thiện với môi trường. Nguyên liệu chế tạo vật liệu tận dụng được phụ phẩm nông nghiệp như vỏ trấu.

Trương Thị Thùy Trang là tác giả của 2 bài báo đăng trên tạp chí Q1 với chỉ số IF cao. Ảnh: NVCC

Biến ước mơ nghiên cứu thành sự thật

Hồi còn nhỏ, nhìn thấy dòng nước thải xả thẳng ra kênh, Thuỳ Trang mơ ước sau này mình có thể “xử lý môi trường làm sạch dòng nước”. “Ban đầu em nghĩ điều đó xa vời. Cho tới khi em vào học khoa Hoá và có cơ hội làm việc tại phòng thí nghiệm tìm hiểu các cách để làm sạch môi trường nước. Em nghĩ nghiên cứu khoa học sẽ giúp mình thực hiện được ước mơ lúc bé”, nữ sinh nói.

Cuối năm thứ hai, mong muốn được tìm hiểu chuyên sâu hơn về nghiên cứu, Trang xin làm việc tại phòng thí nghiệm của TS Phạm Tiến Đức (Bộ môn Hoá Phân tích, khoa Hóa học, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội).

“Em bắt đầu có cơ hội tìm hiểu để tài cách chế tạo vật liệu Nanosilica từ vỏ trấu, dưới sự hướng dẫn của thầy Phạm Tiến Đức. Em thấy đây là đề tài rất hay, khi tận dụng được lượng vỏ trấu thải ra trong sản xuất nông nghiệp để chế tạo vật liệu mới hỗ trợ cho việc làm sạch môi trường”, Trang chia sẻ.

Trang cùng bạn bè trong nhóm nghiên cứu do TS Phạm Tiến Đức hướng dẫn. Ảnh: NVCC

Thuỳ Trang chăm chỉ đọc và tham khảo bài viết của các anh chị đi trước, các nghiên cứu, bài báo quốc tế. Sau khi tìm hiểu kỹ, nữ sinh lên phương án thực hiện thí nghiệm, xây dựng quy trình chế tạo,… Trang cho hay cảm thấy may mắn vì trong suốt quá trình này đã luôn nhận được sự hỗ trợ, hướng dẫn nhiệt tình của thầy và anh chị trong phòng thí nghiệm.

“Để chế tạo ra được vật liệu, em phải mất hàng tiếng đồng hồ thực hiện các công đoạn đun, sấy nhiệt vỏ trấu. Đặc biệt, để đảm bảo kết quả có độ tin cậy cao, thầy luôn yêu cầu các thí nghiệm phải được lặp lại, làm tỉ mỉ từng công đoạn. Bởi một sai sót nhỏ sẽ dẫn đến chênh lệch kết quả toàn bộ thí nghiệm”, Trang nói

Sau một thời gian bền bỉ thực hiện, Trang và nhóm đã thành công và dự án cũng đạt giải nhất nghiên cứu khoa học sinh viên cấp trường và giải khuyến khích trong cuộc thi nghiên cứu khoa học cấp Bộ. Thầy Tiến Đức cũng khuyến khích em, tổng hợp số liệu để viết thành một bài báo hoàn chỉnh.

“Bản thảo đầu của em, thầy nhận xét chưa nhấn mạnh được tính mới – một yếu tố thuyết phục để bài báo có thể được đăng trên tạp chí quốc tế uy tín. Em đã không ngừng đọc báo cáo, đề tài khoa học hoàn thiện hơn. Sau 3 – 4 lần hai thầy trò cùng chỉnh sửa, bài báo được đăng trên tạp chí Progress in Organic Coatings (ISI, Q1, IF 4.469)”, nữ sinh cho biết.

Vượt qua thất bại

Nói về quá trình thực hiện dự án, Trang không nhớ mình đã làm lại bao nhiêu lần khi thử nghiệm chế tạo vật liệu nhưng em luôn quyết tâm vượt qua.

“Sáng em đi học, chiều chỉ mong chạy thật nhanh đến phòng thí nghiệm để thực hiện bằng được thí nghiệm chưa làm được. Có những hôm 9h tối em mới bắt đầu về. Hơn một tháng ròng thử nghiệm của em không có kết quả gì. Em thấy hơi nản nhưng vẫn khó chịu nhiều hơn, vì chưa biết lý do tại sao mình làm không được”, Thuỳ Trang bộc bạch.

Những lúc như vậy, Thầy Đức thường khuyên Trang xem lại quy trình, có sai ở bước nào không. Ngồi lại rà soát từng công đoạn, Trang phát hiện mình nhầm một bước nhỏ nên không thu được kết quả. Sau những lần đó, Trang càng có thêm động lực để hoàn thành dự án.

Kết quả Trang nghiên cứu cho thấy, khả năng hấp thụ xử lý kháng sinh của vật liệu đạt hơn 90% (trong điều kiện môi trường thí nghiệm). Hiệu quả loại bỏ kháng sinh với nước thải của bệnh viện đạt hơn 75%. Đặc biệt có thể tái sử dụng vật liệu lên tới 3 lần mà hiệu quả giảm không đáng kể.

Khi hoàn thiện được kết quả, công đoạn viết thành bài báo “trắc trở” không kém. Trang cho biết, để viết được bài đăng tải trên tạp chí quốc tế chỉ số ảnh hưởng cao rất khó. Bởi vì bài phải thể hiện được “tính mới” của công trình nghiên cứu, không được trùng lặp từ các bài khác. Theo Trang, yếu tố quan trọng nhất là vốn tiếng Anh phải tốt thì mới giúp diễn đạt được đúng ý, đúng thuật ngữ chuyên ngành.

“Em đã cố gắng mỗi ngày học một ít để cải thiện khả năng ngoại ngữ của mình. May mắn là toàn bộ môn chuyên ngành Khoa Tiên tiến Hoá đều dạy bằng tiếng Anh và cơ hội viết bài báo của khoa giúp em có động lực hơn”.

Trương Thị Thùy Trang (thứ 3 từ phải sang) nhận giải Nhất sinh viên nghiên cứu khoa học cấp Trường ĐH Khoa học Tự nhiên năm 2020. Ảnh: NVCC

Đam mê nghiên cứu là thế nhưng Thuỳ Trang luôn giữ phong độ tốt với điểm GPA trong 4 năm học đạt loại giỏi 3.5/4.0.

Tháng 6 này, Thuỳ Trang sẽ bảo vệ khóa luận tốt nghiệp. Trong tương lai, nữ sinh có dự định sẽ học thạc sĩ chuyên ngành Hóa phân tích tại Khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên và theo đuổi chặng đường nghiên cứu khoa học chuyên sâu.

Nhận xét về cô học trò của mình, TS. Phạm Tiến Đức cho biết: Trang là sinh viên giỏi và có đam mê khoa học. Chính sự quyết tâm khám phá, chinh phục tri thức mới bằng nghiên cứu khoa học đã mang lại trái ngọt trong nghiên cứu. Có thể nói rằng Trang là tấm gương về nữ sinh từng học chuyên Hóa, say mê nghiên cứu khoa học để vươn tới đẳng cấp quốc tế với 2 bài báo ISI-Q1 rất uy tín với chỉ số ảnh hưởng IF cao, trong đó 1 bài báo là tác giả chính.

Theo Vietnamnet.

Sinh viên Thái Ngọc Anh

Thông tin Thái Ngọc Anh đạt học bổng danh giá và uy tín của Pháp để học tập, nghiên cứu ở bậc học cao hơn khiến gia đình, thầy cô và bạn bè của Ngọc Anh rất vui, nhưng nhiều người không bất ngờ, bởi trong quá trình học tập, Ngọc Anh luôn thể hiện mình rất “chất”, đặc biệt ở môn Hóa. Tuy vậy, Ngọc Anh cho rằng: mình đạt được những thành tích như ngày hôm nay là nhờ được gặp những thầy cô rất tâm huyết, rất tận tuỵ với nghề và đã truyền lửa cho em trong quá trình học tập.

Đúng thầy, đúng thời điểm

Thái Ngọc Anh chia sẻ: Năm học lớp 10, thậm chí em còn cảm thấy chán và buồn ngủ khi đọc những tài liệu Hóa hữu cơ. Nhưng mùa hè năm 2015, khi tham gia trại hè Hoá học khu vực Bắc Trung Bộ do trường THPT chuyên Phan Bội Châu tổ chức, em được gặp TS. Phạm Văn Phong, giảng viên khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội. Những bài giảng của thầy với một cách tiếp cận hoàn toàn mới, cách tư duy, cách phân tích và giải quyết vấn đề rất logic, hợp lý và thuyết phục khiến em như được “khai sáng” về Hóa học hữu cơ. Sau đó, bằng cách biến những phương pháp của thầy thành phương pháp phù hợp nhất với bản thân, em đã tìm được "chìa khoá" cho việc tự học Hoá học hữu cơ.

“Thầy Phạm Văn Phong chính là người đã khơi dậy niềm đam mê môn học này trong em. Càng học và đọc thêm nhiều, em tự thấy môn học này càng thú vị và càng "lôi cuốn" người học hơn nữa” - Thái Ngọc Anh cho biết.

Sau khi tốt nghiệp Đại học (dự kiến vào tháng 7/2021), Thái Ngọc Anh sẽ sang Pháp du học.

Niềm đam mê với môn Hóa học cộng với tìm ra “chìa khóa” cho việc tự học, sự dẫn dắt của các thầy cô trong đội tuyển đã khiến cô học trò Thái Ngọc Anh đạt thành tích cao trong môn học này ở liên tiếp hai năm sau đó: giải Ba Học sinh giỏi quốc gia môn Hoá học năm 2016, giải Nhất học sinh giỏi quốc gia môn Hoá học (năm 2017). Với thành tích này, em được tuyển thằng vào tất cả các trường đại học ở Việt Nam theo đúng nhóm ngành Hoá học. Không ngần ngại, em đăng ký tuyển thẳng vào khoa Hóa học , Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, chọn học hệ Cử nhân khoa học tài năng để tiếp tục theo đuổi đam mê.

Xin học bổng là cả một quá trình dài

Vào trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Thái Ngọc Anh gặp lại TS. Phạm Văn Phong. Bên cạnh đó, em được học nhiều thầy cô khác giỏi giang và tâm huyết với học trò không kém thầy Phạm Văn Phong. Điều đó khiến em như được tiếp sức trên con đường đam mê của mình.

Thái Ngọc Anh (thứ ba từ phải sang) chụp ảnh cùng TS. Phạm Văn Phong (đầu tiên từ trái sang) và các thành viên trong nhóm nghiên cứu

Nói về quá trình để đạt được học bổng, Thái Ngọc Anh chia sẻ: “Theo em đó chính là cả một chặng đường dài không ngừng trau dồi, học hỏi, và tích luỹ kinh nghiệm của bản thân. Quá trình này sẽ được tóm tắt lại bằng CV, bảng điểm học tập, ghi lại những thành tích trong học tập và nghiên cứu của mình. Việc xác định mục tiêu du học từ sớm sẽ giúp mình chuẩn bị và lên kế hoạch rõ ràng hơn”.

Do xác định mục tiêu du học từ sớm nên trong hai năm đầu đại học, Ngọc Anh lên kế hoạch trau dồi tiếng Anh và thi chứng chỉ ngoại ngữ song vẫn tập trung học tập trên lớp duy trì GPA ở mức xuất sắc. Ngoài ra, em cũng tích cực tham gia các kì thi học sinh giỏi, săn tìm những học bổng được giới thiệu từ nhà trường. Những điều này không chỉ giúp em trau dồi thêm kiến thức chuyên môn, củng cố “sức mạnh” cho CV, mà còn giúp rèn luyện kĩ năng apply học bổng, và đặc biệt là rút ra những kinh nghiệm quý giá sau mỗi lần apply thất bại.

Thái Ngọc Anh (thứ 5 từ phải sang) cùng các bạn sinh viên trường ĐHKHTN nhận học bổng Tài năng trẻ Vingroup năm 2021

Trong hai năm cuối đại học, ngoài việc vẫn duy trì những thành tích tốt trên lớp, Ngọc Anh còn tích luỹ được những kinh nghiệm nghiên cứu khoa học dưới sự hướng dẫn của TS. Phạm Văn Phong (nay là Phó trưởng khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên).

Đặc biệt, vào năm 2019, Ngọc Anh có cơ hội tham gia chương trình thực tập nghiên cứu ở Đại học Công nghệ Nanyang (NTU), Singapore. Tham gia chương trình, em được làm việc trong một môi trường nghiên cứu chuyên nghiệp với những thiết bị, máy móc hiện đại. Chuyến đi này đã thay đổi cô sinh viên ngành Hóa rất nhiều trong cách suy nghĩ, tư duy theo một hướng rộng mở hơn.

“Thời gian apply học bổng France Excellence trùng với kì học nặng nhất trong 4 năm học Đại học. Mặc dù đã có những căng thẳng, nhiều đêm thức khuya viết báo cáo thực tập, nhưng việc học tập và làm việc có kế hoạch đã giúp em vượt qua những khó khăn. Đặc biệt, sự động viên và hỗ trợ nhiệt tình của TS. Phạm Tiến Đức và TS. Phạm Văn Phong trong quá trình apply đã giúp em tự tin hơn. Hai thầy đã giúp đỡ em rất nhiều trong thời gian chuẩn bị hồ sơ và chuẩn bị cho vòng thuyết trình-phỏng vấn của học bổng”- Ngọc Anh cho biết.

Thái Ngọc Anh (hàng trước, thứ 4 từ trái sang) chụp cùng các bạn lớp K62 Tài năng Hoá tại trước hội trường Lê Văn Thiêm - Khoa Hoá học.

Với việc đạt học bổng France Excellence, sau khi hoàn thành bậc cử nhân tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Ngọc Anh sẽ được đến Pháp theo học chương trình Master 2 Molecular Chemistry and Interfaces. Đây là một chương trình liên kết giữa hai trường hàng đầu của Pháp: Ecole Normale Supérieure Paris-Saclay và Ecole Polytechnique về Hóa học phân tử và các ứng dụng của nó trong các lĩnh vực Sinh học và Khoa học Vật liệu. Sinh viên nhận học bổng sẽ được nhận sinh hoạt phí hàng tháng, được hưởng bảo hiểm xã hội trực tiếp (bảo hiểm xã hội, bảo hiểm bổ sung và bảo hiểm trách nhiệm dân sự). Bên cạnh đó, sinh viên nhận học bổng được hưởng quy chế dành cho sinh viên được nhận học bổng của chính phủ Pháp, được miễn phí làm thị thực và phí ghi danh cũng như học phí trong các trường đại học tại Pháp.

Nhận xét về cô học trò của mình, TS. Phạm Văn Phong nói: “Thái Ngọc Anh rất chăm chỉ, nỗ lực trong học tập – điều này thể hiện từ khi em còn đi học ở phổ thông cho đến khi học đại học. Em cũng là người có mục đích rõ ràng và luôn cố gắng hết mình để đạt được mục tiêu. Tôi tin trong tương lai, với sự kiên trì và nỗ lực không mệt mỏi, em sẽ thành công”.

Bùn đỏ (Red Mud) là chất thải nguy hại sinh ra trong quy trình công nghệ Bayer sản xuất Alumin từ quặng Bauxit, có hàm lượng kiềm cao, nhiều kim loại nặng, đôi khi chứa nguyên tố phóng xạ. Ngày 04/10/2010, hồ chứa bùn đỏ vỡ, khoảng 1 triệu mét khối bùn đỏ từ một nhà máy Alumin ở Hungary đã xả vào các vùng nông thôn xung quanh, làm chết bốn người và ô nhiễm một vùng rộng lớn. Theo Bộ trưởng Môi trường nước này, đây là thảm họa hóa chất nghiêm trọng nhất trong lịch sử đất nước, cần mất một năm và hàng chục triệu USD để dọn sạch lớp bùn đỏ đó.

Sự cố trên khiến cho câu chuyện xử lý “bùn đỏ” trở nên nóng hổi tại Việt Nam bởi mỗi năm, nhà máy sản xuất Alumin từ quặng Bauxit Tây Nguyên xả hàng triệu tấn bùn đỏ. Dù được chôn trong các bãi chứa xây dựng theo tiêu chuẩn kỹ thuật, nhưng lượng chất thải này vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước ngầm, ô nhiễm không khí và gây hại sức khỏe con người. Các nhà môi trường ở Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam đã gọi các hố chon bùn đỏ trên Tây Nguyên là các “quả bom nổ chậm” với các hệ sinh thái lưu vực sông Đồng Nai.

Thực trạng cấp thiết đã thôi thúc PGS.TS. Lưu Đức Hải - Khoa Môi trường, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHKHTN), ĐH Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) chủ trì đề xuất và triển khai đề tài “Nghiên cứu khả năng chế tạo vật liệu xây dựng từ bùn đỏ phát sinh trong công nghệ sản xuất Alumin ở Tây Nguyên”. Cái khó của việc xử lý khối bùn đỏ hàng triệu tấn đó là nhà máy nằm xa các trung tâm công nghiệp trên địa bàn còn chưa phát triển của đất nước và khối lượng rất lớn của bùn đỏ.

Sau gần 2 năm, nghiên cứu đã lần đầu tiên đưa ra giải pháp kiểm soát, xử lý triệt để bùn đỏ thải ra hàng năm từ hoạt động sản xuất Alumin tại Tây Nguyên và tạo ra sản phẩm có giá trị kinh tế. Cùng với phụ gia có sẵn tại địa phương và các dây chuyền sản xuất gạch đất sét nung bằng lò Tuynel đang có ở Việt Nam,; bùn đỏ Tây Nguyên được chứng minh có thể sản xuất thành sản phẩm gạch xây dựng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Kết quả nghiên cứu đã được công bố 04 bài trên Tạp chí Khoa học Công nghệ ĐHQGHN, 01 báo cáo Hội nghị khoa học quốc tế tại Philippin và 01 bài báo đăng trên tạp chí quốc tế International Journal of Research in Earth and Environmental Sciences năm 2014.

“Nhà máy chôn nó, nhà khoa học phải xử lý được nó”

Cơ duyên với bùn đỏ khởi sự từ những năm 1978 - 1981, khi TS. Lưu Đức Hải là cán bộ trẻ của Khoa Địa lý - Địa chất, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội. Ông tham gia chương trình Tây Nguyên 1 “vỏ phong hóa đất bazan” và dành 5 năm say mê nghiên cứu về Bauxit và vỏ phong hóa các loại đá khác nhau cho luận án Tiến sĩ. Nhờ chuẩn bị kỹ lưỡng, ông chỉ mất 1 năm để bảo vệ thành công luận án “Các loại hình nguồn gốc công nghiệp cao lanh Việt Nam” tại Nga.

Được trường ĐH Tổng hợp Quốc gia Ajecbaizan giữ lại nhưng tân Tiến sĩ chọn trở về Tổ quốc. Cũng từ đây, ông dấn sâu vào hành trình khám phá, nghiên cứu về chất thải của hoạt động khai thác khoáng sản.

Năm 2011, TS. Lưu Đức Hải cùng đoàn công tác thẩm định dự án “Đánh giá tác động môi trường nhà máy sản xuất Alumin Nhân Cơ”. Đoàn công tác gánh trên vai áp lực lớn từ sự cố tràn bùn đỏ ở Hungary năm 2010 và căn dặn của nguyên Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Phạm Khôi Nguyên: “Làm thế nào để dự án được thông qua nhưng phải đảm bảo an toàn môi trường”.

Tại đây, Tiến sĩ nhận thấy bùn đỏ chưa được xử lý, độ PH cao, việc chôn bùn đỏ có thể dẫn đến vỡ đập. “Nhà máy chôn nó, nhà khoa học phải xử lý được nó”, TS. Lưu Đức Hải mang theo quyết tâm này trở về Hà Nội và xắn tay thực hiện đề tài nghiên cứu cấp ĐHQGHN: “Nghiên cứu khả năng chế tạo vật liệu xây dựng từ bùn đỏ phát sinh trong công nghệ sản xuất Alumin ở Tây Nguyên”.

Trên thế giới đến năm 2010-2011, các nhà khoa học thường đề cập xử lý bùn đỏ theo 3 hướng: chôn lấp vì thường có nồng độ phóng xạ cao, làm chất hấp thụ kim loại nặng trong xử lý nước thải giầu kim loại nặng và làm vật liệu xây dựng.

TS. Lưu Đức Hải và cộng sự nhận định: “Khối lượng bùn đỏ sinh ra từ công nghệ sản xuất Alumin tại Tây Nguyên rất lớn và nằm xa các khu công nghiệp; nên hướng ứng dụng có hiệu quả nhất là sử dụng bùn đỏ trong để sản xuất vật liệu xây dựng hoặc làm phụ gia xi măng cho vùng Tây Nguyên. Những hướng này loại bỏ được ảnh hưởng độc hại của bùn đỏ đối với môi trường, đồng thời có thể tạo ra sản phẩm dân dụng khối lượng lớn có giá trị đối với dân cư địa phương đang còn nghèo”.

Chế tạo thành công gạch gốm nung từ bùn đỏ

Thông qua nhà máy sản xuất Alumin Tân Rai (Lâm Đồng), TS. Lưu Đức Hải đã lấy mẫu 1 tấn bùn đỏ Tây Nguyên về Hà Nội. 10 nhà nghiên cứu dưới sự chủ trì của TS. Lưu Đức Hải tiến hành phân tích thành phần vật chất và giá trị tài nguyên còn chứa đựng trong mẫu bùn đỏ làm cơ sở khoa học sản xuất vật liệu xây dựng.

Sau quá trình phân tích bằng phương pháp phù hợp và hiện đại, nhóm đã xác định khá đầy đủ thành phần hóa học (khoảng 50 nguyên tố) và thành phần khoáng vật của bùn đỏ. Thí nghiệm phóng xạ được tiến hành ở Khoa Vật lý, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên và Viện Hạt nhân Đà Lại đạt độ tin cậy cao. Kết quả khẳng định bùn đỏ tại đây không chứa chất phóng xạ nên có thể làm gạch nung.

Sau đó, nhóm tiến hành hàng loạt thử nghiệm chế tạo gạch gốm nung trong lò nung Tuynel bằng nguyên liệu bùn đỏ và phụ gia. 100 viên gạch gốm nung ở 950°C - 1050°C đáp ứng yêu cầu của gạch đất sét nung ra đời. Nhóm đã đề xuất quy trình sản xuất gạch gốm nung có bổ sung thiết bị trên dây chuyền gạch đất sét nung hiện có tại các nhà máy gạch Tuynel ở nước ta. Từ đó, nhóm hoàn thiện bản vẽ thiết kế quy hoạch dây chuyền Pilot sản xuất gạch xây gốm nung từ bùn đỏ công suất 1 tấn sản phẩm / 1 ngày.

Đặc biệt, nhóm nghiên cứu tìm ra phụ gia có thể sử dụng trong quy trình sản xuất gạch xây gốm nung từ bùn đỏ của hai nhà máy nói trên là đất sét và cát xây dựng. Các phụ gia giúp chuyển thành phần ion Na⁺ linh động động trong bùn đỏ thành khoáng vật Plazocla trong sản phẩm vật liệu xây dựng, loại bỏ tính kiềm của nguyên liệu ban đầu. Với nguồn phụ gia rẻ tiền và trữ lượng lớn có sẵn tại địa phương, nhóm nghiên cứu thấy rằng: sản phẩm vật liệu xây dựng đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và giá thành phù hợp. Như vậy, có thể tiết kiệm cho nhà máy 200 tỷ đồng để xây dựng hố chôn bùn đỏ hàng năm mà nhà máy bỏ ra.

Phân tích thành phẩm và các tính chất cơ hóa lý cho thấy gạch gốm nung sản xuất từ bùn đỏ có thể sử dụng cho xây dựng trong nhà, ít chịu tác động của thời tiết, hay với độ xốp cao có thể làm vật liệu xây dựng dân dụng.

Kết quả thử nghiệm hóa lý mẫu sản phẩm cũng khẳng định: việc sử dụng gạch gốm nung từ bùn đỏ trong điều kiện tự nhiên không làm hòa tan ra môi trường kim loại độc hại, do các kim loại trong thành phần nguyên liệu ban đầu đã kết tinh thành các vật liệu khoáng. Như vậy, giải pháp mà đề tài đưa ra có thể giải quyết triệt đề chất thải bùn đỏ mà vẫn đảm bảo an toàn cho môi trường.

Dự tính đạt 27 nghìn tỷ đồng sau 10 năm

Công nghệ mà đề tài xây dựng đã tạo ra sản phẩm thử nghiệm khả thi, có giá trị, thân thiện với môi trường. Các mẫu chế thử gạch gốm nung từ bùn đỏ và phụ gia bằng phương pháp tạo hình thủ công và nung trong điều kiện nung bình thường của lò nung Tuynel ở nhiệt độ 950°C - 1050°C tại nhà máy gạch Hiệp Hòa, Hà Bắc đạt tiêu chuẩn chất lượng Gạch đất sét nung TCVN 1451-2009.

Qua tính toán, TS. Lưu Đức Hải và cộng sự cho rằng có thể dùng lượng thải bùn đỏ khổng lồ hiện có tại hai nhà máy Tân Rai và Nhân Cơ để sản xuất gạch với công suất hàng tỷ viên/ năm, giá thành và chi phí thấp, đem lại lợi nhuận ngay tại khu vực có bùn đỏ thay vì phải vận chuyển xa và chôn lấp không an toàn. Việc sản xuất gạch xây gốm nung từ bùn đỏ và phụ gia địa phương còn có thể góp phần giải quyết công ăn việc làm cho người dân Tây Nguyên.

Với công suất trên, nhóm đã tính toán chi phí lợi ích của kịch bản dự án xây dựng nhà máy gạch gốm nung từ bùn đỏ. Hiệu quả kinh tế sau 10 năm sản xuất dự tính là hơn 27 nghìn tỷ đồng, chưa kể tiết kiệm được số tiền tương đương hoặc lớn hơn nhiều lần của công tác chôn lấp bùn đỏ rồi hoàn thổ, phục hồi môi trường.

Ngoài việc tạo ra sản phẩm, đề tài nghiên cứu đưa ra giải pháp cho vấn đề môi trường, tại thời điểm bấy giờ là mối lo chung của nước ta, góp phần triển khai các nhà máy Alumin đã được Tập đoàn Than và Khoáng sản xây dựng ở Tây Nguyên. Quy hoạch của Tập đoàn đến giai đoạn 2015 – 2020 nâng lên 7 triệu tấn Alumin, tương đương với việc thải ra môi trường 10 triệu tấn bùn đỏ; đến năm 2025, để có 15 triệu tấn Alumin sẽ thải ra môi trường khoảng 23 – 24 triệu tấn bùn đỏ;…

Đề tài có thể liên doanh, liên kết với nhiều tổ chức khoa học, quản lý và kinh tế để đưa các kết quả nghiên cứu vào ứng dụng thực tế. Một viện nghiên cứu của Trung Quốc, nơi chuyên bán công nghệ cho Việt Nam đánh giá đây là phương án tối ưu nhất để giải quyết bùn đỏ và liên hệ hợp tác nghiên cứu. Cho đến nay, nhiều chủ doanh nghiệp cũng đã liên lạc với Tiến sĩ để bàn về vấn đề hợp tác, chuyển giao công nghệ.

Nguyễn Phương Thảo - thí sinh đạt điểm thi cao nhất kì thi Olympic Sinh học quốc tế năm 2018 khẳng định: “Em đăng kí tuyển thẳng vào Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, chương trình đào tạo cử nhân khoa học tài năng Sinh học và theo đuổi những ước mơ, mục tiêu của mình”.

Chiều 23/7/2018, Nguyễn Phương Thảo - thí sinh đạt điểm thi cao nhất kì thi Olympic Sinh học quốc tế lần thứ 29 tổ chức từ ngày 15 đến 22/7 tại Tehran (Iran) đã cùng đội tuyển Olympic Sinh học của Việt Nam từ Iran trở về sân bay Nội Bài (Hà Nội). Đại diện lãnh đạo và thầy cô Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐHKHTN) đón em với lời chúc mừng cô học trò xuất sắc và niềm tự hào Nhà trường đã góp phần làm rạng danh đất nước Việt Nam trên sân chơi trí tuệ của thế giới. Chia sẻ với báo chí về dự định tương lai, nữ sinh làm nên lịch sử tại Olympic Sinh học quốc tế khẳng định: “Em đăng kí tuyển thẳng vào Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, chương trình đào tạo cử nhân khoa học tài năng Sinh học và theo đuổi những ước mơ, mục tiêu của mình”.

Phương Thảo trong vòng tay chào đón và chúc mừng nồng ấm của thầy cô và bạn học

Nguyễn Phương Thảo là học sinh lớp 12 chuyên Sinh học, Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường ĐHKHTN, ĐHQGHN. Em giành Huy chương Vàng Olympic Sinh học năm 2018 và được ban tổ chức tôn vinh là người chiến thắng cuộc thi (The First Winer). Thành tích của Thảo cũng giúp đội tuyển Việt Nam lập kỷ lục khi đây cũng là lần đầu tiên đội tuyển tham dự các kỳ Olympic Sinh học quốc tế có điểm cao nhất của cuộc thi.

“Khi hai tiếng Việt Nam và tên của em được xướng lên, trong đầu em hiện lên tất cả hình ảnh của những người đã giúp đỡ, định hướng cho em cùng hình ảnh bản thân đã nỗ lực nhiều như thế nào trong thời gian qua để đạt kết quả tốt hơn năm ngoái”, Phương Thảo kể lại khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong chương trình công bố kết quả và trao giải.

Thảo đón nhận lời chúc mừng nồng ấm từ PGS.TSKH. Vũ Hoàng Linh - Phó Hiệu trưởng Trường ĐHKHTN và TS. Lê Công Lợi - Hiệu trưởng Trường ĐHKHTN

“Ngoài nỗ lực của bản thân, đây còn là kết quả của sự động viên từ gia đình, sự hướng dẫn, định hướng, giúp đỡ của thầy cô đội tuyển cùng thầy cô và Ban Giám hiệu Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, Ban Giám hiệu Trường ĐHKHTN, Khoa Sinh học Trường ĐHKHTN, Đại học Sư phạm Hà Nội và của Bộ Giáo dục và Đào tạo”, Phương Thảo khẳng định.

Nguyễn Phương Thảo từng giành Huy chương Bạc Olympic Sinh học quốc tế năm ngoái và cũng là nữ sinh duy nhất của Việt Nam đạt được huy chương Olympic quốc tế năm 2017. Năm nay, không chỉ tiếp tục mang về tấm Huy chương Vàng, em còn trở thành nữ sinh đầu tiên ở Việt Nam đạt được mức điểm cao nhất thế giới ở một cuộc thi Olympic quốc tế.

Lần thứ 2 liên tiếp dự thi Olympic quốc tế, với mục tiêu cao hơn năm trước, Thảo không tránh khỏi áp lực. Em tâm sự: “Áp lực từ nhiều phía và áp lực từ bản thân, biến thành động lực thôi thúc mình tiến lên”.

Được biết, đề thi lý thuyết lẫn thực hành năm nay dài, khó, có tính phân hoá cao và cách chấm khắt khe hơn so với các năm trước. Một bài lý thuyết gồm 50 câu, mỗi câu có 4 ý yêu cầu chọn trắc nghiệm đúng sai. Bình thường, nếu đúng 4 ý sẽ được trọn 1 điểm; 3 ý là 0,6 điểm; 2 ý là 0,2 và đúng 1 ý thì không được điểm. Tuy nhiên, theo quy định của năm nay, đúng 4 ý được trọn 1 điểm; 3 ý được 0,5; đúng 2 ý hay 1 ý đều là 0 điểm. Điều này khiến việc giành điểm cao trở nên khó khăn hơn. 

Phương Thảo đón nhận những lời chúc mừng với nụ cười rạng rỡ

“Nguyễn Phương Thảo được thầy cô và bạn học yêu quý bởi sự thông minh, nỗ lực trong học tập và luôn tươi cười, thân thiện. Năm nay, Khối chuyên Sinh kỉ niệm 20 năm thành lập. Thành tích vừa đạt được của Thảo đã góp phần làm cho truyền thống của Khối chuyên Sinh rạng rỡ hơn”, TS. Lê Công Lợi, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên chia sẻ.

Đánh giá về học trò của mình, cô Đỗ Thị Thanh Huyền (cô giáo phụ trách đội tuyển Sinh học, Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường ĐHKHTN) chia sẻ: “Thảo là một học sinh ngoan, hiếu học và đặc biệt có đam mê cháy bỏng với môn Sinh học. Khi gặp vấn đề khó Thảo luôn chủ động tìm kiếm câu trả lời, nếu không sẽ chủ động hỏi thầy cô. Em cũng vận dụng rất nhanh các phương pháp tự học được thầy cô trang bị, thậm chí biến những phương pháp của thầy cô thành phương pháp của riêng mình”. Thầy Nguyễn Quang Trung, giáo viên chủ nhiệm suốt ba năm cấp 3 cho biết Thảo luôn khiến thầy cô yên tâm vì có thể tự tìm tòi, lên sơ đồ kiến thức một cách bài bản, chỉn chu. Nhờ khả năng tự học, Thảo không vướng mắc ở bất kỳ môn học nào. 

Nguyễn Phương Thảo sinh năm 2000 tại Hà Nội. Em học Tiểu học và THCS Đại Mỗ (Nam Từ Liêm, Hà Nội). Thảo đến với môn Sinh học một cách rất tình cờ khi năm lớp 9 em xem các chương trình khám phá khoa học Discovery và Thế giới động vật rồi nhận thấy thiên nhiên vô cùng thú vị và còn nhiều bí ẩn cần giải đáp. Từ đó, em quyết định theo đuổi môn Sinh học để giải đáp những bí ẩn đó. Nỗ lực tìm tòi và học tập, cuối lớp 9, Thảo đạt giải Nhất kỳ thi học sinh giỏi TP Hà Nội và trở thành thủ khoa đầu vào của lớp chuyên Sinh Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường ĐHKHTN.

Phương Thảo đón nhận lời chúc mừng từ đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo

Với Nguyễn Phương Thảo, việc học tập là một quá trình rất dài mới đạt được mục tiêu mong muốn. “Em đặt ra mục tiêu từ rất lâu và theo đuổi nó”, Thảo nói. Em cho biết, môn Sinh học rèn cho em khả năng suy luận và ghi nhớ do kiến thức rất khổng lồ. Em học cân bằng cả lý thuyết và thực hành vì đây là hai phần không thể tách rời nhau. Khi học thực hành, Thảo sẽ tìm hiểu kĩ kiến thức xung quanh thí nghiệm đó. Ngược lại, khi học lý thuyết, em luôn đặt ra câu hỏi, với kiến thức đó có thể thực hiện những thí nghiệm nào.

Nguyệt Hà (ngoài cùng bên phải) - học sinh lớp chất lượng cao Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên đón người bạn thân Phương Thảo

Ngay khi biết tin vui của đoàn Olympic Sinh học, Nguyễn Thị Nguyệt Hà - cô bạn gái thân thiết nhất của Phương Thảo chia sẻ: “Em nghĩ đó là thành quả hiển nhiên và xứng đáng với nỗ lực của Thảo. Bạn ấy luôn đề ra mục tiêu và kiên định với mục tiêu đó, không bị phân tâm với bất cứ việc gì”. Với Hà, Phương Thảo là định nghĩa của sự hoàn hảo, không chỉ xuất sắc trong học tập mà còn ứng xử rất tinh tế, hài hòa với mọi người xung quanh. 

Mẹ Phương Thảo (thứ hai từ phải sang) cùng người thân đón Phương Thảo

Để có thể toàn tâm theo đuổi niềm đam mê với Sinh học, Thảo may mắn nhận được sự ủng hộ và tạo điều kiện tối đa của gia đình. Cô Phương Hà, mẹ của Thảo cho biết: “Gia đình rất bất ngờ và vui mừng trước thành tích của Thảo. Con đường sắp tới của con sẽ do con chọn. Gia đình luôn ủng hộ con như trước nay vẫn thế”.

Đoàn Olympic Sinh học trở về trong niềm vui với thành tích xuất sắc: 3 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc. PGS.TS. Nguyễn Quang Huy (thứ hai từ phải sang) - Trưởng Khoa Sinh học, Trường ĐHKHTN là Phó Trưởng đoàn

Đạt tổng điểm cao nhất cuộc thi Olympic Sinh học quốc tế năm 2018 trên tổng số 261 thí sinh tham dự, Nguyễn Phương Thảo trở thành nữ sinh đầu tiên của Việt Nam giành điểm thi cao nhất thế giới ở một kỳ thi Olympic. 

Đổi màu huy chương ngoạn mục

Kết thúc kỳ thi, Nguyễn Phương Thảo (học sinh lớp 12, Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội) giành được huy chương Vàng và được ban tổ chức tôn vinh là người chiến thắng cuộc thi (The First Winer).

Nguyễn Phương Thảo (học sinh Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội) giành được huy chương Vàng và là thí sinh có điểm thi cao nhất kỳ thi Olympic Sinh học quốc tế năm 2018

Kết quả của Thảo cũng giúp đội tuyển Việt Nam lập kỷ lục khi đây cũng là lần đầu tiên đội tuyển tham dự các kỳ Olympic Sinh học quốc tế có điểm cao nhất của cuộc thi.

Thực tế trong giới Sinh học, Phương Thảo không phải là cái tên quá xa lạ, bởi em từng là thí sinh giành được tấm Huy chương Bạc Olympic Sinh học quốc tế năm ngoái và cũng là nữ sinh duy nhất của Việt Nam đạt được huy chương Olympic quốc tế năm 2017.

Năm nay, không chỉ tiếp tục mang về thêm một tấm huy chương như mong mỏi, đổi được màu huy chương, Phương Thảo còn làm được nhiều hơn thế.

Bởi với kết quả này, Phương Thảo cũng trở thành nữ sinh đầu tiên ở Việt Nam đạt được mức điểm cao nhất thế giới ở một cuộc thi Olympic quốc tế.

Giây phút một nữ sinh của Việt Nam được tôn vinh là người chiến thắng cuộc thi (the first winer) Olympic Sinh học quốc tế

Nữ sinh sinh năm 2000 đặc biệt gây chú ý với mọi người xung quanh bởi vẻ ngoài thân thiện và nụ cười luôn rạng rỡ trên môi.

Thảo cho hay, trải nghiệm Olympic quốc tế, giúp em có được nhiều điều ngoài những tấm huy chương. “Ở cuộc thi, các đoàn có cơ hội giao lưu và trò chuyện với nhau. Em vốn là một người rất ngại nói tiếng Anh, nhưng sau khi nói chuyện với các bạn quốc tế thì mình càng thêm tự tin và cảm thấy rất thoải mái, khác hẳn với lo sợ, e ngại ban đầu. Qua đó em cũng học được cách phát âm, ngữ điệu và cách nói chuyện của các bạn. Thấy các bạn vui vẻ lắng nghe và hiểu mình nói, em càng thích thú và chắc chắn sẽ học thêm tiếng Anh, đó cũng là cách để em tiếp cận thêm các tài liệu nước ngoài”, Thảo chia sẻ.

Phương Thảo (thứ 3 từ trái sang) cùng 2 thành viên khác của đội tuyển Việt Nam giành được huy chương Vàng, nam sinh còn lại giành được huy chương Bạc tại kỳ thi Olympic Sinh học quốc tế năm 2018

Kém ưu thế nhưng nữ giới hoàn toàn có thể chinh phục mọi tri thức

Thảo đến với môn Sinh học một cách rất tình cờ khi năm lớp 9 em xem các chương trình khám phá khoa học Discovery và Thế giới động vật rồi nhận thấy thiên nhiên vô cùng thú vị và còn nhiều bí ẩn cần giải đáp. Từ đó, em quyết định theo đuổi môn Sinh học để giải đáp những bí ẩn đó.

Nỗ lực tìm tòi và học tập, cuối lớp 9, Thảo đạt giải Nhất kỳ thi học sinh giỏi TP Hà Nội và rồi trở thành thủ khoa đầu vào của lớp chuyên Sinh Trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên.

Kết quả của Phương Thảo được thông báo trên website cuộc thi

Cô bạn tiếp tục thể hiện khả năng của mình khi giành được giải Nhì trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia môn Sinh học môn Sinh học trước khi vượt qua các vòng thi để được chọn vào đội tuyển Olympic quốc tế cùng với các anh chị lớp 12.

Cách học của Thảo là hình ảnh hóa và sơ đồ hóa mọi thứ để tìm sự liên kết giữa các phần kiến thức với nhau. Bởi theo Thảo, môn Sinh học có rất nhiều phần mảng mà mình cần sự liên kết giữa chúng để khi đứng trước những câu hỏi về một vấn đề thì có thể nghĩ đến nhanh các ý cho câu trả lời.

“Với các môn tự nhiên, các bạn nam có nhiều ưu thế hơn nhưng các bạn nữ cũng hoàn toàn có thể chinh phục được mọi tri thức”, Thảo chia sẻ.

Đánh giá về học trò của mình, cô Đỗ Thị Thanh Huyền, (Trưởng Bộ môn Sinh học Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN) chia sẻ:

“Thảo là một học sinh ngoan, hiếu học và đặc biệt có đam mê cháy bỏng với môn Sinh học. Em thông minh, rất chăm chỉ, không bao giờ cảm thấy hài lòng về bản thân mà luôn nỗ lực trau dồi kiến thức. Khi gặp vấn đề khó Thảo luôn chủ động tìm kiếm câu trả lời, nếu không sẽ chủ động hỏi thầy cô. Em cũng vận dụng rất nhanh các phương pháp tự học được thầy cô trang bị, thậm chí biến những phương pháp của thầy cô thành phương pháp của riêng mình”.

Nguyễn Phương Thảo bên cô giáo hướng dẫn Đỗ Thị Thanh Huyền

Thư viện di động luôn bên mình

Nói về kỷ niệm giữa 2 cô trò, chị Huyền nhớ nhất năm 2017, khi đó Thảo là học sinh lớp 11 và cũng lần đầu tham dự kì thi học sinh giỏi quốc gia. Với năng lực và đam mê, Thảo đặt mục tiêu phải giành giải nhất kì thi học sinh giỏi quốc gia môn Sinh học. Tuy nhiên, kết quả thực tế không như mong đợi, Thảo đứng trong tốp 10, nhưng chỉ đạt giải nhì. Khi biết kết quả đó, Thảo rất suy sụp và mất phương hướng.

Thương trò, nhưng cô Huyền muốn Thảo có được một tinh thần “thép” nên không động viên mà chỉ nói:

“Cô ghét những ai vừa mới thua cuộc mà đã bỏ trận, thất bại này sẽ mở ra thành công khác. Nếu em đứng dậy, ngẩng cao đầu và bước tiếp cô sẽ luôn đồng hành cùng em và tiếp lửa, còn không cô sẽ tìm kiếm một học sinh khác có đam mê và ước mơ lớn hơn”.

Nghe cô nói vậy, Thảo như lấy lại tinh thần, động lực và ý chí quyết tâm. Kết quả năm 2017 Thảo đã tham dự kì thi Olympic Sinh học quốc tế và trở thành nữ sinh duy nhất của năm dành được huy chương Bạc. Và rồi, không dừng lại ở đó, hai cô trò tiếp tục chuyến hành trình cùng nhau cho đến khi đạt được thành tích ngoài mong đợi như ngày hôm nay.

“Mình có rất nhiều kỷ niệm với Phương Thảo nhưng ấn tượng nhất ở cô bé là lúc nào cũng đeo cái ba lô với rất nhiều sách vở bên trong (khoảng 8kg). Nó như là một cái thư viện di động phục vụ cho việc học mọi lúc và mọi nơi của Thảo vậy. Đặc biệt trong các chuyến hành trình đi thi quốc tế vừa qua, đến 50% cân nặng hành lý của Thảo cũng là sách vở”.

Ngày thường, nữ sinh này coi thư viện như là nơi để em được sống với niềm đam mê tìm tòi của mình. Thảo đặc biệt rất thích xem các chương trình khám phá khoa học và thế giới động vật trên truyền hình và em cho rằng đó cũng là một kênh để em tiếp thu kiến thức cho môn học ngoài sách vở.

“Em mê môn Sinh học và đặc biệt yêu thích phần sinh lý động vật vì nó rất hay và gần gũi với con người. Em mong muốn có thể trở thành một bác sĩ để chữa bệnh và làm giảm bớt nỗi đau của mọi người”- Thảo chia sẻ.

Trong mắt bạn bè và thầy cô, Thảo là một người vui vẻ, hay cười và thích giao tiếp với mọi người.

Ngoài Sinh học, Thảo cũng học đều các môn. Em thích chơi rubik và đặc biệt muốn thử thách bản thân với những các khối rubik có hình dạng kì lạ và mới mẻ.

Với kết quả này, nữ sinh sẽ được tuyển thẳng vào một trường đại học ở Việt Nam tùy thuộc vào quyết định lựa chọn của mình.

Thanh Hùng - Vietnamnet

PGS.TS Phan Mạnh Hưởng (39 tuổi), hiện đang nghiên cứu và giảng dạy tại Khoa Vật lý, ĐH Nam Florida (Mỹ), đã vượt qua hàng trăm nhà nghiên cứu khoa học để giành giải thưởng nghiên cứu xuất sắc, do trường ĐH này trao tặng.

Tiến sĩ Hưởng tốt nghiệp Trường ĐH Khoa học tự nhiên Hà Nội năm 2000, anh được giữ lại trường làm việc và nhận học bổng cao học của Trường ĐH Chungbuk (Hàn Quốc), sau đó tiếp tục nhận học bổng làm tiến sĩ của chính phủ Anh dành cho sinh viên nước ngoài có thành tích học tập và nghiên cứu xuất sắc.

PGS.TS Phan Mạnh Hưởng (giữa) bên các nghiên cứu sinh mà anh hướng dẫn

Anh bảo vệ thành công luận án tiến sĩ năm 2006 tại Trường ĐH Bristol - Vương quốc Anh và được mời ở lại trường làm việc. Sau đó, tiến sĩ Hưởng chuyển đến ĐH Nam Florida làm việc từ năm 2008 đến nay.

Giải thưởng Nghiên cứu xuất sắc của năm được ĐH Nam Florida tổ chức trong nhiều năm qua, do hội đồng khoa học gồm các giáo sư đầu ngành đánh giá và lựa chọn để trao cho 10 ứng cử viên xuất sắc nhất trong tất cả các lĩnh vực khoa học. Các tiêu chí được đánh giá gồm công trình nghiên cứu nổi bật, số lượng bài báo được trích dẫn, tầm ảnh hưởng tới các hướng nghiên cứu trong tương lai, báo cáo tại nhiều hội nghị quốc tế...

Giải thưởng được trao cho tiến sĩ Hưởng dựa trên những đóng góp xuất sắc của anh và nhóm trong việc phát triển các vật liệu nano và công nghệ cảm biến mới cho các ứng dụng quan trọng trong y sinh.

Tiến sĩ Hưởng hiện là một trong những nhà khoa học trẻ nổi bật trong lĩnh vực vật liệu từ cho các ứng dụng trong thiết bị làm lạnh, thiết bị cảm biến và các thiết bị điện tử tiên tiến. Anh đã công bố hơn 230 bài báo ISI trong các tạp chí quốc tế uy tín thế giới và là đồng tác giả cuốn sách mới xuất bản về khoa học vật liệu. Các công trình nghiên cứu của anh được trích dẫn trên 5.500 lần, là một trong những nhà khoa học trẻ có số lượng trích dẫn cao trong lĩnh vực từ học.

Anh cũng là thành viên phản biện cho trên 100 tạp chí khoa học quốc tế, 5 lần được trao danh hiệu phản biện xuất sắc từ các tạp chí. Năm 2015, anh được bổ nhiệm làm Phó tổng biên tập của tạp chí Vật liệu điện tử (Journal of Electronic Materials), là một trong những tạp chí uy tín của thế giới về lĩnh vực vật liệu. 

Trong những năm gần đây, PGS.TS Phan Mạnh Hưởng thường xuyên về Việt Nam giúp phát triển tạp chí khoa học và tổ chức các hội thảo quốc tế.

(Theo Thanh niên)

Đinh Quang Hiếu, chủ nhân hai huy chương vàng Olympic Hóa, vừa nhận học bổng trị giá 279.600 USD cho bốn năm tại Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ).

Đầu năm 2018, Đinh Quang Hiếu nhận được thư báo trúng tuyển từ Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) với mức hỗ trợ toàn phần 69.900 USD/năm. Đây là đại học số 1 thế giới trong sáu năm liên tiếp do bảng xếp hạng QS bình chọn.

Đinh Quang Hiếu vinh dự đón nhận Huân chương lao động hạng Ba của Chủ tịch nước

Đinh Quang Hiếu được mệnh danh là "chàng trai vàng" Hóa học Việt Nam nhờ giành hai huy chương vàng Olympic Hóa quốc tế. Năm 2016, trong lần đầu tham dự, em đứng thứ 7/280. Năm 2017, em đứng thứ 9/297, đồng thời là thí sinh Việt Nam có điểm cao nhất.

Với thành tích đó, cựu học sinh trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên được tuyển thẳng vào Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội) và ngành Y đa khoa của Đại học Y Hà Nội. Đứng trước cơ hội lớn, Hiếu quyết định từ bỏ Đại học Y, theo học chương trình đào tạo Cử nhân khoa học tài năng ngành Hóa học, Trường Khoa học Tự nhiên, đồng thời hoàn thành hồ sơ và đợi kết quả xét tuyển học bổng từ MIT.

Hiếu kể, lớp 10 và 11 chỉ tập trung ôn thi quốc gia và quốc tế. Sau tấm huy chương vàng đầu tiên, em mới nghĩ đến chuyện làm hồ sơ xin học bổng du học. Song song với việc học đội tuyển để chuẩn bị cho kỳ thi Olympic Hóa học tiếp theo, em bắt đầu ôn luyện để tham gia các kỳ thi chuẩn hóa.

Sau một năm, Hiếu đạt 1.500/1600 SAT I và 104 điểm TOEFL. Ngoài ra, em còn đạt điểm tuyệt đối 800/800 cả ba môn Toán, Lý, Hóa SAT II.

Có thời gian dài để ôn tập cho các bài thi chuẩn hóa, nhưng Hiếu chỉ có bốn tháng để hoàn thành bài luận mang tính quyết định kết quả nộp hồ sơ vào trường công nghệ hàng đầu thế giới. Xây dựng ý tưởng cho bài luận vào khoảng tháng 8/2017, sau khi hoàn thành cuộc thi Olympic Hóa quốc tế, em xác định phải chăm chút ngay từ đầu.

Bài luận của chàng trai sinh năm 1999 xoay quanh vấn đề môi trường. “Nguồn nước ở Hà Nội đang bị ô nhiễm trầm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt của người dân. Bài luận của em thể hiện rõ mong muốn theo học MIT để có thêm kiến thức môi trường, nghiên cứu giúp giải quyết vấn đề này”, Hiếu kể.

Em cho rằng chính niềm đam mê khoa học, khát khao đưa khoa học vào cuộc sống, đóng góp cho cộng đồng là yếu tố thuyết phục hội đồng tuyển sinh.

Trong quá trình nộp hồ sơ vào MIT, Hiếu nhận được sự giúp đỡ từ "cô gái vàng" Vật lý, chủ nhân hai huy chương vàng Olympic Vật lý quốc tế Đinh Thị Hương Thảo. “Chị Thảo đã nộp hồ sơ và trúng tuyển MIT năm ngoái nên phần nào có kinh nghiệm. Chị đã cho em những lời khuyên hữu ích”, Hiếu chia sẻ.

MIT là lựa chọn đầu tiên của Hiếu khi nghĩ tới du học không chỉ vì đây là trường số 1 thế giới, có nhiều giáo sư đầu ngành mà còn vì rất phù hợp với bản thân. “Em từng nhận được quyết định tuyển thằng vào Đại học Y Hà Nội, nhưng không theo học vì muốn tập trung và đi theo một hướng duy nhất là khoa học tự nhiên. MIT sẽ giúp em hoàn thành ước mơ”, Hiếu nói.

Chàng trai Việt dự định học ngành Khoa học vật liệu hoặc Kỹ sư vật liệu ở MIT với hy vọng được tìm hiểu sâu về công nghệ nano. Hiếu ước mơ một ngày có thể chế tạo vật liệu nano để xử lý các kim loại nặng trong nước và những vấn đề liên quan đến cuộc sống.

Hiện tại, Hiếu đã bảo lưu việc học ở Đại học Khoa học tự nhiên và tập trung trau dồi tiếng Anh. Em sẽ nhập học vào tháng 9 tới. Học xong 4 năm ở MIT, Hiếu sẽ tiếp tục học lên thạc sĩ và tiến sĩ. “Em không muốn dừng lại, muốn nghiên cứu sâu hơn”, Hiếu nhắc đi nhắc lại câu đó khi nói về tương lai.

Theo VNE

Nguyễn Thế Hoàn – Sinh viên QH.2015.T.CQ Chương trình đào tạo Cử nhân Khoa học Tài năng Toán học – Trường Đại học Khoa học Tự nhiên vinh dự được chọn là một trong 10 gương mặt trẻ xuất sắc nhận giải thưởng Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2015.

Giải thưởng do Trung ương Đoàn phối hợp với Quỹ Hỗ trợ Tài năng trẻ Việt Nam bình chọn, công bố và trao giải. Bắt đầu từ năm 1996, giải thưởng là phần thưởng cao quý tôn vinh 10 cá nhân xuất sắc nhất hằng năm tương ứng với các lĩnh vực: Học tập, Nghiên cứu khoa học, Lao động sản xuất, Doanh nhân, Quốc phòng, An ninh trật tự, Văn hóa nghệ thuật, Thể dục thể thao, Hoạt động xã hội.

Nguyễn Thế Hoàn (sinh năm 1997), cựu học sinh lớp chuyên Toán – Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, nay là sinh viên K60 chương trình Cử nhân Khoa học Tài năng Toán học Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN. Hai năm liền 2014, 2015, Hoàn liên tiếp giành 2 Huy chương Vàng Olympic Toán Quốc tế. Với việc giành Huy chương Vàng Olympic Toán học lần 2, Hoàn góp phần đưa Việt Nam lên vị trí thứ 5 trong danh sách 106 quốc gia trên thế giới tham gia cuộc thi.

Hoàn được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội,  Bằng khen của Bộ trưởng GD&ĐT các năm 2014, 2015; Top 20 đại biểu Đại hội Tài năng trẻ 2015; Đạt danh hiệu Gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu năm 2014. Em còn đạt nhiều học bổng như: Học bổng Hoa phong lan của Quỹ học bổng Hoa phong lan (Singapore);  Học bổng Shinnyo-en (Nhật Bản); Học bổng của Trường Đại học New South Wales (Australia); Học bổng của Chương trình trọng điểm Quốc gia Phát triển Toán học giai đoạn 2010 – 2020; và Học bổng chương trình “Tiếp sức tài năng trẻ” của Trung ương Đoàn.

Chọn học Chương trình CNKHTN Toán học tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Nguyễn Thế Hoàn muốn tiếp tục niềm đam mê Toán học. Chia sẻ về dự định sắp tới, Hoàn cho biết: "Em mong muốn trở thành nhà nghiên cứu Toán học để trở thành đồng nghiệp của Giáo sư Ngô Bảo Châu".

Trần Tiến Đạt, sinh viên Khoa Vật lý, thủ khoa đầu vào, đồng thời cũng là thủ khoa đầu ra của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên với điểm số 3,81/4 và bộ sưu tập thành tích học tập đáng nể. Chia sẻ với độc giả về bí kíp của mình Trần Tiến Đạt cho rằng đó là sự hội tụ của niềm đam mê, trách nhiệm và một chút may mắn…

PV: Chào em! Chúc mừng em vừa giành được danh hiệu thủ khoa tốt nghiệp, em nghĩ đến điều gì nhất trong lúc này?

Ngay lúc này em nhớ tới những ngày ôn tập để thi vào Khối chuyên Vật lý, em đi học bằng xe bus và khá muộn nên chỉ còn một số tuyến chạy. Em chỉ có thể đi về bằng chuyến xe cách xa nhà, bố em thường đợi ở bến xe bus đó rồi chở em về nhà cũng khoảng 10h30 tối. Không kể mưa gió, bố em vẫn luôn đợi ở bến trước khi em xuống xe vì vậy em càng phải cố gắng. Thấy em có đôi phần hơi cố quá, bố em có tâm sự: Không nên nghĩ quá về sự vất vả ấy vì đấy là trách nhiệm của bố, việc thi là để xem trình độ của mình ở đâu mà còn bước tiếp. Khi đưa em đi nhập học rồi nhận phòng ở trong kí túc xá, trước lúc vế bố em nói: được lên đây rồi, được ở trong kí túc xá rồi cố mà học hỏi người ta học như thế nào, cư xử như thế nào, đi ra ngoài thì phải học những cái ấy. Những lời tâm sự của bố tuy giản dị nhưng vẫn đi cùng em trong suốt chặng đường học cấp ba cũng như học đại học và cho tới giây phút này.

PV: Quay lại thời gian cách đây gần 5 năm, em cũng là thủ khoa đầu vào của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (ĐHKHTN), hẳn Vật lý phải có một sự “quyến rũ” đặc biệt với em?

Đối với mỗi học sinh khi đến lớp 12 đều phải đưa ra quyết định về định hướng tương lai. Dường như quá ít lựa chọn vì trong tâm lý xã hội đa phần luôn dẫn tới việc học đại học. Ảnh hưởng của gia đình đến quyết định chọn trường đại học của học sinh là rất lớn. Với cá nhân em, gia đình luôn tạo điều kiện thuận lợi cho học tập và phấn đấu. Từ khi lên cấp ba, em đã là học sinh của Khối Chuyên Vật lý, của Trường ĐHKHTN (nay là Trường THPT Chuyên KHTN thuộc Trường ĐHKHTN), sống xa nhà nên các kế hoạch học tập, sinh hoạt em đã có thể tự mình quản lý được. Khi biết em chọn Khoa Vật lý, Trường ĐHKHTN để theo đuổi ước mơ, gia đình cũng rất tin tưởng theo quyết định của em. Tuy cũng có một chút dao động khi em đỗ theo khối B vào Học viên Quân Y nhưng cuối cùng gia đình vẫn luôn ủng hộ.

Ngay từ những năm học cấp 2 được bắt đầu tiếp xúc với môn Vật lý, em đã bị thu hút với những lời giải thích hiện tượng tự nhiên. Học Vật lý như được học “Ngôn ngữ của Tự nhiên”. Khối chuyên Vật lý, ĐHKHTN từ lâu đã được biết đến với thành tích cao trong các thì Vật lý trong nước và quốc tế. Thi đỗ vào Khối chuyên Vật lý là một niềm vui lớn, em có thể học tập tại một cơ sở giáo dục hàng đầu cho học sinh đam mê Vật lý. Qua 3 năm THPT, mong muốn hiểu biết Vật lý của em càng lớn hơn. Trường ĐHKHTN là một cơ sở đào tạo khoa học cơ bản đứng đầu cả nước. Thi vào Trường ĐHKHTN là bước tiếp theo để em thực hiện mong muốn hiểu biết Vật lý của mình. Và hiện tại, khi đã tốt nghiệp đại học ngành Vật lý, em lại càng “đói” hơn nữa. Em sẽ tiếp tục theo đuổi Vật lý sau khi ra trường.

Trần Tiến Đạt (bên trái) tại kỳ thi Olympic sinh viên toàn quốc

PV: Bên cạnh sự hậu thuẫn của gia đình, sự quyến rũ của Vật lý… cá nhân em có “bí kíp” gì muốn chia sẻ với mọi người?

Mỗi con người trong một thời điểm đều có một trách nhiệm cụ thể. Đối với học sinh, sinh viên thì chính là trách nhiệm học tập để tích lũy kiến thức. Đối với em việc học tập quan trọng nhất là việc tự học, ở trên lớp chính là để trao đổi với thầy, cô và với các bạn. Với sự ham thích các môn học tự nhiên, các môn toán lý việc học không cần nhiều thời gian để tạo sự chú tâm. Một số môn ngoài ngành, đặc biệt môn Cơ sở Văn hóa Việt Nam em cảm giác thật đáng phí cho những học sinh, sinh viên không được học tập môn học đầy kiến thức và ý nghĩa thực tiễn sâu rộng như vậy.

Với em để có thể tự học nghiêm túc thì cần thiết phải tìm ra sự hứng thú trong môn học và chính sự tò mò, hứng thú sẽ giúp ta đầu tư thời gian và công sức để thu nhận kiến thức. Nhưng tất nhiên không phải môn học nào em cũng tìm ra được động lực phù hợp. Với mỗi kỳ thi em chỉ đạt mục tiêu đạt hiệu suất tốt - làm được đúng năng lực của mình.

Các kỳ thi Olympic Vật lý sinh viên toàn quốc tổ chức hằng năm em cũng luôn đăng kí tham gia để chọn đội tuyển của Trường. Đây là cơ hội tốt để em được củng cố kiến thức Vật lý đã được học cũng như được giao lưu với các đơn vị đào tạo Vật lý khác trong cả nước. Có thể nói là em hơi tham khi tham dự đến 4 lần nhưng đối với em mỗi kỳ thi là một lần mình được đặt vào một thang đo để đánh giá lại kiến thức bản thân.

Thành tích thủ khoa đầu vào đại học cũng như đầu ra chưa bao giờ là mục đích của em khi học tập. Như em đã nói ở trên niềm đam mê và trách nhiệm là điều đã giúp em đạt được nhưng điều như vậy. Không thể không kể đến sự có mặt của may mắn. Em may mắn được các thầy, cô nhiệt tình hỗ trợ, được học tập cùng các bạn xuất sắc, trong lớp học đoàn kết. Em đã luôn chuẩn bị để đón nhận sự may mắn đấy.

Trần Tiến Đạt là một trong những sinh viên xuất sắc được kết nạp vào Đảng CSVN năm 2015

PV: Em có thể kể thêm về sự “may mắn” của mình trong việc được sự giúp đỡ của thầy cô và bạn bè?

Em không thể đạt được những thành tích vừa qua nếu không có sự hỗ trợ và ủng hộ của các thầy, cô trong Trường ĐHKHTN và Khoa Vật lý. Trường ĐHKHTN đã tạo điều kiện rất thuận lợi trong việc sắp xếp chương trình học tập, đăng kí môn học cũng như phản hồi mọi thắc mắc, ý kiến của sinh viên.

Các thầy, cô trong Khoa Vật lý trực tiếp hướng dẫn và giảng dạy phần lớn các môn học trong chương trình học tập của em. Lần đầu tiên tiếp cận các môn học bằng tiếng Anh gây rất nhiều khó khăn cho em và các bạn trong lớp. Các thầy cô trong khoa rất nhiệt tình truyền đạt để giúp chúng em hiểu được bản chất, các hiện tượng khoa học bằng ngôn ngữ không phải tiếng mẹ đẻ. Đôi lần các thầy cô còn phải giảng song song cả tiếng Anh và tiếng Việt để cho toàn bộ lớp có thể hiểu được nội dung bài học. Các thầy, cô còn giúp đỡ để tạo điền kiện nâng cao trình độ tiếng Anh cho sinh viên qua các buổi thuyết trình, cung cấp thên các tài liệu ngoại ngữ. Em còn có cơ trao đổi trực tiếp với sự nhiệt tình các thầy cô các vấn đề của môn học cũng như phần mở rộng. Chúng em còn được khoa tạo điều kiện cho mượn phòng để tổ chức học nhóm và tự học tại trường.

Tiến Đạt (áo vàng)

Bạn bè đóng góp một phần không nhỏ trong quá trình học tập và phấn đấu của bản thân em. Học tập trong lớp Cử nhân Khoa học Tài năng (CNKHTN), gồm nhiều bạn đạt thành tích xuất sắc trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia và quốc tế, em đã cố gắng phấn đấu rất nhiều. Các bài tập rất khó trong nhiều môn học được mọi người giải quyết thành công theo nhiều cách khác nhau, điều này giúp em tích lũy kiến thức để tham dự các kỳ Olympic Vật lý sinh viên toàn quốc và đạt được một số thành tích cho Nhà trường và cá nhân. Không khí học tập trong lớp rất sôi nổi và hứng thú, mỗi khi tìm được chủ đề Vật lý hay mọi người cùng chia sẻ suy nghĩ và cách giải quyết trước cả lớp. Không chỉ có riêng em mà các thành viên trong lớp đều có thành tích học tập tốt. Lớp K55CNKHTN Vật lý tốt nghiệp năm 2014 với nhiều bạn đạt thành tích học tập xuất sắc, giỏi, một sộ bạn tham gia công tác tại trường, một số thì đi học tập sau đại học tại nước ngoài. Em đã bảo lưu 1 năm học từ K55 xuống K56 vì cả học kỳ 2 năm 2012-2013 em được Đại học Quốc gia Hà Nội cử tham gia chương trình trao đổi sinh viên tại Đại học Công nghệ Nanyang, Hàn Quốc.

Chương trình CNKHTN học ghép với chương trình Quốc tế cũng tạo môi trường tốt để trao đổi kiến thức cũng như kỹ năng vật lý và ngoại ngữ. Môi trường học chung có thể tạo điều kiện cho các bạn giúp đỡ nhau nhiều hơn trong học tập. Học nhóm trong lớp giúp em và các bạn khác vừa được học tập vừa được củng cố kiến thức và kinh nghiệm từ nhau. Không những thế, em còn có thể nhận được sự trợ giúp rất lớn về ngoại ngữ. Các bạn chia sẻ thông tin, tài liệu cũng như các luyện các kỹ năng trong tiếng Anh để em cùng mọi người cùng tự tin hơn khi học tập và giao tiếp.

Ngoài học tập, chúng em vẫn là những người bạn thân thiết để chia sẽ với nhau về các khía cạnh của cuộc sống. Sau khi ra trường, chúng em vẫn sẽ luôn ủng hộ và hỗ trợ và cùng nhau phấn đấu.

PV: Xin cảm ơn em!

Hà Diệu Anh – Nữ sinh lớp K54 Quốc tế Sinh học xuất sắc giành học bổng Tiến sĩ toàn phần tại một trong những đại học danh tiếng của Mỹ - Oregon State University dưới sự hỗ trợ của Quỹ học bổng VEF (Vietnam Education Foundation). Mùa thu này, Diệu Anh sẽ lên đường sang Mỹ bắt đầu 5 năm học tập và nghiên cứu ngành Động vật học tại Oregon State University (OSU).

Khi được hỏi tại sao trong thời gian học đại học tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Diệu Anh theo chuyên ngành Hóa sinh, thực tập tại Phòng thí nghiệm Trọng điểm Enzym và Protein (phòng RPL, Nano và Enzyme) nhưng lại chọn ngành Động vật học cho chương trình nghiên cứu sinh sắp tới tại OSU, Diệu Anh cho biết: Lựa chọn này là do duyên chị ạ. Giáo sư Dee Denver – người sẽ hướng dẫn em làm nghiên cứu sinh ở OSU tình cờ đọc được hồ sơ của em do bên VEF chuyển sang đã email liên lạc, trao đổi với em và nhận thầy trò. Em cũng có làm hồ sơ nộp vào nhiều trường đại học khác, nhưng cuối cùng qua các buổi trò chuyện với GS. Dee Denver và cân nhắc các điều kiện, em nghĩ đây là lựa chọn thích hợp nhất.

Nói về kinh nghiệm xin học bổng, Diệu Anh chia sẻ: Em có ý định du học sau đại học từ lâu, nhưng kế hoạch đi du học ở Mỹ thì mới và hoàn toàn tình cờ. Em còn nhớ mãi dịp đầu năm thứ tư, tại một hội thảo do Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ tổ chức về sinh học vũ trụ, em may mắn được gặp Giáo sư John Z Kiss đến từ University of Missisippi. Qua tiếp xúc, trò chuyện, khi biết em có ý định du học sau đại học ông đã rất nhiệt tình động viên em thử sức nộp hồ sơ tại các trường đại học của Mỹ. Có thể nói, GS. John Z Kiss chính là người khởi đầu giấc mơ du học Mỹ của em. Từ đó, em mới bắt đầu tìm hiểu thông tin và lên kế hoạch xin học bổng, đăng ký thi điều kiện và viết bài luận. Em may mắn được cô Phạm Bảo Yên – giáo viên hướng dẫn ở Khoa Sinh học, đồng thời là một học giả của chương trình học bổng VEF hướng dẫn, giúp đỡ em trong quá trình xin học bổng.

Là sinh viên chương trình quốc tế Sinh học, em nghĩ mình có lợi thế rất lớn khi làm hồ sơ xin học bổng. Đó là chúng em đã được học, thi cử trong môi trường đều bằng tiếng Anh. Chúng em được tiếp xúc thường xuyên với thuật ngữ chuyên ngành, đọc các bài báo quốc tế nên cũng có “vốn” và phản xạ tiếng Anh nhất định. Chính vốn tiếng Anh đó đã giúp em tự tin hơn trong vòng phỏng vấn – vòng quyết định của kỳ tuyển chọn. Một lợi thế nữa là khi làm đề tài nghiên cứu khoa học và làm khóa luận, em được Thầy Phan Tuấn Nghĩa, cô Phạm Bảo Yên; cô Phan Thị Thu Hà - cũng là một học giả VEF ở Bệnh viện Phổi Hà Nội hướng dẫn thực tập, viết luận. Các thầy cô có chuyên môn sâu, phong cách làm việc khoa học, năng suất nên em đã được rèn luyện tư duy, tác phong làm việc khoa học, năng động. Thời gian theo đuổi học bổng này khá lâu: từ khi nộp hồ sơ đến khi có kết quả trúng tuyển là hơn một năm. Trong thời gian đó, em phải sắp xếp để vừa thi điều kiện, chỉnh sửa hồ sơ, phỏng vấn sao cho vẫn đảm bảo việc học trên lớp, làm khóa luận, đi thực tập,… nên đôi khi cảm thấy đuối sức. Chính sự động viên, giúp đỡ nhiệt tình của các thầy cô và bạn bè đã tiếp lửa giúp em vượt qua và có được thành quả ngày hôm nay.

Đó là hai em Nguyễn Mạnh Linh và Đỗ Trọng Đạt – sinh viên lớp K60 Tài năng Toán học. Đỗ Trọng Đạt và Nguyễn Mạnh Linh đồng thời đạt giải Nhất ở cả hai môn Đại số và Giải tích.

Ngoài giải đặc biệt của hai em Nguyễn Mạnh Linh và Đỗ Trọng Đạt, đoàn Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN còn có thêm 06 giải Nhất, 03 giải Nhì và 01 giải Ba. Đây là kết quả đáng tự hào khi đoàn Trường Đại học Khoa học Tự nhiên có 7 sinh viên tham gia thì cả 7 em đều đạt giải.

Đoàn dự thi của trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN do TS. Trịnh Viết Dược và ThS. Ngô Anh Tuấn, giảng viên khoa Toán-Cơ-Tin học dẫn đầu.

Kỳ thi Olympic Toán học sinh viên toàn quốc năm 2017 được tổ chức tại Trường Đại học Phú Yên – Thành phố Tuy Hòa, Phú Yên từ ngày 10/04/2017 đến ngày 16/04/2017 với sự tham gia của 660 thí sinh, thuộc 80 đoàn đến từ các học viện, trường đại học, cao đẳng và các trường THPT chuyên trong toàn quốc. Các thí sinh tham gia thi ở hai môn là Đại số và Giải tích.

Olympic Toán học sinh viên và học sinh toàn quốc không chỉ là sân chơi để học sinh, sinh viên cả nước thỏa lòng đam mê và tri thức Toán học mà còn là nơi gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm của giảng viên các học viện; trường đại học, cao đẳng trong nước…

Theo ban tổ chức, kỳ thi Olympic Toán học sinh viên và học sinh toàn quốc năm 2018 sẽ được tổ chức tại tỉnh Quảng Bình.

LabShare - mạng lưới kết nối và chia sẻ nguồn tài nguyên khoa học - sẽ giúp bạn tìm được thiết bị nghiên cứu và cơ sở đo mẫu phù hợp với nhu cầu, tăng hiệu quả sử dụng cho các trang thiết bị nhàn rỗi trong lab của bạn.

Các thành viên trong dự án Labshare. Ảnh: KH&PT

Mối lo thiếu trang thiết bị nghiên cứu

Ý tưởng về một mô hình có khả năng giúp các nhà khoa học tìm được thiết bị phục vụ nghiên cứu đến với TS. Hà Minh Ngọc, giảng viên khoa Hóa học, trường Đại học KHTN (ĐHQGHN) khi anh và các đồng nghiệp cần làm một số mẫu phân tích nhưng phòng thí nghiệm ở khoa không có đủ thiết bị. Cũng như cách nhiều đồng nghiệp khác vẫn làm, anh phải gửi mẫu tới một số nơi khác nhưng lại mất rất nhiều thời gian tìm kiếm vì “không biết chính xác chỗ nào có thiết bị mình cần”, anh kể. Vì thế, TS. Hà Minh Ngọc mới nảy ra suy nghĩ: “Tại sao không xây một mạng lưới liên kết các phòng thí nghiệm để mọi người có thể dễ dàng tìm kiếm thiết bị mình cần hơn?”

Cách đây 3 tháng, anh mới có cơ hội để thực hiện nó một cách nghiêm túc khi tham gia lớp học ĐMST do ĐHQGHN tổ chức hồi tháng 8 và được chuyên gia Nguyễn Đặng Tuấn Minh – một mentor có nhiều kinh nghiệm về khởi nghiệp và là giảng viên lớp học, đánh giá ý tưởng của anh là “một ý tưởng rất thú vị và nhiều tiềm năng”. Với sự hỗ trợ của mentor Tuấn Minh, kết hợp với bạn bè và “tự mày mò”, dự án Labshare đã thành hình.

Trong quá trình chuẩn bị, TS. Ngọc và 9 thành viên của dự án Labshare đã tìm hiểu các mô hình tương tự ở Việt Nam và trên thế giới và thấy, ở các nước phát triển – vốn rất đầy đủ về trang thiết bị, cũng có những mô hình chia sẻ tương tự, nổi bật có sáng kiến labshare của Úc và nền tảng “Yikexue” của Trung Quốc. Ưu điểm của Yikexue là cung cấp dịch vụ nhanh chóng và thuận tiện cho người dùng. Tuy nhiên, do chỉ tập trung vào cung cấp dịch vụ nên Yikexue không có nhiều đóng góp về hoạt động khoa học.

Trong một bài viết trên tạp chí Tia Sáng năm 2017, TS. Trần Đình Phong, trưởng khoa Khoa học cơ bản (ĐH Khoa học và Công nghệ Hà Nội USTH) cũng từng nhận xét về vấn đề này: “Ở Việt Nam, vẫn tồn tại chuyện cứ chuyển mẫu, trả tiền và nhận kết quả. Đấy là dịch vụ chứ không phải hợp tác làm khoa học. Chúng ta khó mà làm được khoa học đích thực với cách làm dịch vụ đó”. Như vậy, bài toán đặt ra cho Labshare là làm sao cung cấp được các dịch vụ cần thiết cho nghiên cứu, nhưng vẫn đảm bảo giữ được “chất” khoa học?

Để giải quyết câu hỏi này, TS. Ngọc đã kết hợp cả hai tính năng trên cho Labshare: vừa cung cấp các dịch vụ phân tích hoặc cho thuê thiết bị trong nghiên cứu, tư vấn chuyên gia - tương tự với Yikexue, lại vừa là nền tảng kết nối các nhà khoa học nhằm trao đổi học thuật, hợp tác nghiên cứu hoặc hỗ trợ các cá nhân tổ chức khi mới bắt đầu vào lĩnh vực này. Với tính năng thứ hai, Labshare sẽ đóng vai trò cầu nối trung gian để các bên tìm đến hợp tác với nhau và sẽ không thu bất cứ khoản phí nào cả.

Để kết nối các phòng thí nghiệm, một mặt TS. Ngọc đã chủ động liên hệ với các phòng thí nghiệm này qua các thông tin trên internet hoặc nhờ bạn bè, người quen giới thiệu, mặt khác anh và đồng nghiệp xây dựng website Labshare và mở trang trên các mạng xã hội như facebook, zalo,... để những nơi có nhu cầu kết nối có thể tự tìm đến.

Hiện nay, ở Việt Nam cũng có một số nơi xây dựng cơ sở dữ liệu về các phòng thí nghiệm – tương tự sáng kiến labshare của Úc và một số trung tâm cung cấp các dịch vụ phân tích, nhưng chưa ai nghĩ đến việc kết nối và đặc biệt là kết nối trên quy mô toàn quốc như Labshare.

Mở mạng lưới kết nối đầu tiên

TS. Ngọc đã xác định các nội dung hoạt động chính của Labshare: dịch vụ cho thuê thiết bị nghiên cứu, đặt hàng phân tích mẫu và tư vấn chuyên gia. Sau 3 tháng không ngừng nỗ lực, Labshare cũng thu được những thành quả bước đầu. Với 19 đơn vị được kết nối, trong đó có 6 phòng thí nghiệm chuẩn Vilas và có 4 đơn vị tư nhân, phần lớn là các phòng thí nghiệm thuộc những viện, trường có nhiều trang thiết bị và quy tụ nhiều nhà khoa học giàu kinh nghiệm tại ĐH KHTN, ĐH Công nghệ, ĐH Bách khoa, Viện KH&CN Quân sự, Viện KH Vật liệu (Viện Hàn lâm KH&CN VN)…

Từ lúc bắt đầu xây dựng từ tháng 8 đến nay, Labshare đã giải quyết thành công hơn 20 đơn đặt hàng, chủ yếu là ở Hà Nội – do đa số các phòng thí nghiệm đã được kết nối nằm ở Hà Nội nên được nhiều người ở đây biết đến hơn.

Đối tượng tìm đến Labshare rất đa dạng, từ sinh viên, nghiên cứu sinh, nhà khoa học, doanh nghiệp,… thậm chí cả người dân bình thường, không hoạt động về nghiên cứu cũng đã từng liên hệ với Labshare. TS. Ngọc kể lại câu chuyện về một khách hàng đặc biệt đã tìm đến với Labshare - một bác nông dân trồng rau sạch ở Ba Vì. Trước khi triển khai dự án, nhóm cũng thực hiện phân tích đối tượng khách hàng tiềm năng nhưng không ngờ riêng đối tượng này thì “chưa từng ngờ đến”. Bác đã mua thuốc trừ sâu sinh học, áp dụng mọi quy trình trồng rau sạch nhưng vẫn phân vân không biết rau mình trồng có thực sự đảm bảo không, do đó bác tìm đến Labshare qua lời giới thiệu của con gái. “Mình chưa bao giờ làm về mảng này nhưng vẫn cố gắng tìm hiểu để tư vấn cho bác”, anh Ngọc cho biết. Nhờ đó anh cũng phát hiện được rằng không chỉ nhà khoa học mà “người dân cũng có nhu cầu sử dụng dịch vụ của Labshare”.

Để Labshare đi được “đường dài”

TS. Ngọc cho biết, phần lớn các đối tác và khách hàng của Labshare đều phản hồi, “mong muốn nhanh chóng xây dựng Labshare theo hướng thương mại điện tử” tạo thêm chuyên mục về những vấn đề thường gặp để khách hàng lựa chọn. Nếu không tìm thấy câu trả lời trên nền tảng, khách hàng mới chuyển sang liên hệ trực tiếp. Tuy nhiên, để làm được điều này TS. Ngọc cho biết “sẽ mất rất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc” trong khi các thành viên trong nhóm đều là giảng viên ở các trường đại học nên không thể dành trọn thời gian cho Labshare – một trong những thách thức đã được mentor Nguyễn Đặng Tuấn Minh chỉ ngay ra khi nghe TS. Ngọc trình bày ý tưởng.

Một hạn chế của Labshare là chưa có tư cách pháp nhân để có thể hoạt động một cách độc lập, ví dụ như chưa thể ký hợp đồng giao dịch, xuất “hóa đơn đỏ” theo yêu cầu của khách hàng nên trong các giao dịch hiện nay, họ vẫn phải “nhờ” các đơn vị thuộc mạng lưới đứng tên trong hợp đồng.

Là người theo dõi Labshare từ ngày mới manh nha hình thành, mentor Nguyễn Đặng Tuấn Minh đánh giá dự án có ưu điểm là giúp “tiết kiệm rất nhiều nguồn lực và mang lại lợi ích cho xã hội theo hướng win-win-win (cả nhà nước, nhà khoa học và xã hội đều được lợi)”, thậm chí “nếu thực sự được phát triển, sẽ còn nhiều hướng đi mới mẻ cho dự án để nó có thể đáp ứng nhu cầu thị trường lớn hơn nữa ngoài phạm vi trường đại học, viện nghiên cứu”.

Với tiềm năng phát triển như vậy, nhưng anh Ngọc cho biết, những tiềm năng đó của Labshare vẫn chưa đủ sức thuyết phục các nhà đầu tư và doanh nghiệp bởi họ “muốn nhìn thấy kết quả rõ ràng hơn, hứa hẹn sinh lợi nhuận hơn”. Vì thế, trong thời gian tới, anh sẽ tiếp tục “gõ cửa” các doanh nghiệp hoặc các quỹ đầu tư để thuyết phục họ và hỏi thêm một số chuyên gia để chuẩn bị cho việc xây dựng nền tảng công nghệ cho Labshare.

Theo Khoa học và Phát triển 

Chất thải thô, chưa qua xử lý từ quá trình sản xuất và sinh hoạt của con người được ví như "con thú hoang" hung hăng, gây hại cho môi trường và con người. Hơn 20 năm qua, PGS Đồng Kim Loan, giảng viên Bộ môn Công nghệ Môi trường, Khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội đã dành phần lớn thời gian nghiên cứu tìm giải pháp để cảm hóa những "con thú hoang" ấy.

Công tác ở bộ môn Công nghệ Môi trường, PGS Loan được giới khoa học trong nước biết đến nhiều khi bà nghiên cứu và đưa ra bộ kit thử và phương pháp xác định nhanh amoni trong các nguồn nước cấp cho sinh hoạt và ăn uống thời điểm năm 2002.

Khi đó đọc thông tin và nghe người dân ở Hà Nội phàn nàn về tình trạng nước sinh hoạt có màu đục như nước gạo, mùi hôi, đun sôi không chín thức ăn... do nguồn nước ở một số nơi chứa lượng lớn amoni từ chất thải sinh hoạt của con người, PGS Loan nóng lòng tìm giải pháp. Xử lý amoni trong nước không khó, cái khó là xác định vị trí và mức độ nhiễm amoni ở nhiều địa điểm khác nhau. Điều này yêu cầu việc phân tích mẫu phải nhanh, hiệu quả và dễ dàng để chính người dân có thể tự thực hiện.

Tham khảo kinh nghiệm quốc tế, bà thấy phương pháp Berthelot (nhận biết hàm lượng amoni thông qua màu của hợp chất tạo thành giữa phenol và amoni bằng thuốc thử) đạt yêu cầu đặt ra. Nhưng điểm khó khăn của phương pháp này để bảo quản được lâu, đa phần thuốc thử amoni trên thế giới ở dạng bột, muốn sử dụng phải nghiền nhỏ, hòa tan... gây khó sử dụng và tốn thời gian.

PGS Đồng Kim Loan cùng tập thể giảng viên, sinh viên Bộ môn Công nghệ môi trường quyết tâm tìm ra cách thức kéo dài thời gian lưu giữ thuốc thử, rút ngắn thời gian xác định, đơn giản cách sử dụng và đảm bảo độ chính xác của kết quả. Mất hơn 4 năm trong bối cảnh thiếu trang thiết bị, máy móc, hóa chất, nhưng hàng nghìn mẫu thử được thực hiện, bà và nhóm nghiên cứu đã thành công và hoàn thiện sản phẩm.

"Cứ mỗi mẫu thử, chúng tôi phải thêm chất này, bớt chất kia, công việc lặp đi lặp lại nhiều lần nhưng tôi không nản chí mà càng khiến tôi hăng say với dự án nghiên cứu này", PGS Đồng Kim Loan chia sẻ. Thuốc thử của bà ra đời ở dạng lỏng, thời gian lưu kho kéo dài 6 tháng, có giá 1.500 đồng/kit thử (bằng 1/20 so với thuốc thử ngoại nhập). Người dùng chỉ cần cho thuốc thử vào mẫu nước, sau 5 phút, dựa vào màu sắc của hợp chất xuất hiện xét theo bảng màu, có thể nhận biết được mức độ nhiễm amoni của mẫu nước đó. Bộ kít được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp bằng sáng chế độc quyền số VN 1-0014798 năm 2015.

Truyền đam mê cho lớp trẻ

Nhớ lại những ngày đầu tốt nghiệp Khoa Hóa, Đại học Tổng hợp năm 1977, cô nữ sinh tên Loan năm ấy chọn về làm nghiên cứu viên tại Viện Dầu khí Việt Nam. Mãi đến năm 1995, khi theo học Thạc sỹ chuyên ngành Công nghệ môi trường, tình yêu với ngành khoa học môi trường cũng gắn kết từ đó.

Từ đây niềm đam mê nghiên cứu khoa học về môi trường của bà được truyền lửa dưới sự dìu dắt của GS Lâm Ngọc Thụ - một chuyên gia về thuốc thử hữu cơ. Chính những công việc nghiên cứu hàng ngày khiến bà dần nhận ra đam mê và nuôi ý chí làm sâu về môi trường nhưng theo hướng công nghệ xử lý, tận dụng chất thải. Dự án đầu tiên mà bà thực hiện phải kể đến đề tài nghiên cứu về xử lý nước thải ngành sản xuất giấy và bột giấy.

Nghiên cứu này của bà đã chỉ rõ mức độ ô nhiễm của nước thải từ việc sản xuất bột giấy. Đây cũng là đề tài nghiên cứu khoa học đầu tiên về lĩnh vực môi trường của bà nhưng góp phần quan trọng giúp cơ quan chức năng ra quyết định xử lý đối với các cơ sở sản xuất bột giấy gây ô nhiễm môi trường.

Tiếp sau đó PGS Đồng Kim Loan dành thời gian nghiên cứu giải pháp xử lý nước thải bệnh viện, dệt nhuộm rồi đến chất thải rắn... "Tôi luôn tìm hiểu các vấn đề liên quan xâu chuỗi với mục tiêu đề tài đã đặt ra để từng bước giải quyết từ gốc đến ngọn của sự ô nhiễm", bà Loan nói và cho biết bên cạnh những đề tài nghiên cứu với mục đích xử lý vấn đề ô nhiễm môi trường, bà và các cộng sự cũng không ngừng tìm kiếm các giải pháp tận dụng nguồn tài nguyên phế thải – "tài nguyên chưa được đặt đúng chỗ" - thành sản phẩm hữu ích, phục vụ cả cho khoa học và cộng đồng theo hướng sản xuất sạch hơn.

Theo bà, tất cả các chất thải nếu thuần hóa đúng cách không những bảo vệ được môi trường mà còn là nguồn tài nguyên vô giá, mang lại nhiều lợi ích cho con người.

Những ngày đầu tháng 3/2019, Bộ môn Công nghệ Môi trường, Khoa Môi trường, Đại học Khoa học Tự nhiên vinh dự được nhận Giải thưởng Kovalevskaia 2018 vì có 16 thành viên đạt nhiều thành tích trong lĩnh vực công nghệ xử lý, tận dụng chất thải và phân tích đánh giá chất lượng môi trường, PGS Đồng Kim Loan vui vì đóng góp phần nào vào thành công này.

Là cán bộ tham gia xây dựng bộ môn từ những ngày đầu, bà nghỉ hưu năm 2017. Hơn 20 năm công tác "tài sản" của PGS Đồng Kim Loan có được không chỉ là những công trình, dự án nghiên cứu khoa học có tính ứng dụng cao, bà còn hướng dẫn, truyền cảm hứng cho nhiều sinh viên theo sự nghiệp bảo vệ môi trường.

Với những đóng góp đó, bà từng vinh dự được nhận Bằng khen của Thủ tướng và Bộ Khoa học và Công nghệ vì có thành tích xuất sắc trong hoạt động khoa học công nghệ cùng nhiều bằng khen cấp trường, hội nữ trí thức,...

PGS Loan tâm sự, việc nghiên cứu khoa học ngày càng thuận lợi bởi Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, khoa học kỹ thuật được chú trọng, công nghệ máy móc được trang bị đầy đủ hơn nên bà mong sẽ có nhiều bạn trẻ tiếp tục nghiên cứu những giải pháp hữu ích bảo vệ môi trường.

Về phần mình, bà "chỉ mong có sức khỏe để có thể tham gia đóng góp vào các vấn đề môi trường. Trong tương lai, môi trường luôn nảy sinh các vấn đề mới cần phải giải quyết. Trong tận đáy lòng, tôi vẫn muốn được tham gia", PGS Loan nói về khát vọng tiếp tục được cống hiến.

Theo VnExpress